Chondroityna - związek należący do grupy glikozoaminoglikanów (GAG’s)

Chondroityna – co to?

To naturalnie występujący polimer białkowy o dużej masie cząsteczkowej, znany jako siarczan chondroityny (CS). Siarczan chondroityny należy do grupy siarczanowanych glikozaminoglikanów (GAG’s). GAG’s syntezowane są w komórkach przy udziale enzymów aparatu Golgiego. Do grupy tych związków należą siarczan heparanu, siarczan chondroityny, siarczan keratanu i kwas hialuronowy.

GAG’s tworzą proteoglikany łącząc się za pomocą wiązań kowalencyjnych z białkami. Siarczanowe GAG’s mogą oddziaływać z proteoglikanami, wpływając na ich metabolizm poprzez regulację tworzenia i degradacji. Proteoglikany są kluczowymi składnikami tkanki maziowej. Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie stawu, tkanka maziowa współpracuje z chrząstką stawową, która jest tkanką łączną zbudowaną z chondrocytów ulokowanych wewnątrz macierzy złożonej z proteoglikanów i kolagenu typu II.

Siarczan chondroityny ma budowę liniową, w której skład wchodzą nierozgałęzione polisacharydy, zbudowane z łańcuchów monosacharydów, takich jak kwas d-glukuronowy i N-acetylo-d-galaktozamina. Monosacharydy te łączą się poprzez grupy hydroksylowe na aminokwasach serynowych. Siarczan chondroityny ma większy rozmiar i masę cząsteczkową niż glukozamina.

Odkryj produkty zawierające ten składnik:

    W jakich produktach występuje chondroityna ? – Źródła chondroityny

    Siarczan chondroityny jest naturalnym polimerem, przy czym wskazuje się, że naturalne polimery mają dużo mniej skutków ubocznych stosowania niż polimery syntetyczne. Występowanie chondroityny: źródłem biopolimerów mogą być rośliny, algi lub zwierzęta (kręgowce, np. krowy, świnie, a także rekiny należące do gromady chrzęstnoszkieletowych lub bezkręgowce morskie, jak osłonice, jeżowce czy strzykwy morskie).

    W jakich produktach jest chondroityna i gdzie występuje chondorityna? Źródłem chondorityny są dostępne na rynku preparaty, które sprzedawane są jako suplementy diety, w których w formie tabletki lub kapsułki twardej (np. pullulanowej) zamknięta jest porcja dzienna, ułatwiająca poprawne dawkowanie. Często spotykanym połączeniem w suplementach diety jest glukozamina z chondroityną ponieważ wykazują synergistyczne działanie. Chondroityna należy do GAG’s, natomiast glukozamina jest związkiem wpływającym na syntezę glikozaminoglikanów.

    Warto wspomnieć, że kluczem do utrzymania dobrego samopoczucia jest dobrze zbilansowana dieta i zdrowy styl życia.

    Czy wiesz, że...?

    Niewielkie ilości chondroityny występują w matczynym mleku? Matki dzieci urodzonych przed terminem wydzielają do mleka większe ilości niż matki dzieci urodzonych o czasie. Warto wiedzieć, że badania wykazały, że w mleku ludzkim pochodzącym od zdrowych matek średnie stężenie siarczanu chondroityny wynosiło 231 mg/l. Stanowiło to 55,5% całkowitej zawartości glikozaminoglikanów obecnych w mleku.

    Chondroityna – właściwości i działanie chondroityny

    GAG’s są kluczowymi elementami strukturalnymi chrząstki stawowej oraz tkanek łącznych, i pełnią w nich ważne funkcje. Siarczan chondroityny jest składnikiem około i pozakomórkowym, gdzie pod postacią proteoglikanów występuje na powierzchni komórek oraz w macierzy około/zewnątrzkomórkowej. Rola chondroityny w organizmie: omawiany związek występuje w skórze, naczyniach krwionośnych, tkankach łącznych, chrząstce, więzadłach, ścięgnach, kościach i płynie stawowym.

    Przyjęta doustnie chondroityna ulega metabolizmowi w organizmie. Proces wchłaniania siarczanu chondroityny ma miejsce w proksymalnej części jelita cienkiego, natomiast prawdopodobnie większość tej substancji ulega degradacji w jelicie ślepym i okrężnicy. Około 30% siarczanu chondroityny jest wydalana wraz z moczem w pełnej długości związku lub w formie zdegradowanej, jednak w dużej mierze zatrzymywany jest przez nerki i wątrobę. Organizm wchłania 10% pełnej długości, i 20% zdegradowanego siarczanu charakteryzującego się niższą masą cząsteczkową. Gdzie najwięcej chondroityny? Zaobserwowano, że gromadzi się w tkance stawowej.

    W świetle naukowych dowodów:

    • Badanie przeprowadzone in vitro na ludzkich chondrocytach stawowych wykazało, że hydrokortyzon i polisacharydy polisulfatowane (ksylosanu i chondroityny) przywróciły akumulację makrocząsteczek macierzy oraz zmniejszają aktywność metaloproteinaz w chondrocytach narażonych na cytokinę prozapalną. Substancje te wykazały potencjał w ochronie struktury chrząstki in vitro [18].

    • W badaniu in vitro przeprowadzonym na fibroblastach ludzkiej skóry wykazano potencjał antyoksydacyjny siarczanu chondroityny i kwasu hialuronowego. Działanie chondroityny jako przeciwrodnikowe, polegało na zmniejszeniu fragmentacji DNA, obniżeniu utleniania białek, produkcji rodników hydroksylowych i peroksydacji lipidów, jednocześnie poprawiając obronę antyoksydacyjną fibroblastów [19].

    • Badanie in vitro na ludzkich chondrocytach wyizolowanych z chrząstki główki kości udowej dotkniętej zwyrodnieniem stawów wykazało, że siarczan chondroityny zwiększa produkcję proteoglikanów przez ludzkie chondrocyty oraz przeciwdziała efektom degradacyjnym interleukiny-1 na macierz pozakomórkową [17].

    Chondroityna – skutki uboczne

    Działania niepożądane chondroityny są niewielkie i rzadko spotykane. Przy bardzo wysokich dawkach (powyżej 1200 mg/dobę) obserwowano jako skutki uboczne problemy z nadbrzuszem, częste oddawanie luźnego stolca czy nudności.

    Podczas zakupu suplementu diety zawierającego chondroitynę, należy zwrócić szczególną uwagę na pochodzenie surowca. Producenci suplementów powinni wskazać źródło, z jakiego pozyskano chondroitynę, dlatego zalecamy kupowanie produktów od sprawdzonych dostawców. Jeśli źródłem jest ryba, osoby z alergią powinny skonsultować przyjmowanie suplementu z lekarzem lub farmaceutom. Warto wspomnieć, że źródłem surowca może być rekin, który należy do ryb chrzęstnoszkieletowych, a białka w jego mięsie mogą wywoływać reakcje alergiczne u osób uczulonych na ryby.

    Chondroityna – przeciwskazania

    Nie zaleca się stosowania składnika u osób szczególnie wrażliwych jak np. u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz u dzieci bez uprzedniej konsultacji specjalistycznej.

    Zalecamy, aby osoby z alergią na ryby zachowały ostrożność podczas suplementacji chondroityną i zaznaczamy, że alergia jest przeciwwskazaniem do suplementacji.

    Z przeanalizowanych prac wynika, że siarczan chondroityny wykazuje bardzo niskie ryzyko interakcji z lekami.

    Aktualnie, w bazie danych PubMed, zawierającej publikacje z obszaru medycyny i nauk biologicznych, zgromadzono ponad 400 badań potwierdzających efekty działania chondroityny.

    6
    Analizowanych badań
    6
    Wskazywało istotny statystycznie pozytywny wpływ na organizm

    Źródła:

    1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9071010/
    2. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0006291X17307969?via%3Dihub
    3. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0304416513002663
    4. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0928493117312055?via%3Dihub
    5. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959440X03001441
    6. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6035477/
    7. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9261418/
    8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0273230006001383?via%3Dihub
    9. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8366581/
    10. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9236665/
    11. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S014486171500747X?via%3Dihub
    12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501855/
    13. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10024115/
    14. „Analysis of Glucosamine and Chondroitin Sulfate Content in Marketed Products and the Caco-2 Permeability of Chondroitin Sulfate Raw Materials”. Abimbola O. Adebowale, PhD, Donna S. Cox, MS, Zhongming Liang, MS, Natalie D. Eddington. JANA Vol. 3, No. 1, str. 37-44.
    15. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3383492/
    16. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/755364/
    17. Bassleer C.T., Combal J.P., Bougaret S., Malaise M. (1998) Effects of chondroitin sulfate and interleu-kin-1 beta on human articular chondrocytes cultivated in clusters. Osteoarthritis Cartilage 6: 196–204
    18. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12412198/
    19. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15346651/

    Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.

    Odkryj nasze bestsellery: