Inozytol – działanie i dawkowanie. Na co pomaga?
Inozytol- co to?
Inaczej cykloheksanoheksol jest cyklicznym poliolem, izomerem glukozy i bywa błędnie nazywany witaminą B8. Występuje w dziewięciu postaciach izomerycznych, takich jak biologicznie czynne myo-inozytol oraz D-(+)-chiro-inozytol.
Inozytol jest szeroko rozpowszechniony w tkankach i komórkach ludzkich. Występuje powszechnie w tkankach ssaków jako fosfatydyloinozytol oraz stanowi składnik błon komórkowych jako fosfoinozytyd. Wykazano jego obecność w mózgu, wątrobie, nerkach, krąży także we krwi. Egzogenny myo-inozytol wchłaniany jest w jelitach, a następnie deponowany w mózgu, komórkach mięśnia sercowego, mięśniach szkieletowych, a także w kościach i gonadach.
Odkryj produkty zawierające ten składnik:
Inozytol – działanie i właściwości. Na co pomaga inozytol?
Inozytol jest jednym z podstawowych składników odżywczym wymaganym przez komórki ludzki do wzrostu i przeżycia. Związek ten jest prekursorem fosforylowanych związków zwanych fosfoinozytydami, biorących udział w przekazywaniu sygnału poprzez stymulację receptorów błonowych i innych wtórnych przekaźników. Inozytol jest też prekursorem fosfolipidów, które są odpowiedzialne za generowanie ważnych sygnałów wewnątrzkomórkowych.
Inozytol wpływa na gospodarkę wapniową oraz na równowagę między miedzią i cynkiem w mózgu. Zwiększa również wrażliwość receptorów na serotoninę, co daje pozytywne efekty w łagodzeniu nieprawidłowych reakcji organizmu na stres, działając odprężająco i relaksująco.
Ponadto myo-inozytol jest prekursorem w syntezie drugorzędowych przekaźników hormonalnych.
Inozytol a zdrowe funkcjonowanie jajników
Mimo że inozytol nie posiada oświadczeń zdrowotnych, które umożliwiają komunikowanie jak wpływa na zdrowie kobiet to należy zwrócić uwagę na Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, które szeroko opisuje korzyści z suplementacji inozytolem. Na podstawie dostępnej literatury, eksperci stwierdzają, że stosowanie preparatów z inozytolem ma wpływ na przywrócenie prawidłowej owulacji kobiet, u których rozpoznano wielotorbielowate jajniki.
Inozytol a płodność
Równie ważna jest odpowiednia podaż inozytolu dla mężczyzn. Myo-inozytol jest prekursorem w syntezie m.in. gonadoliberyny, która jest dekapeptydem, uwalnianym z zakończeń komórek neurosekrecyjnych podwzgórza. Gonadoliberyna działając aktywująco na oś przysadka – gonady, jest kluczowym regulatorem męskich funkcji rozrodczych, a zaburzenia jej działania mogą prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu męskiego układu rozrodczego.
Z kolei u kobiet zdrowych przyjmujących inozytol zaobserwowano poprawę jakości oocytów- żeńskich komórek płciowych na co zwraca uwagę Polskie Towarzystwo Ginekologiczne.
Inozytol a tarczyca
Myo-inozytol jest prekursorem w syntezie TSH czyli tyreotropiny, która jest hormonem wytwarzanym przez przysadkę mózgową. Jej zadaniem jest pobudzenie tarczycy do produkcji hormonów trijodotryroniny i tyroksyny, odgrywając niezwykle ważną rolę w regulacji procesów metabolicznych.
Inozytol a wrażliwość na insulinę
Inozytol jest wewnątrzkomórkowym przekaźnikiem sygnału insulinowego, a jego metabolizm jest potrzebny do prawidłowego rozwoju mózgu i ośrodkowego układu nerwowego. Wszystkie stereoizomery działają jako mediatory działania insuliny wewnątrz komórki, a myo-inozytol jako czynnik uwrażliwiający tkanki na działanie insuliny. Myo-inozytol oraz D-(+)-chiro-inozytol występują w organizmie w postaci glikanów, a ich epimeryzacja zachodzi głównie w tkankach wrażliwych na insulinę (w wątrobie, mięśniach i w krwi).
