Powrót
Formeds
Data publikacji: 10.04.2024
4 min czytania

4 rzeczy, które musisz wiedzieć o naszych nowych opakowaniach

Sprawdź, jak formeds wspiera Twoje zdrowie i środowisko
Autor: Formeds
Zweryfikowane przez eksperta
opakowania suplementy formeds

Coraz częściej konsumenci zwracają uwagę nie tylko na skład produktów, które kupują, ale też na to, jak są pakowane i transportowane. Spodziewają się, że działania producentów też będą odzwierciedlały troskę o środowisko. W formeds podjęliśmy śmiałe kroki, aby sprostać tym oczekiwaniom. Jakie rozwiązania wdrożyliśmy?

W formeds zadbaliśmy o cztery kluczowe obszary, by hasło czysty skład było utożsamiane nie tylko z naszymi suplementami, ale również z metodami ich pakowania. Postawiliśmy na:

  • opakowania bezpieczne i wolne od BPA (bisfenolu),
  • ograniczenie zużycia surowców,
  • innowację w technologii produkcji, która zmniejsza wagę opakowań,
  • wprowadzenie bioplastiku, który powstaje z surowców roślinnych.

Jak te zmiany wyglądają w praktyce?

Spis treści

z tego artykułu dowiesz się:

Rezygnujemy z kartonowych opakowań

Aż 50% drewna znajdującego się w obrocie handlowym jest wykorzystywane do produkcji papieru. Jednocześnie, wytworzenie tony papieru pochłania 17 drzew, które alternatywnie mogłyby zapewnić tlen dla 17 ludzi (jedno drzewo produkuje ok. 140 kg tlenu w rok, czyli tyle, ile średnio zużywa przez ten czas jedna osoba dorosła). W dodatku, wyprodukowanie zaledwie jednego kilograma papieru pochłania aż 250 litrów wody – a statystyczny Polak w ciągu roku zużywa go 100 kilogramów.

Mając na uwadze te dane, w 2024 roku w formeds ograniczamy produkcję kartonowych opakowań, co przekłada się na zmniejszenie ich liczby o około 130 525 sztuk rocznie. W ten sposób zaoszczędzimy blisko 2 tony papieru! To także oszczędność około 446,5 tys. litrów wody, czyli ilość, którą (według niektórych szacunków) zużywa czteroosobowa rodzina przez ponad trzy lata.

Zwiększamy wykorzystanie pojemników z surowców roślinnych

Zmieniają się także opakowania naszych suplementów z linii LIPOCAPS, OLICAPS i POWDER. Wszystkie otrzymały specjalne pojemniki z bio HDPE – takie same, jak opakowania, które od lat wykorzystujemy w naszej wiodącej linii BICAPS.

Czym jest Bio HDPE? Ten polietylen wysokiej gęstości to jedna z najbardziej bezpiecznych odmian plastiku. Stosuje się ją najczęściej w dziecięcych zabawkach lub butelkach dla niemowląt. Bio HDPE wytwarzane jest z trzciny cukrowej, pochodzącej z kontrolowanych upraw, wolnych od GMO. Jest niezwykle wytrzymałe, a przy tym wykazuje bardzo dużą odporność na działanie wysokich lub niskich temperatur i światła słonecznego. Opakowania wymienionych linii zawierają aż 93% bio HDPE i 7% HDPE. Oznakowanie na spodzie opakowania (strzałka skierowana w stronę napisu BioPE) pozwala na łatwą weryfikację tego, że pojemnik wykonano z surowców roślinnych.

Zmniejszamy wagę opakowań

Surowiec roślinny to nie jedyna zmiana, którą wdrożyliśmy dla opakowań z linii BICAPS, LIPOCAPS, OLICAPS i POWDER. Pojemniki wytwarzane są także przy pomocy nowoczesnej technologii wtrysku (IM). Dzięki niej opakowania są lżejsze, a do obiegu trafia zdecydowanie mniej tworzywa.

Czego natomiast opakowania formeds nie zawierają?

Nie znajdziemy w nich śladu bisfenolu A (BPA), czyli substancji chemicznej często spotykanej w opakowaniach żywności, napojów i wyrobów medycznych. Pojemniki formeds podlegają rygorystycznym badaniom w niezależnych laboratoriach. Dzięki temu jesteśmy pewni, że nasze produkty nie są zanieczyszczone bisfenolem A, który może przenikać do żywności, a z niej także do powietrza i gleby. Co istotne, substancja ta potrafi gromadzić się w ludzkich tkankach i narządach i jest dla nas potencjalnie szkodliwa. Ze względu na swoje właściwości hormonopodobne, bisfenol A często wiąże się z receptorami estrogenowymi i androgenowymi w ludzkim ciele. Może przez to powodować powstawanie i rozwój nowotworów, a także wpływać na metabolizm, system rozrodczy czy układ sercowo-naczyniowy.

Wnikliwie badamy bezpieczeństwo opakowań

Opakowania formeds badamy także pod kątem tzw. migracji tworzywa, z którego zostały wykonane. Migracja to proces uwalniania się pozostałości wyrobu do jego wnętrza, czyli np. do jedzenia, które jest w danym opakowaniu przechowywane. Dobrą praktyką dyktowaną przez wymogi unijne jest, by z danego materiału nie uwalniało się więcej niż 10 mg składowych tworzywa na 1 dm3 jego powierzchni. Tymczasem w opakowaniach linii BICAPS, LIPOCAPS, OLICAPS i POWDER migracja jest mniejsza niż 0,5 mg na 1 dm3. To najmniejsza możliwa wartość, poniżej czułości badania, co pokazuje, jak bezpieczne jest wykorzystywane w tych pojemnikach tworzywo.

Recykling – mała sprawa, duży zysk

Wszystkie wprowadzone przez nas zmiany mają na celu dbałość o zrównoważony rozwój. Zachęcamy naszych klientów, by dołożyli do tego też swoją małą cegiełkę: poprawny recykling opakowań. Jeśli bowiem ponownie wykorzystamy materiały, które już trafiły do obiegu, nie zmarnujemy kolejnych zasobów.

Jak donoszą badania magazynu „Plastics Review”, w 2021 roku w Polsce recyklingowi poddano tylko do 10% odpadów z tworzyw sztucznych. To wciąż za mało. Pamiętajmy o tym, segregując śmieci - wszystkie opakowania stosowane w formeds nadają się do ponownego wykorzystania.

Warto zapamiętać

  1. Nowe opakowania produktów formeds w 93% składają się z bioplastiku. Bio HDPE wytwarzane jest z trzciny cukrowej, która pochodzi z kontrolowanych upraw wolnych od GMO.
  2. W naszych pojemnikach nie stosujemy BPA, czyli bisfenolu A, który może negatywnie wpływać na ludzkie zdrowie. Rozważając zakup produktu z tworzywa sztucznego, warto szukać tych z oznaczeniem "BPA free".
  3. Ograniczyliśmy produkcję kartonowych opakowań, oszczędzając w ten sposób prawie 2 tony papieru rocznie.
  4. Do produkcji opakowań wykorzystujemy nowe technologie. Dzięki technologii wtrysku (IM) nasze pojemniki są jeszcze lżejsze.

Źródła:

Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.

To może Cię zainteresować

Niedoskonałości? Pokonaj je od wewnątrz i zewnątrz
Piękno

Niedoskonałości? Pokonaj je od wewnątrz i zewnątrz

Wypryski, niedoskonałości i bolesne grudki - problemy skórne potrafią skutecznie uprzykrzyć życie. Mało tego - uwielbiają pokazywać się w najmniej oczekiwanym momencie. Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby, które wspierają w tej nierównej walce.
Piękno

Niedoskonałości? Pokonaj je od wewnątrz i zewnątrz

Wypryski, niedoskonałości i bolesne grudki - problemy skórne potrafią skutecznie uprzykrzyć życie. Mało tego - uwielbiają pokazywać się w najmniej oczekiwanym momencie. Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby, które wspierają w tej nierównej walce.
Jelita zrobiły się drażliwe? Zobacz, jak je wesprzeć!
Zdrowie i odporność

Jelita zrobiły się drażliwe? Zobacz, jak je wesprzeć!

Te problemy brzmią znajomo? To sygnał SOS od Twoich jelit!  Ból brzucha, wzdęcia i gazy często nieproszone wpadają na spotkania ze znajomymi? A może w ogóle unikasz wyjść w obawie przed przykrymi niespodziankami? Zamiast irytować się na jelita... posłuchaj ich! Te objawy są bowiem znakiem, że Twój układ trawienny potrzebuje wsparcia. Zobacz, jakie mogą być tego powody i jak skutecznie mu pomóc.
Zdrowie i odporność

Jelita zrobiły się drażliwe? Zobacz, jak je wesprzeć!

Te problemy brzmią znajomo? To sygnał SOS od Twoich jelit!  Ból brzucha, wzdęcia i gazy często nieproszone wpadają na spotkania ze znajomymi? A może w ogóle unikasz wyjść w obawie przed przykrymi niespodziankami? Zamiast irytować się na jelita... posłuchaj ich! Te objawy są bowiem znakiem, że Twój układ trawienny potrzebuje wsparcia. Zobacz, jakie mogą być tego powody i jak skutecznie mu pomóc.
Healthy aging - zachowaj młody wygląd na dłużej! 
Piękno

Healthy aging - zachowaj młody wygląd na dłużej! 

Boisz się, że kurze łapki i lwia zmarszczka niedługo zaproszą na Twoją twarz kolejnych znajomych? Sprawdź jak zatrzymać młodość skóry na dłużej z pomocą naukowo udowodnionych rozwiązań!
Piękno

Healthy aging - zachowaj młody wygląd na dłużej! 

Boisz się, że kurze łapki i lwia zmarszczka niedługo zaproszą na Twoją twarz kolejnych znajomych? Sprawdź jak zatrzymać młodość skóry na dłużej z pomocą naukowo udowodnionych rozwiązań!
blog post zelazo w ciazy
Ciąża

Żelazo w ciąży – normy, objawy niedoboru, suplementacja

W czasie ciąży zapotrzebowanie na żelazo zwiększa się aż o połowę. Warto zadbać o odpowiedni poziom tego pierwiastka, ponieważ bierze on udział w wielu procesach zachodzących w organizmie matki oraz u rozwijającego się płodu. Jakie żelazo w ciąży będzie odpowiednie? Jakie objawy wywołuje niedobór? Jakie żelazo w ciąży będzie odpowiednie? Odpowiedź znajduje się w poniższym artykule.  Żelazo w ciąży – znaczenie dla mamy i dziecka  Żelazo to składnik mineralny, który bierze udział w licznych procesach i odgrywa ważną rolę w zapewnieniu odpowiedniego funkcjonowania organizmu przyszłej mamy. Jest składnikiem dwóch ważnych białek, które biorą udział w transporcie tlenu:   •    Hemoglobiny - dzięki niej tlen jest transportowany do komórek, •    Mioglobiny – umożliwia pobieranie tlenu z krwi niezbędnego do pracy mięśni.  Żelazo jest także wykorzystywane w procesie tworzenia czerwonych krwinek w szpiku kostnym, uczestniczy w syntezie DNA oraz odpowiada za sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego. Rola żelaza w organizmie jest niezwykle istotna, szczególnie w kontekście prawidłowego rozwoju płodu i wpływu na życie dziecka w późniejszym okresie. Ilość żelaza w ciąży ma kluczowe znaczenie, ponieważ jego prawidłowy poziom przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, poronień oraz wcześniactwa. Dodatkowo, odpowiednia suplementacja żelaza w ciąży, może zminimalizować ryzyko wystąpienia niedokrwistości w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka a w późniejszym życiu, zmniejszać podatność na infekcje.  Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży – dlaczego jest większe?  Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele istotnych przemian. Jedną z nich jest zmiana zapotrzebowania na żelazo. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo w ciąży znacząco wzrasta i wynosi odpowiednio:  W I trymestrze – 4 mg/dobę W II trymestrze – 7-8 mg/dobę W III trymestrze – 12-15 mg/dobę  Powyższe zmiany wynikają przede wszystkim ze wzrostu zapotrzebowania rosnącego płodu na składniki odżywcze, a także zwiększonej potrzeby popłodu (czyli łożyska, pępowiny, i błon płodowych) oraz wzrostu objętości mięśnia macicy.  Poziom żelaza w ciąży – normy. Ile wynoszą?  Pożądany poziom żelaza w ciąży jest znacznie wyższy, aniżeli przed zapłodnieniem. Ma to związek między innymi z rozrzedzeniem krwi, wzrostem masy mięśniowej kobiety oraz z intensywnym zużywaniem żelaza do budowy łożyska, a następnie na potrzeby dojrzewającego płodu. Normy żelaza w ciąży ustalone dla populacji Polski przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Państwowy Zakład Higieny, wynoszą:  8 mg u kobiet w wieku 19-50 lat  23 mg u kobiet w ciąży  7 mg u kobiet karmiących piersią  Niedobór żelaza w ciąży – objawy  Objawy niedoboru żelaza w ciąży mogą różnić się intensywnością - w zależności od stopnia jego deficytu. Na początkowym etapie niedobór żelaza często nie daje zauważalnych objawów. Jednak wraz z upływem czasu może pojawić się szorstka, sucha i blada skóra, pęknięcia w kącikach ust, suche włosy oraz łamliwe paznokcie. Niedobór żelaza w ciąży może także prowadzić do obniżenia sprawności fizycznej oraz osłabienia