Rutyna (łac. Rutosidum), znana jest również jako soforyna czy rutozyd, jednak chemiczna nazwa związku to kwertycyno-3 rutozyd, ponieważ rutozyd jest 3-ramnoglukozydem kwercetyny, co oznacza, że kwercetyna, będąca flawonoidem, jest w tym związku połączona z dwiema cząsteczkami cukru: ramnozą i glukozą. Rutyna zawdzięcza swoją nazwę roślinie Ruta graveolens, znanej także jako ruta zwyczajna, która naturalnie zawiera ten bioflawonoid w swoich tkankach. Odkryta została w 1984 r. przez norymberskiego aptekarza Augusta Weissa.
Rutyna jest flawonoidem roślinnym należącym do grupy polifenoli. Flawonoidy to grupa związków fitochemicznych, których nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa flavus, oznaczającego żółty, ponieważ wiele flawonoidów nadaje roślinom żółtą barwę. Są one powszechnie obecne w różnych produktach spożywczych, takich jak owoce, warzywa, nasiona, liście, kasza gryczana, rośliny strączkowe (np. soja), herbata, czerwone wino oraz młody pieprz. Różnice we właściwościach fizykochemicznych flawonoidów wpływają na odmienny sposób działania tych związków w organizmach żywych. Rutyna może być pozyskiwana z perłowca japońskiego (Sophora japonica), który zawiera aż do 30% aktywnych związków rutozydu. Perełkowiec japoński to popularne azjatyckie drzewo szeroko stosowane w medycynie tradycyjnej, znane także jako chińskie drzewo uczonego lub japońskie drzewo pagodowe. Spożycie jego pąków czy kwiatów odnotowano w „Jiu Huang Ben Cao”, czyli klasycznym chińskim tekście dotyczącym roślin leczniczych i ziół, pochodzącym z czasów dynastii Ming (ok. 1406 roku). Jest to liściaste drzewo należące do rodziny bobowatych. Pochodzi z Chin, jednak jest uprawiane jako roślina ozdobna w wielu regionach świata, takich jak Azja Wschodnia, Europa, Ameryka Północna i Afryka Południowa. W Azji, szczególnie w Chinach, Japonii i Korei, każda część tej rośliny, w tym kwiaty, pąki, liście, kora i nasiona są cenione ze względu na swoje właściwości.