Chaga - właściwości, działanie, przeciwskazania
Chaga: starożytny grzyb leczniczy o potężnych właściwościach
Grzyb Chaga znany też jako Błyskoporek podkorowy, (Inonotus obliquus) jest rodzajem grzyba, który pasożytuje głównie na żywym pniu brzozy w zimnym, okołobiegunowym regionie półkuli północnej. Występowanie Chaga jest najczęstsze w północnej części Stanów Zjednoczonych, Kanadzie, Skandynawii, Europie Północno-Wschodniej, krajach bałtyckich, Syberii i Północnych Chinach. Niezwykle niska temperatura panująca w wysokich szerokościach geograficznych powoduje, że grzyb rośnie bardzo wolno.
Grzyb Chaga występuje jako charakterystyczna narośl na drzewie i tworzy na pniu drzewa czarny, nieregularnie uformowany stożek o wyglądzie przypominającym spalony węgiel drzewny, a czarny kolor zawdzięcza dużej ilości melaniny. Ten grzyb ma również co najmniej kilka wspólnych nazw regionalnych nawiązujących do jego wyglądu, takie jak czerniak brzozy, czyreń, czernidło, czarcie oko, lub czanga, które najprawdopodobniej zostało ukute z rosyjskiego słowa „chaga”.
Odkryj produkty zawierające ten składnik:
Zastosowanie Chaga w kulturze ludowej
Wykorzystanie Chagi jako tradycyjnego środka ludowego sięga XVI wieku. Już wtedy Inonotus obliquus był używany w kulturze ludowej Rosji. Jego ekstrakty, zwłaszcza wywary były stosowane w łagodzeniu wielu niedogodności zdrowotnych.
Składniki aktywne i właściwości Chaga
W ostatnich dwóch dekadach coraz więcej uwagi poświęca się aktywnym składnikom grzyba Chaga i jego badaniom. Do jego głównych, bioaktywnych składników należą:
- polisacharydy
- polifenole
- melanina
Czy wiesz, że…?
Jednym z najstarszych dokumentów potwierdzających wykorzystanie grzyba Chaga do celów zdrowotnych jest praca autorstwa Hipokratesa „Corpus Hippocraticum”. Ojciec medycyny stosował napary z tego grzyba zewnętrznie do mycia ran.
POLISACHARYDY – bioaktywne składniki grzyba Chaga
Począwszy od dowodów etnofarmakologicznych, wielokrotne badania skupiły się na bioaktywnych składnikach Chaga, z dużą uwagą poświęconą polisacharydom. W ostatnich latach ukazały się liczne prace dotyczące polisacharydów grzybowych, zwłaszcza beta-glukanów, wykazujących różne aktywności biologiczne.
Glukany to polisacharydy składające się z monomerów glukozy, obecne w ścianach komórkowych bakterii, glonów, roślin, a także drożdży, mikro- i makrogrzybów. Pomimo wielu różnic między składem i organizacją ścian komórkowych grzybów, są pewne elementy stałe, które tworzą rdzeń ich rusztowania. Głównymi składnikami sacharydowymi ścian komórkowych grzybów są chityna; α-glukany; i β-glukany.
BETA-GLUKAN
Beta-glukany nie są syntetyzowane przez organizm ludzki, dlatego są rozpoznawane przez nasz układ odpornościowy. Aktywność beta-glukanów grzybowych może się różnić w zależności od rodzaju monomerów budujących strukturę tych związków, wielkości cząsteczki, stopnia jej rozgałęzienia i rozpuszczalności w wodzie, a także struktury, jaką tworzą beta-glukany w obecności wody. Większość β-1,3-glukanów wykazuje odporność na sok żołądkowy. W niezmienionej postaci przechodzą do jelita cienkiego, gdzie wiążą się z receptorami w ścianie jelita, a następnie są transportowane do śledziony, węzłów chłonnych i szpiku kostnego.
Ogromna różnorodność struktury beta-glukanów wpływa na ich różne aktywności biologiczne.
Grzyby o wysokiej zawartości β-glukanów mają wyższą wartość odżywczą dlatego wykorzystywane są w przemyśle spożywczym, m.in. do suplementów diety.
Przeciwwskazania
Chaga jest bardzo ciekawym obiektem licznych badań, jednak trzeba mieć na uwadze że szczególne grupy ludzi, jak np. dzieci czy kobiety w ciąży i karmiące powinny się wstrzymać od stosowania tego składnika bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej.
Kiedy zaleca się suplementację:
- dla dostarczenia polisacharydów, w tym beta glukanu
Baza danych PubMed, która obejmuje artykuły z dziedziny medycyny i nauk biologicznych opisuje ponad 20 prac dotyczących chagi.
Źródła:
- Yangpeng L., Yanan J., Zihan X., Nannan L., Junyu L., Haixia C.; Recent Developments in Inonotus obliquus (Chaga mushroom) Polysaccharides: Isolation, Structural Characteristics, Biological Activities and Application; Polymers 2021 Apr; 13, 1441.
- Mirończuk-Chodakowska I., Witkowska A.M.; Evaluation of Polish Wild Mushrooms as Beta-Glucan Sources; Int. J. Environ. Res. Public Health 2020 Oct, 17, 7299.
- Beltrame G., Trygg J., Hemming J., Han Z., Yang B.; Comparison of Polysaccharides Extracted from Cultivated Mycelium of Inonotus obliquus with Polysaccharide Fractions Obtained from Sterile Conk (Chaga) and Birch Heart Rot; J. Fungi 2021, 7, 189.
- Jehane I.E.; Biswadeep D.; Al-Tuwaijri M.M.; Wesam T.B.; Targeting SARS-CoV-2 with Chaga mushroom: An in silico study toward developing a natural antiviral compound; Food Sci Nutr. 2021 Aug, 9:6513–6523.
- Balandaykin M.E., Zmitrovich I. V.; Review on Chaga Medicinal Mushroom, Inonotus obliquus (Higher Basidiomycetes): Realm of Medicinal Applications and Approaches on Estimating its Resource Potential; International Journal of Medicinal Mushrooms, 17(2): 95–104 (2015).
- Szychowski K.A., Skóra B., Pomianek T., Gmiński J.; Inonotus obliquus e from folk medicine to clinical use; Journal of Traditional and Complementary Medicine 11 (2021) 293-302.
Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.