odporności. Dodatkowo, mogą wystąpić problemy z koncentracją i pamięcią, a także zaburzenia rytmu serca. Niedobór żelaza w ciąży – skutki  Anemia w ciąży może prowadzić do poważnych konsekwencji dla matki i dziecka na różnych etapach ciąży oraz w okresie okołoporodowym. Dla przyszłej mamy może to objawiać się problemami związanymi z układem krzepnięcia, zaburzeniami hormonalnymi, obniżoną odpornością, a nawet niewydolnością serca. Istnieje również zwiększone ryzyko komplikacji takich jak poronienia, przedwczesny poród, przodujące łożysko lub jego przedwczesne oddzielenie się. Podczas porodu, niedobór żelaza może wpływać na osłabienie siły skurczów, zwiększenie męczliwości mięśni i zmniejszenie wrażliwości na oksytocynę, co może skutkować przedłużonym porodem i koniecznością cesarskiego cięcia. Anemia zwiększa również ryzyko niedoczynności tarczycy u matki.  Skutkiem niedoboru żelaza w ciąży dla dziecka może być między innymi nieprawidłowy rozwój łożyska. Może to prowadzić do zaburzeń wzrostu płodu oraz niskiej masy urodzeniowej. Istnieje także ryzyko wystąpienia wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu (hipotrofii) u płodu, co może skutkować wystąpieniem wad rozwojowych u dziecka. Niedokrwistość matki w okresie karmienia piersią może spowodować obniżenie zawartości żelaza w pokarmie, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia anemii u noworodka. Ten stan może również prowadzić do ograniczeń rozwoju psychomotorycznego u dziecka, co ma wpływ na jego zdolności umysłowe i fizyczne. Podobnie jak niedobór, tak i nadmiar żelaza w ciąży nie jest wskazany. Wysokie żelazo w ciąży może mieć niekorzystny wpływ na jej przebieg. Badania wykazały, że podwyższone żelazo w ciąży nasila ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej i stanu przedrzucawkowego, co stanowi zagrożenie dla matki i dziecka. Objawami nadmiaru żelaza w ciąży początkowo są nudności, biegunka i wymioty. Następnie pojawiają się zaburzenia centralnego układu krwionośnego, nerwowego i sercowo-naczyniowego. Pojawiają się również problemy z nerkami i wątrobą. Dlatego ważne jest monitorowanie stanu odżywienia matki i odpowiednia suplementacja żelaza w celu zapobiegania negatywnym skutkom.  Niedokrwistość w ciąży i anemia w ciąży – jak im zapobiec?  Niskie żelazo w ciąży jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń. Zapobieganie niedoborom żelaza w ciąży jest bardzo ważne, dlatego aby uniknąć powikłań okołoporodowych, zalecane jest spożywanie produktów bogatych w żelazo i stosowaniu suplementacji u kobiet ciężarnych. Dieta bogata w żelazo w ciąży – co jeść?  Dieta bogata w żelazo w ciąży jest bardzo ważna dla prawidłowego rozwoju płodu, a także dla zdrowia przyszłej mamy. Do głównych produktów bogatych w żelazo zalicza się przede wszystkim: czerwone mięso takie jak wołowina, cielęcina, baranina oraz wątróbkę, ryby, żółtko jajka kurzego. Można jeść także produkty pełnoziarniste, otręby pszenne, płatki owsiane, kaszę jaglaną, gryczaną, pęczak, brązowy ryż. Żelazo występuje w produktach roślinnych takich jak nasiona roślin strączkowych, natka pietruszki, burak, bób, koper lub szpinak, który jest także dodatkowym źródłem kwasu foliowego. Doskonałym źródłem mogą być też owoce, między innymi maliny czy porzeczki.   Jak zwiększyć wchłanianie żelaza? Przyswajanie żelaza, kluczowego składnika mineralnego dla organizmu, może być korzystnie wspomagane przez obecność witamin: C, B12 i B6. Warto pamiętać, że istnieją dwa rodzaje żelaza w produktach spożywczych: •    Żelazo hemowe, obecne w produktach pochodzenia zwierzęcego - charakteryzuje się najwyższą przyswajalnością, sięgającą nawet 20-25%, •    Żelazo niehemowe, występujące w produktach roślinnych i jajkach ma niższą wchłanialność, ograniczającą się do 5%.  Istotną rolę w procesie wchłaniania żelaza odgrywa również laktoferyna. Jest to naturalna substancja obecna w większości płynów biologicznych, występująca między innymi w mleku matki. Jedną z jej kluczowych funkcji jest zdolność do wiązania i transportowania żelaza- cząsteczka laktoferyny wiąże jony żelaza (Fe3+), co pozwala jej na przechwytywanie tego pierwiastka i transportowanie go do komórek. Dzięki temu może wspierać wchłanianie żelaza w jelitach, zwiększając jego biodostępność w organizmie. Badanie kliniczne z 2006 roku przeprowadzone na kobietach w ciąży z niedokrwistością z powodu żelaza wykazało, że doustne podawanie laktoferyny znacząco zwiększało poziom hemoglobiny oraz całkowite żelazo w surowicy. Wobec tego dobrym rozwiązaniem, może być podawanie żelaza w towarzystwie laktoferyny. Suplementacja żelaza w ciąży – kiedy jest wskazana?  Wiele kobiet zastanawia się kiedy oraz jak uzupełnić żelazo w ciąży. W tym celu należy przede wszystkim wykonać badanie morfologii krwi, na które kieruje lekarz prowadzący ciążę. Warto wykonać również badanie poziomu ferrytyny w surowicy i dzięki niemu ocenić zgromadzone w organizmie zapasy żelaza. Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, lekarz może zalecić suplementację żelazem dla ciężarnych w dawce do 30 mg dziennie przed 16 tygodniem ciąży tylko w przypadku zdiagnozowania niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza. Taka sytuacja występuje, kiedy poziom hemoglobiny będzie poniżej 11 g/dL, a stężenie ferrytyny mniejsze niż 60ug/L. Lekarz może rozważyć suplementację żelaza również po 16 tygodniu w takiej samej dawce u kobiet bez anemii, jeżeli ferrytyna w ciąży nadal będzie niska tj. poniżej 60ug/L. Warto wspomnieć, że w suplementach dla kobiet w ciąży, maksymalna ilość w dziennej porcji do spożycia nie powinna przekraczać 30 mg co zostało przedstawione w uchwale przez zespół do spraw suplementów diety. Jak przyjmować żelazo w ciąży?  Leczenie niedokrwistości w ciąży wymaga odpowiedniego podejścia do suplementacji żelaza. Preparaty można przyjmować w formie doustnej lub podawać żelazo dożylnie w ciąży. Tabletki i kapsułki najlepiej zażywać w godzinach porannych, na czczo, około 30 min przed posiłkiem, ponieważ wtedy są najlepiej wchłaniane. Należy pamiętać, aby unikać spożywania kawy, herbaty i nabiału, w tym samym czasie co żelazo, ponieważ mogą one obniżać jego wchłanianie.    Przyjmowanie żelaza w ciąży-skutki uboczne  Przyjmowanie preparatów z żelazem w ciąży często prowadzi do wystąpienia działań niepożądanych. Wynikają one z wpływu wolnych rodników tlenowych, powstałych w trakcie procesu utleniania żelaza, na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Wśród najbardziej typowych objawów ubocznych znajdują się dolegliwości takie jak zaparcia lub ból brzucha. Mogą wystąpić także wzdęcia i biegunki.  Warto zapamiętać:  •    Niedobór żelaza może być przyczyną złego samopoczucia i prowadzić do objawów takich jak blada skóra, szorstkość czy pęknięcia w kącikach ust.  •    Niski poziom żelaza w ciąży oraz jego nadmiar mogą być niebezpieczne zarówno dla matki jak i dziecka. •    Żelazo dla kobiet w ciąży można przyjmować w formie doustnej lub dożylnie w zależności od decyzji lekarza. •    Preparaty najlepiej brać rano, na czczo, przed posiłkiem, unikając jednoczesnego spożycia kawy, herbaty i nabiału.  Bibliografia: 1.    Jarosz M.; „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”; Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020; 282-285 2.    Zimmer M., Sieroszewski P., Oszukowski P.: Polish Society of Gynecologists and Obstetricians recommendations on supplementation during pregnancy. Ginekol. Pol. 2020; 91(10): 644–653. 3.    Wiesner A., PaśkoP.: Stosowanie suplementów u kobiet ciężarnych w świetle najnowszych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Farm. Pol. 2021; 77(1): 45–47. 4.    Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol.; 2014. 85: 397 5. Weker H., Więch M., Strucińska M., „Zasady żywienia kobiety w okresie ciąży”, s. 47; Issat T., Zaręba-Szczudlik J., Jeznach-Steinhagen A., Barańska M. „Najczęstsze problemy zdrowotne, w tym wymagające zmian w diecie w okresie ciąży”, s. 75-81 w: „Żywienie kobiet w okresie ciąży”, red. Weker H., PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021 6. UCHWAŁA NR 20/2019 ZESPOŁU DO SPRAW SUPLEMENTÓW DIETY z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki żelaza w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety.7. Lauterbach, R., Kamińska, E., Michalski, P., & Lauterbach, J. P. (2016). Laktoferyna - glikoproteina o dużym potencjale terapeutycznym Medycyna Wieku Rozwojowego, 20(2), s. 123. ISSN 1428-345X.  
Ciąża

Żelazo w ciąży – normy, objawy niedoboru, suplementacja

W czasie ciąży zapotrzebowanie na żelazo zwiększa się aż o połowę. Warto zadbać o odpowiedni poziom tego pierwiastka, ponieważ bierze on udział w wielu procesach zachodzących w organizmie matki oraz u rozwijającego się płodu. Jakie żelazo w ciąży będzie odpowiednie? Jakie objawy wywołuje niedobór? Jakie żelazo w ciąży będzie odpowiednie? Odpowiedź znajduje się w poniższym artykule.  Żelazo w ciąży – znaczenie dla mamy i dziecka  Żelazo to składnik mineralny, który bierze udział w licznych procesach i odgrywa ważną rolę w zapewnieniu odpowiedniego funkcjonowania organizmu przyszłej mamy. Jest składnikiem dwóch ważnych białek, które biorą udział w transporcie tlenu:   •    Hemoglobiny - dzięki niej tlen jest transportowany do komórek, •    Mioglobiny – umożliwia pobieranie tlenu z krwi niezbędnego do pracy mięśni.  Żelazo jest także wykorzystywane w procesie tworzenia czerwonych krwinek w szpiku kostnym, uczestniczy w syntezie DNA oraz odpowiada za sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego. Rola żelaza w organizmie jest niezwykle istotna, szczególnie w kontekście prawidłowego rozwoju płodu i wpływu na życie dziecka w późniejszym okresie. Ilość żelaza w ciąży ma kluczowe znaczenie, ponieważ jego prawidłowy poziom przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, poronień oraz wcześniactwa. Dodatkowo, odpowiednia suplementacja żelaza w ciąży, może zminimalizować ryzyko wystąpienia niedokrwistości w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka a w późniejszym życiu, zmniejszać podatność na infekcje.  Zapotrzebowanie na żelazo w ciąży – dlaczego jest większe?  Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele istotnych przemian. Jedną z nich jest zmiana zapotrzebowania na żelazo. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo w ciąży znacząco wzrasta i wynosi odpowiednio:  W I trymestrze – 4 mg/dobę W II trymestrze – 7-8 mg/dobę W III trymestrze – 12-15 mg/dobę  Powyższe zmiany wynikają przede wszystkim ze wzrostu zapotrzebowania rosnącego płodu na składniki odżywcze, a także zwiększonej potrzeby popłodu (czyli łożyska, pępowiny, i błon płodowych) oraz wzrostu objętości mięśnia macicy.  Poziom żelaza w ciąży – normy. Ile wynoszą?  Pożądany poziom żelaza w ciąży jest znacznie wyższy, aniżeli przed zapłodnieniem. Ma to związek między innymi z rozrzedzeniem krwi, wzrostem masy mięśniowej kobiety oraz z intensywnym zużywaniem żelaza do budowy łożyska, a następnie na potrzeby dojrzewającego płodu. Normy żelaza w ciąży ustalone dla populacji Polski przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Państwowy Zakład Higieny, wynoszą:  8 mg u kobiet w wieku 19-50 lat  23 mg u kobiet w ciąży  7 mg u kobiet karmiących piersią  Niedobór żelaza w ciąży – objawy  Objawy niedoboru żelaza w ciąży mogą różnić się intensywnością - w zależności od stopnia jego deficytu. Na początkowym etapie niedobór żelaza często nie daje zauważalnych objawów. Jednak wraz z upływem czasu może pojawić się szorstka, sucha i blada skóra, pęknięcia w kącikach ust, suche włosy oraz łamliwe paznokcie. Niedobór żelaza w ciąży może także prowadzić do obniżenia sprawności fizycznej oraz osłabienia odporności. Dodatkowo, mogą wystąpić problemy z koncentracją i pamięcią, a także zaburzenia rytmu serca. Niedobór żelaza w ciąży – skutki  Anemia w ciąży może prowadzić do poważnych konsekwencji dla matki i dziecka na różnych etapach ciąży oraz w okresie okołoporodowym. Dla przyszłej mamy może to objawiać się problemami związanymi z układem krzepnięcia, zaburzeniami hormonalnymi, obniżoną odpornością, a nawet niewydolnością serca. Istnieje również zwiększone ryzyko komplikacji takich jak poronienia, przedwczesny poród, przodujące łożysko lub jego przedwczesne oddzielenie się. Podczas porodu, niedobór żelaza może wpływać na osłabienie siły skurczów, zwiększenie męczliwości mięśni i zmniejszenie wrażliwości na oksytocynę, co może skutkować przedłużonym porodem i koniecznością cesarskiego cięcia. Anemia zwiększa również ryzyko niedoczynności tarczycy u matki.  Skutkiem niedoboru żelaza w ciąży dla dziecka może być między innymi nieprawidłowy rozwój łożyska. Może to prowadzić do zaburzeń wzrostu płodu oraz niskiej masy urodzeniowej. Istnieje także ryzyko wystąpienia wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu (hipotrofii) u płodu, co może skutkować wystąpieniem wad rozwojowych u dziecka. Niedokrwistość matki w okresie karmienia piersią może spowodować obniżenie zawartości żelaza w pokarmie, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia anemii u noworodka. Ten stan może również prowadzić do ograniczeń rozwoju psychomotorycznego u dziecka, co ma wpływ na jego zdolności umysłowe i fizyczne. Podobnie jak niedobór, tak i nadmiar żelaza w ciąży nie jest wskazany. Wysokie żelazo w ciąży może mieć niekorzystny wpływ na jej przebieg. Badania wykazały, że podwyższone żelazo w ciąży nasila ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej i stanu przedrzucawkowego, co stanowi zagrożenie dla matki i dziecka. Objawami nadmiaru żelaza w ciąży początkowo są nudności, biegunka i wymioty. Następnie pojawiają się zaburzenia centralnego układu krwionośnego, nerwowego i sercowo-naczyniowego. Pojawiają się również problemy z nerkami i wątrobą. Dlatego ważne jest monitorowanie stanu odżywienia matki i odpowiednia suplementacja żelaza w celu zapobiegania negatywnym skutkom.  Niedokrwistość w ciąży i anemia w ciąży – jak im zapobiec?  Niskie żelazo w ciąży jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń. Zapobieganie niedoborom żelaza w ciąży jest bardzo ważne, dlatego aby uniknąć powikłań okołoporodowych, zalecane jest spożywanie produktów bogatych w żelazo i stosowaniu suplementacji u kobiet ciężarnych. Dieta bogata w żelazo w ciąży – co jeść?  Dieta bogata w żelazo w ciąży jest bardzo ważna dla prawidłowego rozwoju płodu, a także dla zdrowia przyszłej mamy. Do głównych produktów bogatych w żelazo zalicza się przede wszystkim: czerwone mięso takie jak wołowina, cielęcina, baranina oraz wątróbkę, ryby, żółtko jajka kurzego. Można jeść także produkty pełnoziarniste, otręby pszenne, płatki owsiane, kaszę jaglaną, gryczaną, pęczak, brązowy ryż. Żelazo występuje w produktach roślinnych takich jak nasiona roślin strączkowych, natka pietruszki, burak, bób, koper lub szpinak, który jest także dodatkowym źródłem kwasu foliowego. Doskonałym źródłem mogą być też owoce, między innymi maliny czy porzeczki.   Jak zwiększyć wchłanianie żelaza? Przyswajanie żelaza, kluczowego składnika mineralnego dla organizmu, może być korzystnie wspomagane przez obecność witamin: C, B12 i B6. Warto pamiętać, że istnieją dwa rodzaje żelaza w produktach spożywczych: •    Żelazo hemowe, obecne w produktach pochodzenia zwierzęcego - charakteryzuje się najwyższą przyswajalnością, sięgającą nawet 20-25%, •    Żelazo niehemowe, występujące w produktach roślinnych i jajkach ma niższą wchłanialność, ograniczającą się do 5%.  Istotną rolę w procesie wchłaniania żelaza odgrywa również laktoferyna. Jest to naturalna substancja obecna w większości płynów biologicznych, występująca między innymi w mleku matki. Jedną z jej kluczowych funkcji jest zdolność do wiązania i transportowania żelaza- cząsteczka laktoferyny wiąże jony żelaza (Fe3+), co pozwala jej na przechwytywanie tego pierwiastka i transportowanie go do komórek. Dzięki temu może wspierać wchłanianie żelaza w jelitach, zwiększając jego biodostępność w organizmie. Badanie kliniczne z 2006 roku przeprowadzone na kobietach w ciąży z niedokrwistością z powodu żelaza wykazało, że doustne podawanie laktoferyny znacząco zwiększało poziom hemoglobiny oraz całkowite żelazo w surowicy. Wobec tego dobrym rozwiązaniem, może być podawanie żelaza w towarzystwie laktoferyny. Suplementacja żelaza w ciąży – kiedy jest wskazana?  