Rhodiola – co to jest? Właściwości i działanie różeńca górskiego

Rhodiola_rosea

Rhodiola – popularny adaptogen

Czym jest różeniec górski? Różeniec górski, znany również jako Rhodiola rosea lub „złoty korzeń” czy „arktyczny korzeń”, to wieloletnia roślina zielna z rodzaju Rhodiola (rodzina Crassulaceae - gruboszowate), która jest wykorzystywana jako suplement ziołowy. Wykazuje właściwości i działanie adaptogenne, które wspierają ogólną odporność organizmu na czynniki stresogenne. Rośnie w ciężkich warunkach, przede wszystkim na dużych wysokościach w szczelinach skał górskich i wśród krzaków, a także na klifach morskich arktycznych regionów znajdujących się w Europie. Można ją znaleźć w Ameryce Północnej, na Grenlandii, w Azji Wschodniej, Azji Środkowej oraz na Syberii. Jest popularnie stosowana w krajach skandynawskich, azjatyckich (Indie, Chiny) czy Rosji. Zapotrzebowanie na surowiec jest wysokie i wprowadzono sztuczne uprawy, ze względu na utrudniony zbiór z środowiska naturalnego.

Odkryj produkty zawierające ten składnik:

    Rhodiola rosea – właściwości. Jak działa różeniec górski?

    • wspiera zachowanie prawidłowych funkcji poznawczych i psychicznych
    • wspomaga pracę i prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego
    • wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia: serca i naczyń krwionośnych
    • wspomaga wydolność fizyczną i kondycję organizmu
    • działa antyoksydacyjnie
    • jako adaptogen pomaga stymulować układ nerwowy

    Różeniec wykazuje działanie adaptogenne, które powoduje zwiększoną ogólną odporność organizmu na szkodliwe czynniki środowiskowe, takie jak hałas czy zanieczyszczenia. Roślina ta korzystnie wpływa na organizm, szczególnie podczas wysiłku fizycznego i umysłowego. Jako adaptogeny i stymulatory stosowany jest korzeń różeńca górskiego oraz kłącze różeńca górskiego. Wskazuje się, że za te właściwości odpowiadają substancje o charakterze glikozydów fenolowych. Do tych substancji należą fenyloetanoidy (salidrozyd, tyrozol czy wiridozyd) oraz fenylopropanoidy (alkohol cynamonowy i jego glikozydy: rozawina, rozyna i rozaryna). Fenylopropanoidy są związkami biologicznie czynnymi, charakterystycznymi tylko dla gatunku różeńca górskiego. Dodatkowo, w Rhodioli występują flawonoidy (kemferol, herbacetyna, gossypetyna i inne), fenolokwasy, garbniki, olejek eteryczny, antraglikozydy oraz β-sitosterol.

    Stwierdzono, że suplementacja Rhodiola Rosea podczas ćwiczeń może poprawić zdolności wysiłkowe człowieka oraz różne mechanizmy fizjologiczne, zwiększające odporność organizmu na zmęczenie wywołane wysiłkiem fizycznym.

    Czy wiesz, że...?

    Wikingowie używali różeńca górskiego, aby zwiększyć swoją siłę i wytrzymałość podczas długich wypraw. Jako adaptogen, różeniec górski pomagał organizmowi zachować równowagę fizjologiczną i utrzymać homeostazę w sytuacjach stresowych.

    Różeniec górski – jak stosować? Prawidłowa suplementacja

    Suplementy diety zawierające różeniec górski zawsze stosuj zgodnie z zaleceniami producenta, które umieszczone są na opakowaniu produktu.
    Kiedy brać różeniec górski? Suplementy z adaptogenem stosuj wtedy, gdy potrzebujesz wzmocnić organizm w zakresie wskazanym w dziale: Rhodiola rosea – właściwości.

    Do ciekawych źródeł różeńca górskiego należą suplementy diety, w których jest on zamknięty w kapsułce twardej (np. pullulanowej). Dostępne są także tabletki czy forma płynu z kroplomierzem, jako wyciąg z różeńca górskiego. Takie preparaty ułatwią dawkowanie Rhodioli. Forma suplementu zależy od indywidualnych potrzeb konsumenta.

    Różeniec górski – dawkowanie

    Zawsze stosuj suplementy diety zgodnie z zaleceniami producenta, który wskazuje zalecaną porcję dzienną. Dzienne dawki będą różnić się między produktami dostępnymi na rynku. W przeanalizowanych badaniach naukowych uczestnicy stosowali od 170 mg do 600 mg ekstraktu z Różeńca górskiego dziennie. Aby dobrze się czuć, najważniejsze jest przestrzeganie zdrowego trybu życia.

    Rhodiola – jak długo stosować?

    Przeanalizowane badania naukowe wskazują na suplementację przynoszącą pozytywne efekty trwającą 1 – 4 tygodnie.

    Różeniec górski – rano czy wieczorem?

    Różeniec górski najlepiej jest przyjmować rano, aby maksymalnie wykorzystać jego właściwości adaptogenne. Przyjęcie suplementu diety rano pomoże skorzystać z tych zalet w ciągu dnia, kiedy najbardziej potrzebna jest witalność i sprawność umysłowa. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania nowego suplementu, aby upewnić się, że jest on odpowiedni dla Twojego zdrowia i stylu życia.

    Różeniec górski – przed czy po jedzeniu?

    W przypadku stosowania suplementów diety ważne jest, aby dostosować sposób przyjmowania suplementu do własnych potrzeb i reakcji organizmu, a także skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania, szczególnie jeśli istnieją jakiekolwiek schorzenia lub przyjmowane są leki. Istotne jest stosowanie się do zaleceń producenta suplementu, które znajdują się na etykiecie.

    Jeśli nie masz problemów z żołądkiem, możesz spróbować przyjmować różeniec górski przed jedzeniem, aby maksymalnie wykorzystać jego skuteczne działanie.
    Jeśli masz wrażliwy żołądek, lepiej przyjmować suplement po jedzeniu, aby zmniejszyć ryzyko podrażnień i dyskomfortu.

    Po jakim czasie działa różeniec górski?

    Wykazuje się pozytywny wpływ suplementacji różeńcem górskim już po 1 tygodniu stosowania.

    Rhodiola – skutki uboczne

    Przy umiarkowanym okresie przyjmowania i w umiarkowanych dawkach Rhodiola rosea jest bezpieczna i nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Chociaż doniesienia o skutkach ubocznych są rzadkie, w niektórych badaniach naukowych u niewielkiej liczby uczestników odnotowano zawroty głowy, suchość w ustach i ból głowy.

    Różeniec górski – przeciwwskazania

    Nie zaleca się stosowania składnika u osób szczególnie wrażliwych jak np. u kobiet w ciąży i karmiących oraz u dzieci bez uprzedniej konsultacji specjalistycznej.

    W świetle naukowych dowodów:

    • W randomizowanym, podwójnie ślepym badaniu kontrolowanym placebo, przeprowadzonym na grupie 60 osób wykazano, że w grupie suplementującej 576 mg ekstraktu z różeńca górskiego dziennie przez 28 dni zaobserwowano znaczną poprawę w skali wypalenia zawodowego, wskaźnikach uwagi oraz w odpowiedzi kortyzolu na stres w porównaniu z grupą placebo. Wyniki sugerują, że ekstrakt z różeńca ma działanie przeciwzmęczeniowe, poprawia sprawność umysłową i zmniejsza reakcję kortyzolu na stres [5].

    • Trwające 4 tygodnie podwójnie ślepe, randomizowane badanie kliniczne przeprowadzone na 26 ochotnikach wykazało, że suplementacja 600 mg ekstraktu z różeńca górskiego standaryzowanego na zawartość 3% rozawin pozytywnie wpływa na skrócenie czasu reakcji, co może poprawić wyniki testów psychomotorycznych, ale nie wpłynęło na wydolność fizyczną [6].

    Z czym nie łączyć różeńca górskiego?

    Wskazuje się, aby różeńca górskiego nie łączyć z substancjami o działaniu psychoaktywnym. Zawsze najlepiej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed rozpoczęciem suplementacji różeńcem górskim, zwłaszcza jeśli przyjmujesz inne leki lub masz istniejące schorzenia.

    Aktualnie, w bazie danych PubMed, zawierającej publikacje z obszaru medycyny i nauk biologicznych, zgromadzono około 60 badań potwierdzających efekty działania różeńca górskiego.

    8
    Analizowanych badań
    7
    Wskazywało istotny statystycznie pozytywny wpływ na organizm

    Źródła:

    1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9021834/
    2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9919529/
    3. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0944711300800550?via%3Dihub
    4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19170145/
    5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19016404/
    6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6230218/
    7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19170145/
    8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S094471131000036X?via%3Dihub
    9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27013349/
    10. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0753332219329671?via%3Dihub
    11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6345333/
    12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10117638/
    13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4637400/
    14. „Rodzaj Rhodiola – systematyka, skład chemiczny, działanie i zastosowanie oraz analiza fitochemiczna korzeni dwu gatunków różeńca: Rhodiola rosea L. oraz Rhodiola quadrifida (Pall.) Fish et Mey”. Tadeusz Wolski, Tomasz Baj, Agnieszka Ludwiczuk, Kazimierz Głowniak, Gabriela Czarnecka. Postępy Fitoterapii 1/2008, s. 2-14.
    15. „Surowce roślinne o działaniu adaptogennym oraz ocena zawartości adaptogenów w ekstraktach i preparatach otrzymanych z rodzaju Panax”. Tadeusz Wolski, Tomasz Baj, Agnieszka Ludwiczuk, Magdalena Sałata, Kazimierz Głowniak. Postępy Fitoterapii 2/2009, s. 77-97
    16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9881059/

    Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.

    Odkryj nasze bestsellery: