Biotyna (witamina B7) – właściwości, występowanie i objawy niedoboru
Biotyna (witamina B7) – składnik wspierający włosy i skórę.
Biotyna jest witaminą, która wymagana jest dla prawidłowego działania organizmu, poczynając od bakterii po gatunek ludzki. Została wyizolowana po raz pierwszy z żółtka jaja kaczego w 1935 roku podczas prowadzonych przez naukowców Kögl’a i Tönnis’a badań nad drożdżami.
Biotyna należy do witamin z grupy B, które zaliczają się do rozpuszczalnych w wodzie. Jest to heterocykliczny związek, który tworzą dwa połączone ze sobą pierścienie: imidazolowy i tiofenowy wraz z przyłączoną do nich resztą kwasu walerianowego.
Odkryj produkty zawierające ten składnik:
Biotyna – co to? Jaka to witamina?
Biotyna często jest oznaczana jako witamina H lub witamina B7. Symbol „H” pochodzi od niemieckich słów haar i haut oznaczających włosy i skórę.
Aktywną formą omawianego związku jest d-biotyna. Do nieaktywnych form należą biocytyna i oksybiotyna, które wykazują aktywność tylko w przypadku niektórych zwierząt.
Witamina B7 jest stosunkowo niewrażliwa na czynniki środowiskowe, głównie jej zawartość ulega obniżeniu przy zbyt wysokich temperaturach.
Jaką funkcję w organizmie spełnia biotyna? – Na co pomaga witamina b7?
- przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego,
- pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego,
- przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu makroskładników odżywczych,
- pomaga w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych,
- pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych,
- pomaga zachować zdrową skórę i włosy.
Działanie biotyny i jej podaż organizmowi oparte jest na mechanizmie zwanym u ssaków cyklem biotynowym (wieloenzymatyczny). Trzustkowa forma biotynidazy (enzymu) katalizuje uwalnianie biotyny z żywności. Powstała wolna forma podlega transportowi zależnemu od transporterów sodowo-zależnych przez błonę komórkową.
Biotyna zawiera siarkę w swojej budowie. Cząsteczki siarki są budulcem skóry i włosów.
Co zawiera biotynę? – Produkty bogate w witaminę B7
Mikroflora bytująca w jelicie grubym potrafi wytwarzać biotynę, jednak ważnym aspektem jest fakt, że jest ona wchłaniania tylko w niewielkiej ilości w tym odcinku przewodu pokarmowego. Dlatego aby zapobiec niedoborowi witaminy B7 dobrze jest stosować dietę, która zawiera ją w dużych ilościach. Do tego typu żywności należą produkty roślinne i zwierzęce.
W żywności witamina H występuje w stanie wolnym (mleko, produkty mleczne, warzywa) jak i w postaci związanej z białkiem (mięso i jego przetwory, drożdże). Produkty bogate w biotynę to sery, żółtka jaj, orzechy włoskie i ziemne, migdały, wątroba czy rośliny strączkowe (soja). Inne źródła biotyny to ryby, np. łosoś i sardynka.
Czy wiesz, że...?
Suplementację biotyny należy przerwać w odstępnie od 48 do 72 godzin przed wykonaniem badań krwi w kierunku oznaczeń hormonów tarczycy. Niestety, przy pobraniu pacjenci rzadko kiedy są pytani, czy przyjmują preparaty wzmacniające włosy, lub lekarz wystawiający skierowanie nie przekaże pacjentowi informacji o rezygnacji z suplementacji biotyny przed badaniem. Biotyna a tarczyca - powodem jest fakt, że biotyna zakłóca testy immunologiczne i wykrywanie przeciwciał przeciw tyreotropinie, przez co wynikiem może być błędnie postawiona diagnoza o schorzeniu tarczycy na podstawie uzyskanych wyników.
Niedobór biotyny – jakie są jego objawy i przyczyny?
Niedobory witaminy B7 można podzielić na wrodzone i nabyte. Wrodzone opierają się na braku syntetazy holokarboksylazy lub biotynidazy. Nabyte mogą wystąpić u osób, które spożywają niedogotowane lub surowe białko jaja kurzego w dużych ilościach, ze względu na obecność w nim awidyny, która na drodze kilku mechanizmów ogranicza wchłanianie biotyny. Obróbka termiczna prowadzi do denaturacji awidyny.
Biotyna w ciąży. U kobiet w ciąży i karmiących, a także palaczy obserwuje się niższe poziomy biotyny w organizmie. Osoby z problemami jelitowymi mają zaburzoną mikroflorę jelitową, przez co również są zagrożone niedoborami.
Czy można przedawkować biotynę?
Witamina H uznawana jest za bezpieczną, ponieważ jej nadmiar nie kumuluje się w organizmie. Nawet wysokie dawki - 300 mg na dobę wykazują dobrą tolerancję przez ludzi.
W świetle naukowych dowodów:
W randomizowanym, podwójnie ślepym badaniu trwającym 6 tygodni, które zostało przeprowadzone na grupie 50 ochotników wykazano, że podaż dożylna ampułek z biotyną jest tak samo skuteczna jak dekspantenol, i w obu przypadkach kuracja zmniejszyła liczbę wypadających włosów i zwiększyła ich gęstość [4].
Randomizowane badanie kliniczne, przeprowadzone na 130 osobach w grupie badanej i 120 osobach z grupy kontrolnej wykazało, że po 3 miesiącach stosowania biotyny podniósł się jej poziom w surowicy, co doprowadziło do zmniejszenia ilości wypadających włosów [14].
Kiedy brać biotynę? – Wskazania do suplementacji
Zbilansowana dieta dostarcza optymalnych poziomów biotyny, jeśli towarzyszy jej zdrowy tryb życia.
Zaleca się stosowanie biotyny przy problemach z niedoborem biotynidazy – enzymu należącego do nitrylaz. Osoby spożywające alkohol, palące papierosy i spożywające antybiotyki mają zaburzoną równowagę flory jelitowej, dlatego można zalecić suplementację biotyną.
Ile biotyny dziennie? – Dawkowanie witaminy B7
Dzienna referencyjna wartość spożycia biotyny wynosi 50 µg.
Biotyna – skutki uboczne
Jak wspomniano witamina ta jest rozpuszczalna w wodzie i nie jest kumulowana w organizmie, w związku z czym nie obserwowano skutków ubocznych suplementacji.
Nie zaleca się stosowania składnika u osób szczególnie wrażliwych jak np. u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz u dzieci bez uprzedniej konsultacji specjalistycznej.
Aktualnie, w bazie danych PubMed, zawierającej publikacje z obszaru medycyny i nauk biologicznych, zgromadzono około 200 badań potwierdzających efekty działania biotyny.
Źródła:
- Jarosz M. red.: Normy żywienia dla populacji polskiej- nowelizacja. Wydawca Instytut Żywności i żywienia. Warszawa 2012;
- Gawęcki J., Hryniewiecki L. red.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN, 2010
- Gawęcki J. red.: Witaminy. Wydawnictwo AR w Poznaniu, 2002;
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35791704/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0009912017311657?via%3Dihub
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8420951/
- www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10304644/
- www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1426254/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12055344/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26168302/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30746739/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2726758/
- „Biotyna – fakty i nadzieje”. A. Kowalska , J. Bartkiewicz , K. Dettlaff. Farmacja Polska, ISSN 0014-8261; ISSN 2544-8552. 2022.09.08.
- „Evaluation of serum level of biotin and effect of biotin replacement therapy in patients with telegon effluvium”. H.H.Sabry , S.H.Abd El Rahman , M.A.El Awady, A.M.Noureldine and R.A.Salama. Benha Journal of Applied Sciences (BJAS) print: ISSN 2356–9751 Vol. (6) Issue (4) Part (1) (2021), (113-116)
Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.