Olej MCT - właściwości, działanie, przeciwskazania

olej_mct_z_kokosa

Olej MCT – źródło średniołańcuchowych triglicerydów

Olej MCT to olej zawierający średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCFA; Medium Chain Fatty Acid, zawierające od 6 do12 atomów węgla w łańcuchu), które z wyjątkiem kwasu laurynowego (12 atomów) należą do grupy kwasów szybko metabolizowanych. Kwasy tłuszczowe dzieli się na grupy, w zależności od długości łańcucha:

  • SCFA – krótkołańcuchowe
  • MCFA – średniołańcuchowe
  • LCFA – długołańcuchowe kwasy tłuszczowe

i stopnia nasycenia:

  • SFA – kwasy nasycone (łańcuch węglowy nasycony jest atomami wodoru)
  • MUFA – jednonienasycone (brak jednej pary atomów wodoru w łańcuchy)
  • PUFA – wielonienasycone.

Nasycone kwasy tłuszczowe znajdują się w produktach pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jajka, mięso), a także w olejach kokosowym i palmowym. Jednonienasycone kwasy obecne są w oleju rzepakowym, orzechowym czy oliwie z oliwek, czyli tłuszczach płynnych w temperaturze pokojowej.

Czas w którym tłuszcze są trawione i metabolizowane zależy od długości łańcucha. MCT hydrolizowany jest przez enzym wydzielany przez ślinianki (lipazę językową) i enzym znajdujący się w soku żołądkowym (lipaza żołądkowa) do wolnych kwasów tłuszczowych. Długołańcuchowe triglicerydy hydrolizowane są w jelicie cienkim przez enzym lipazy trzustkowej.

Olej MCT jest otrzymywany w szczególności z oleju palmowego i kokosowego (kopra, czyli wysuszone bielmo orzecha ma 60-70% tłuszczu), zawierając głównie kwas tłuszczowy kaprynowy i kaprylowy.

Odkryj produkty zawierające ten składnik:

    Czym różni się olej palmowy od kokosowego?

    Olej palmowy zawiera długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które nie są trawione w żołądku, lecz dopiero w jelicie cienkim zachodzi ich hydroliza. Kolejno, z powrotem przemieniane są do triglicerydów, i przez układ limfatyczny przenoszone są w lipoproteinach do krwioobiegu. W przeciwieństwie, olej kokosowy zawierający głównie średniołańcuchowe kwasy ulega hydrolizie już w jamie ustnej i żołądku, a następnie produkty trafiają prosto do wątroby poprzez wchłonięcie przez żyłę wrotną, w wyniku czego następuje ich utlenienie. Schemat wchłaniania powoduje, że olej MCT o niższej masie omija tkanki obwodowe (m.in. tkankę tłuszczową).

    Jaka jeszcze jest różnica między olejem z kokosa a MCT?

    Olej MCT powstaje w procesie hydrolizy, filtracji i estryfikacji, jest płynny w temperaturze pokojowej i zawiera średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Olej z kokosa jest wydobywany ze świeżej frakcji (miąższu), przyjmuje konsystencje stałą w temperaturze otoczenia, a także zawiera kwasy tłuszczowe średnio i długołańcuchowe. Podsumowując, w oleju z kokosa zawartych jest aż 50% kwasu laurynowego, zawierającego długość łańcucha węglowego 12, a kwas ten nie występuje w oleju MCT z kokosa.

    Czy wiesz, że...?

    Stosowanie zbilansowanej diety jest niezbędnym elementem w celu zachowania prawidłowego działania organizmu? Po spożyciu produktów bogatych w tłuszcze, w procesie trawienia kwasy tłuszczowe odłączają się od szkieletu glicerolowego dając dostępność organizmowi do kwasów tłuszczowych. Należy pamiętać, że olej MCT nie zawiera wielonienasyconych i niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego warto wzbogacić dietę w produkty bogate w te kwasy.

    W jakich produktach występuje olej MCT? – źródła oleju MCT

    Olej MCT pochodzi jest z naturalnych źródeł z oleju kokosowego lub oleju palmowego. Wykazuje się, że także tłuszcz mleczny (mleko bydlęce) zawiera MCT. Olej kokosowy pozyskiwany jest w wyniku suszenia na słońcu kopry, i prasowaniu za pomocą użytego rozpuszczalnika.

    Właściwości i działanie Olej MCT – za co odpowiada olej MCT?

    Średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które znajdują się w oleju MCT są w organizmie metabolizowane do ciał ketonowych. MCT ulegają hydrolizie przez enzym lipazy, co powoduje odczepienie od szkieletu glicerolowego cząstek i dalszy ich transport do wątrobowej żyły wrotnej do wątroby. Ten szybki transport wynika z hydrofilowego charakteru powstałych MCFA. Ciekawostką jest fakt, że olej MCT zawiera mniej kalorii (8,4 kcal/g) niż długołańcuchowe nasycone triglicerydy.

    W świetle naukowych dowodów:

    • W warunkach in vitro przebadano olej kokosowy i jego działanie na skórę. Wykazano, że olej ten działał przeciw stanom, w którym skóra działa zbyt reaktywnie na negatywne czynniki zewnętrzne, wzmacniając także funkcje bariery skórnej [15].

    Olej MCT – skutki uboczne

    Jako skutek uboczny w przeanalizowanych badaniach pojawiały się delikatne nudności, problem z częstym oddawaniem luźnego stolca oraz dyskomfort w brzuchu.

    Olej MCT – przeciwskazania

    Nie zaleca się stosowania składnika u osób szczególnie wrażliwych jak np. u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz u dzieci bez uprzedniej konsultacji specjalistycznej.

    Baza danych PubMed, która obejmuje artykuły z dziedziny medycyny i nauk biologicznych wskazuje na przeprowadzenie 115 badań klinicznych oleju MCT na ludziach.

    8
    Analizowanych badań
    7
    Wskazywało istotny statystycznie pozytywny wpływ na organizm

    Źródła:

    1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36633304/
    2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35181994/
    3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9217113/
    4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9579472/
    5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8624628/
    6. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022316622003662?via%3Dihub
    7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35470782/
    8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0002916523462715?via%3Dihub
    9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5044790/
    10. „Effect of Acute Consumption of Coconut and Palm Oil on Swimming Capacity Endurance of Mice (Mus musculus)”. Jansen Silalahi, Dwi Pertiwi, Aminah Dalimunthe, Yosy C E Silalahi. International Journal of PharmTech Research. Vol.8, No.9, pp 55-59, 2015.
    11. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031938417302111?via%3Dihub
    12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5531289/
    13. Gawęcki J. (1997): Prawda o tłuszczach. Praca zbiorowa pod redakcją prof. Jana Gawęckiego
    14. Jarosz M. red.: Normy żywienia dla populacji polskiej- nowelizacja. Wydawca Instytut Żywności i żywienia. Warszawa 2012;
    15. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2225411017300871

    Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.

    Odkryj nasze bestsellery: