L-karnityna

L-karnityna jest substancją witaminopodobną, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania komórek. Nie jest witaminą, gdyż organizm ludzki produkuje jej pewne ilości w nerkach, wątrobie i mózgu. Synteza endogenna nie jest jednak w pełni wystarczająca, więc ważnym jej źródłem jest również podaż z pożywieniem, głównie z produktów zwierzęcych.

Właściwości L-karnityny:

Transportuje długołańcuchowe kwasy tłuszczowe do mitochondriów, gdzie ulegają utlenieniu i powstaje energia konieczna do prawidłowego funkcjonowania komórek organizmu. Ponieważ długołańcuchowe kwasy tłuszczowe stanowią podstawowe źródło energii dla mięśni szkieletowych i serca, niedobór L-karnityny odbija się najczęściej właśnie na tych organach. Typowymi objawami jej niedoboru jest osłabienie mięśni oraz dolegliwości wieńcowe. U dorosłych niedobór często powoduje też powiększenie mięśnia sercowego (6). Nasilając spalanie kwasów tłuszczowych L-karnityna reguluje gospodarkę lipidową. Przyspiesza zamianę tłuszczu zapasowego w energię. Wpływa też na redukcję kwasu mlekowego (4). Oprócz udziału w przemianach lipidów bierze udział w metabolizmie rozgałęzionych aminokwasów i węglowodanów. Acetylowana postać L-karnityny (acetyl L-karnityna = ALT) jest efektywniejsza niż sama L-karnityna. Przyłączenie grupy acetylowej zmienia budowę karnityny, co umożliwia jej pokonywanie bariery krew-mózg.

Źródła:
1) Pietrzak I., Opala G.: Rola karnityny w przemianie lipidowej człowieka. „Wiadomości Lekarskie” 1998, nr 1-2;
2) Czeczot H., Ścibior D.: Rola L-karnityny w przemianach, żywieniu i terapii. „Postępy Higieny Medycyny Doświadczalnej” 2005, nr 59;
3) Igisu H., Matsuoka M., Iryo Y.: Protection of the brain by carnitine. Sangyo Eiseigaku Zasshi., 1995;
4) Trappe S.W., Costill D.L., Goodpaster B., Vukovich M.D., Fink W.J.: The effects of L-carnitine supplementation on performance during interval swimming. Int. J. Sports Med., 1994, 15;
5) Evans A.M., Fornasini G.: Pharmacokinetics of L-carnitine. Clin. Pharmacokinet., 2003, 42;
6) Atar D., Spiess M., Mandinova A., Cierpka H., Noll G., Luscher T.F.: Carnitine-from cellular mechanisms to potential clinical applications in heart disease. Eur. J. Clin. Invest., 1997, 27;
7) Brooks J., Yesavage J.A., Carta A., Bravi D.: Acetyl L-carnitine slows decline in younger patients with Alzheimer’s disease: a reanalysis of a double-blind, placebo-controlled study using the trilinear approach. Int. Psychogeriatr., 1998, 10;
8) Hudson S., Tabet N.: Acetyl-L-carnitine for dementia. Cochrane Database Syst. Rev., 2003, 2;
9) Pettegrew J.W., Klunk W.E., Panchalingam K., Kanfer J.N., McClure R.J.: Clinical and neurochemical effects of acetyl-L-carnitine in Alzheimer’s disease. Neurobiol. Aging, 1995, 16 ;
10) Matalliotakis I., Koumantaki Y., Evageliou A., Matalliotakis G., Goumenou A., Koumantakis E.: L-carnitine levels in the seminal plasma of fertile and infertile men: correlation with sperm quality. Int. J. Fertil. Womens Med., 2000, 45;