Badania wskazujące na poprawę wrażliwości na insulinę prowadzone są głównie wśród kobiet, u których stwierdzono komplikację w obszarze jajników.
Czy wiesz że…?
Izomery inozytolu- myo i chiro, fizjologicznie w osoczu występują w stosunku 40:1?
Inozytol – gdzie występuje?
Wśród produktów spożywczych można znaleźć wiele doskonałych źródeł inozytolu, np. rośliny strączkowe, drożdże, kiełki pszenicy, orzechy, owoce cytrusowe oraz produkty pełnoziarniste.
Dobrze zbilansowana dieta dostarcza około 1g inozytolu dziennie, głównie w formie myo.
Czy inozytol pomaga przy odchudzaniu?
Niektóre z badań wskazują, że suplementacja inozytolem może również pomóc w utracie wagi- zmniejszyć wskaźnik masy ciała (BMI) u osób z nieprawidłową masą ciała, wpłynąć pozytywnie na obniżenie ciśnienie krwi, trójglicerydów, cholesterolu całkowitego i LDL. Jednak w wielu badaniach nie kontrolowano wyraźnie zakłócającego wpływu diety i stosowanej aktywności fizycznej czyli czynników, które niezależnie wpływają na powyższe parametry. W związku z tym nie można jednoznacznie określić wpływu inozytolu na odchudzanie, a podstawą takich działań powinna być zdrowa i zbilansowana dieta oraz dostosowana do wieku i kondycji aktywność fizyczna.
Inozytol a ciąża – czy można go stosować?
Ciąża oraz karmienie piersią jest szczególnie wrażliwym momentem w życiu mamy i dziecka dlatego decyzję o suplementacji każdej substancji warto skonsultować z lekarzem prowadzącym.
W świetle dowodów naukowych:
W randomizowanych 12 tygodniowych badaniach porównano działanie 2g myo-inozytolu z kwasem foliowym oraz samego kwasu foliowego u kobiet rzadko lub nie miesiączkujących. Wykazano, że w grupie stosującej MYO w połączeniu z kwasem foliowym istotnie uległ obniżeniu stosunek LH/ FSH, poziom prolaktyny oraz poprawił się wskaźnik wrażliwości na insulinę (HOMA), poprawił się obraz USG jajników oraz zmniejszyło się owłosienie nietypowe dla kobiet. Przywrócono regularny rytm krwawień miesięcznych. [11]
W badaniach na 120 kobietach, u których stwierdzono zaburzenia miesiączkowania oraz wielotorbielowate jajniki wykazano skuteczniejsze działanie 4 g inozytolu wraz z 400 µg kwasu foliowego od popularnego leku metforminy w dawce 1500 mg. [14]
Suplementacja 1200 mg mio-inozytolu dziennie przez okres 12 tygodni u kobiet (22-30 lat) z obrazem wielotorbielowatych jajników, o prawidłowej masie ciała była w stanie poprawić markery glukozy i metabolizm androgenów. Odnotowano także poprawę biomarkerów oksydacyjnych (GSH w czerwonych krwinkach). [15]
Jak brać inozytol? – Dawkowanie inozytolu
Jeżeli podaż inozytolu z diety nie jest wystarczająca i decydujemy się na włączenie suplementacji warto indywidualnie zweryfikować potrzeby organizmu.
Dla kobiet starających się o dziecko warto rozważyć dawkę 2g, a nawet 4g dziennie zgodnie z rekomendację Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego.
Inozytol – kiedy efekty zażywania będą zauważalne?
Efekty stosowania inozytolu będę indywidulane dla każdej osoby w zależności od stosowanych dawek oraz kondycji organizmu. Wiele badań weryfikujących wpływ inozytolu na organizm trwa 12 tygodni i po tym czasie efekty powinny być już zauważalne.