Wiele kobiet zastanawia się kiedy oraz jak uzupełnić żelazo w ciąży. W tym celu należy przede wszystkim wykonać badanie morfologii krwi, na które kieruje lekarz prowadzący ciążę. Warto wykonać również badanie poziomu ferrytyny w surowicy i dzięki niemu ocenić zgromadzone w organizmie zapasy żelaza. Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, lekarz może zalecić suplementację żelazem dla ciężarnych w dawce do 30 mg dziennie przed 16 tygodniem ciąży tylko w przypadku zdiagnozowania niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza. Taka sytuacja występuje, kiedy poziom hemoglobiny będzie poniżej 11 g/dL, a stężenie ferrytyny mniejsze niż 60ug/L. Lekarz może rozważyć suplementację żelaza również po 16 tygodniu w takiej samej dawce u kobiet bez anemii, jeżeli ferrytyna w ciąży nadal będzie niska tj. poniżej 60ug/L. Warto wspomnieć, że w suplementach dla kobiet w ciąży, maksymalna ilość w dziennej porcji do spożycia nie powinna przekraczać 30 mg co zostało przedstawione w uchwale przez zespół do spraw suplementów diety. Jak przyjmować żelazo w ciąży?  Leczenie niedokrwistości w ciąży wymaga odpowiedniego podejścia do suplementacji żelaza. Preparaty można przyjmować w formie doustnej lub podawać żelazo dożylnie w ciąży. Tabletki i kapsułki najlepiej zażywać w godzinach porannych, na czczo, około 30 min przed posiłkiem, ponieważ wtedy są najlepiej wchłaniane. Należy pamiętać, aby unikać spożywania kawy, herbaty i nabiału, w tym samym czasie co żelazo, ponieważ mogą one obniżać jego wchłanianie.    Przyjmowanie żelaza w ciąży-skutki uboczne  Przyjmowanie preparatów z żelazem w ciąży często prowadzi do wystąpienia działań niepożądanych. Wynikają one z wpływu wolnych rodników tlenowych, powstałych w trakcie procesu utleniania żelaza, na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Wśród najbardziej typowych objawów ubocznych znajdują się dolegliwości takie jak zaparcia lub ból brzucha. Mogą wystąpić także wzdęcia i biegunki.  Warto zapamiętać:  •    Niedobór żelaza może być przyczyną złego samopoczucia i prowadzić do objawów takich jak blada skóra, szorstkość czy pęknięcia w kącikach ust.  •    Niski poziom żelaza w ciąży oraz jego nadmiar mogą być niebezpieczne zarówno dla matki jak i dziecka. •    Żelazo dla kobiet w ciąży można przyjmować w formie doustnej lub dożylnie w zależności od decyzji lekarza. •    Preparaty najlepiej brać rano, na czczo, przed posiłkiem, unikając jednoczesnego spożycia kawy, herbaty i nabiału.  Bibliografia: 1.    Jarosz M.; „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”; Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020; 282-285 2.    Zimmer M., Sieroszewski P., Oszukowski P.: Polish Society of Gynecologists and Obstetricians recommendations on supplementation during pregnancy. Ginekol. Pol. 2020; 91(10): 644–653. 3.    Wiesner A., PaśkoP.: Stosowanie suplementów u kobiet ciężarnych w świetle najnowszych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Farm. Pol. 2021; 77(1): 45–47. 4.    Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol.; 2014. 85: 397 5. Weker H., Więch M., Strucińska M., „Zasady żywienia kobiety w okresie ciąży”, s. 47; Issat T., Zaręba-Szczudlik J., Jeznach-Steinhagen A., Barańska M. „Najczęstsze problemy zdrowotne, w tym wymagające zmian w diecie w okresie ciąży”, s. 75-81 w: „Żywienie kobiet w okresie ciąży”, red. Weker H., PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021 6. UCHWAŁA NR 20/2019 ZESPOŁU DO SPRAW SUPLEMENTÓW DIETY z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej maksymalnej dawki żelaza w zalecanej dziennej porcji w suplementach diety.7. Lauterbach, R., Kamińska, E., Michalski, P., & Lauterbach, J. P. (2016). Laktoferyna - glikoproteina o dużym potencjale terapeutycznym Medycyna Wieku Rozwojowego, 20(2), s. 123. ISSN 1428-345X.