Inozytol – skutki uboczne
Dane literaturowe nie wskazują na skutki uboczne suplementowania inozytolu nawet w wysokich dawkach, tj. 4g na dobę.
Inozytol – przeciwwskazania
Inozytol nie generuje ryzyka toksyczności jednak grupy szczególnie wrażliwe jak dzieci oraz kobiety w ciąży i karmiące powinny skonsultować się ze specjalistą przed zwiększeniem podaży.
Aktualnie, w bazie danych PubMed, zawierającej publikacje z obszaru medycyny i nauk biologicznych, zgromadzono około 700 badań potwierdzających efekty działania inozytolu.
Źródła:
- Szkodziak P., Paszkowski T. Wpływ leczenia mio-inozytolem na insulinooporność u pacjentek z zespołem policystycznych jajników w obserwacji 3-miesięcznej. III Katedra i Klinika Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, 2015;
- Jakimiuk A.J., Szamatowicz J. Rola niedoboru inozytolu w patofizjologii zaburzeń występujących w zespole policystycznych jajników. Ginekol. Pol. 2014, 85, 54-57;
- Godala M., Szymańska A., Materek-Kuśmierkiewicz I., Szatko F. Spożycie napojów energetyzujących przez sportowców. Cz. II. Znajomość składu napojów energetyzujących. Probl Hig Epidemiol 2013, 94(2): 273-279;
- Simi G., Genazzani A. R., Obino M. E. R., Papini F., Pinelli S., Cela V., Artini P. G. Inositol and In Vitro Fertilization with Embryo Transfer. Int J Endocrinol. 2017; 2017: 5469409;
- Cavalli P., Ronda E. Myoinositol: The Bridge (PONTI) to Reach a Healthy Pregnancy. Int J Endocrinol. 2017; 2017: 5846286;
- Wpływ leczenia mio-inozytolem na insulinooporność u pacjentek z zespołem policystycznych jajników w obserwacji 3-miesięcznej. Piotr Szkodziak, Tomasz Paszkowski III Katedra i Klinika Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
- Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące stosowania preparatów zawierających myo-inozytol przez pacjentki z zespołem policystycznych jajników (PCOS)
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32396844/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7140126/
- „The role of gonadoliberin in the regulation of male reproductive functions”. Uniwerystet Jagieloński w Krakowie. 2008.
- „Myo-inositol administration positively affects hyperinsulinemia and hormonal parameters in overweight patients with polycystic ovary syndrome”. 2008
- Hashemi Tari S, Sohouli MH, Lari A, Fatahi S, Rahideh STThe effect of inositol supplementation on blood pressure: A systematic review and meta-analysis of randomized-controlled trials.Clin Nutr ESPEN.2021.
- Tabrizi R, Ostadmohammadi V, Lankarani KB, Peymani P, Akbari M, Kolahdooz F, Asemi Z. The effects of inositol supplementation on lipid profiles among patients with metabolic diseases: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials.Lipids Health Dis.2018
- „Insulin sensitiser agents alone and in co-treatment with r-FSH for ovulation induction in PCOS women”. Emanuela Raffone, Pietro Rizzo, Vincenzo Benedetto. 2010
- „Inositol administration reduces oxidative stress in erythrocytes of patients with polycystic ovary syndrome”
Gabriella Donà , Chiara Sabbadin, Cristina Fiore, Marcantonio Bragadin, Francesco L Giorgino, Eugenio Ragazzi, Giulio Clari, Luciana Bordin, Decio Armanini. 2012.
Publikowane informacje mają charakter wyłącznie informacyjny i nie powinny zastępować indywidualnych konsultacji lekarskich. Zaleca się skonsultowanie z lekarzem lub terapeutą przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii. Wydawca nie dąży do nawiązania relacji lekarz-pacjent ze swoimi czytelnikami. Nie bierze również odpowiedzialności za wiarygodność, skuteczność lub prawidłowe stosowanie informacji umieszczonych na stronie, ani za ewentualne problemy zdrowotne wynikające z omówionych terapii.
