Dobrochna Kwarta, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Co niszczy kolagen w organizmie? – Jak zapobiec jego utracie?
Kolagen jest najbardziej powszechnym białkiem występującym w organizmie człowieka, odpowiadającym za strukturę i wytrzymałość wielu tkanek. Po około 25. roku życia produkcja tego związku zaczyna stopniowo zmniejszać się. Dodatkowo istnieje szereg czynników związanych ze stylem życia, które mogą niszczyć włókna kolagenowe. Z artykułu dowiesz się także jak wspomóc produkcję kolagenu w organizmie. Wstęp:Jednym ze związków mogących wspierać zdrowie i wygląd skóry jest kolagen, nazywany „białkiem młodości”. Białko kolagenowe występuje w wielu miejscach w naszym ciele np. w skórze, kościach, ścięgnach, mięśniach czy naczyniach krwionośnych. Struktura białka kolagenowego może być zróżnicowana w zależności od funkcji i miejsca występowania. W związku z tym wyróżnia się różne typy kolagenu o odmiennych właściwościach. W naszym organizmie najpopularniejszy jest typ I, II i III. Dla przykładu w skórze dominuje kolagen typu I, z kolei kolagen typu II jest tym dominującym w chrząstce stawowej.Utrata kolagenu – czynniki, które ją powodująNa utratę kolagenu mogą wpływać czynniki wewnętrzne (genetyka, zmiany hormonalne) lub czynniki zewnętrzne, czyli te związane z naszym stylem życia. Nadmierne narażenie na promieniowanie UV, zanieczyszczone powietrze oraz palenie tytoniu generują wolne rodniki, których nadmiar prowadzi do stresu oksydacyjnego i aktywacji enzymów niszczących kolagen. Jakość i ilość kolagenu w organizmie w dużym stopniu uzależniona jest także od prawidłowego odżywiania. Dieta uboga w antyoksydanty i białko, a obfitująca w żywność bogatą w cukry proste będzie sprzyjała degradacji „białka młodości”. Kolagen a alkohol? To fatalne połączenie. Nadużywanie alkoholu również może prowadzić do destrukcji kolagenu. Niekorzystny wpływ będą miały także stany zapalne, niedostateczna ilość snu oraz przewlekły stres. Zarówno unikanie aktywności fizycznej, jak i nadmierny wysiłek fizyczny mogą wiązać się z utratą kolagenu. Synteza kolagenu a procesy starzeniaDo około 25. roku życia proces wytwarzania kolagenu przeważa nad procesami jego degradacji. Wraz z wiekiem zdolność do syntezy kolagenu maleje, a procesy degradacji nasilają się. Doprowadza to do spadku poziomu kolagenu w naszym ciele o około 1-1,5% rocznie. Proces ten ulega znacznemu przyspieszeniu w okresie menopauzy na skutek zmian hormonalnych.Jak ograniczyć niszczenie kolagenu w organizmie?Chociaż fizjologiczne starzenie się jest uwarunkowane genetycznie, starzeniu zewnętrznemu można zapobiegać. Kluczowa jest wiedza na temat tego co niszczy kolagen w organizmie, a następnie zadbanie o wiele elementów związanych ze stylem życia. Podstawą powinno być unikanie używek takich jak papierosy oraz alkohol. W związku z negatywnym wpływem promieniowania UV na degradację kolagenu należy ograniczyć ekspozycję na słońce oraz stosować filtry przeciwsłoneczne. W diecie powinno unikać się spożywania dużych ilości produktów zawierających cukry proste. Jadłospis powinien z kolei obfitować w produkty będące źródłem antyoksydantów, które neutralizacją wolne rodniki niszczące kolagen jak np. warzywa czy owoce. Istotne jest również zadbanie o odpowiedni czas snu, redukcję stresu oraz regularną aktywność fizyczną.Jakie są objawy niedoboru kolagenu?Potocznie nazywany „niedobór kolagenu” może wynikać ze starzenia organizmu lub/i narażenia na czynniki wpływające na jego destrukcję. Kolagen w skórze stanowi główny komponent strukturalny. Utrata kolagenu wraz z wiekiem jest wyraźnie powiązana z pogorszoną kondycją skóry. Pierwsze skutki tzw. niedoboru kolagenu będą widoczne w postaci spadku elastyczności i jędrności skóry, a z czasem pojawiających się drobnych linii i zmarszczek. Osłabione i rozdwajające się włosy oraz paznokcie należą do charakterystycznych objawów „niedoboru kolagenu”. Oprócz zmian w wyglądzie skóry, włosów i paznokci dochodzić może do poważniejszych następstw np. do pogorszenia funkcjonowania stawów czy kości. Jak pobudzić skórę do produkcji kolagenu?Fibroblasty są komórkami tkanki łącznej występującymi w skórze właściwej, które są odpowiedzialne za produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego. Suplementacja peptydów kolagenowych oprócz dostarczania aminokwasów do budowy włókien kolagenowych, może również stymulować fibroblasty do produkcji kolagenu wewnątrz organizmu. Aktywność fizyczna poprzez polepszanie krążenia może poprawiać pracę różnych komórek, w tym fibroblastów. Warto również skonsultować się z kosmetologiem lub dermatologiem w celu dobrania odpowiednich zabiegów i produktów do pielęgnacji, mogących przyczyniać się do pobudzenia skóry do produkcji kolagenu. Jak wspomóc produkcję kolagenu w organizmie? – źródła kolagenu w pożywieniuPrzede wszystkim, aby zachodziła synteza kolagenu niezbędne jest dostarczanie białka, które będzie źródłem aminokwasów do syntezy włókien kolagenowych. Dodatkowo podczas procesu produkcji tego związku wykorzystywane są różne witaminy i składniki mineralne. Dlatego tak ważne jest dbanie o różnorodną i odżywczą dietę. W żywności kolagen znajduje się wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Do produktów zawierających kolagen należą m.in. kurze łapki, kości, żelatyna i produkty powstałe na jej bazie, podroby, ryby i jaja. W związku z popularnością „białka młodości” w ostatnim czasie do łask powróciły długo gotowane wywary na kościach i chrząstkach jak np. rosół.Istnieją również składniki, które są istotne dla syntezy kolagenu i/lub chronią przed jego degradacją. Oprócz właściwości przeciwutleniających witamina C odgrywa szczególnie ważną rolę w produkcji kolagenu. Duże ilości tego związku znajdują się w natce pietruszki, czarnej porzeczce, czerwonej papryce czy owocach cytrusowych. Warto, aby w diecie znajdowały się również produkty zawierające witaminę E, która bierze udział w biosyntezie kolagenu oraz znacząco hamuje jego rozkład. Do ważnych składników dla tego białka należą również cynk, miedź, żelazo, krzem oraz witamina A. Jak uzupełnić kolagen? – Suplementacja kolagenuNa rynku istnieją różne rodzaje kolagenu, który można stosować doustnie. Suplementy z kolagenem mogą różnić się między sobą formą podania, dawką, pochodzeniem surowca oraz dodatkami. W ostatnim czasie dużą popularnością cieszy się kolagen rybi (zwany również kolagenem morskim). Interesujące efekty są także obserwowane po suplementacji kolagenem wołowym i wieprzowym. Bardzo dobrą przyswajalnością charakteryzuje się hydrolizowany kolagen w formie peptydów. Preparaty z kolagenem często wzbogacane są różnymi składnikami, które dodatkowo stymulują biosyntezę kolagenu (np. wit. C, cynk). Dawkowanie powinno być indywidualnie dobrane na podstawie potrzeb i celów. Warto zwracać uwagę na skład i jakość suplementów kolagenowych.Suplementacja kolagenu może przynieść różne korzyści dla zdrowia i urody. Chcąc opóźnić procesy starzenia skóry można uzupełnić kolagen w skórze poprzez suplementację peptydów kolagenowych, które dzięki niskiej masie cząsteczkową są łatwo wchłaniane. Badania sugerują, że suplementy kolagenowe po podaniu doustnym poprawiają jędrność, elastyczność i nawilżenie skóry. Dodatkowo mogą zmniejszać widoczność zmarszczek i szorstkość skóry. Kolagen w stawach stanowi istotny element ich struktury. Peptydy kolagenowe mogą być, więc pomocne w uzupełnianiu kolagenu w stawach i dzięki temu poprawiać ich ruchomość, zmniejszać sztywność oraz ból.Warto zapamiętać: 1. Kolagen w organizmie człowieka jest najbardziej powszechnym białkiem. 2. Starzenie organizmu wpływa na zmniejszenie produkcji kolagenu i nasilenie procesów degradacyjnych. 3. Wiele działań związanych ze stylem życia może doprowadzać do niszczenia kolagenu jak np. nadmierne opalanie się, palenie papierosów, stres czy spożywanie alkoholu i dużych ilości żywności bogatej w cukry proste.4. Istnieje kilka składników, które są istotne dla syntezy kolagenu (np. wit. C, cynk). W związku z tym szczególnie istotne jest zadbanie o codzienną dietę, bogatą w różne witaminy i składniki mineralne.5. W odbudowie kolagenu w organizmie pomocna może okazać się suplementacja. Warto wybierać peptydy kolagenowe, które są wysoko przyswajalne. Źródła1. Al-Atif, H. (2022). Collagen Supplements for Aging and Wrinkles: A Paradigm Shift in the Fields of Dermatology and Cosmetics. Dermatology practical & conceptual, 12(1), e2022018. Arct, J., Wrońska, L. & Pytkowska, K. (2018). Wpływ dymu tytoniowego na skórę. Polish Journal of Cosmetology, 21(1), 20-24. Barati, M., Jabbari, M., Navekar, R., Farahmand, F., Zeinalian, R., Salehi-Sahlabadi, A., Abbaszadeh, N., Mokari-Yamchi, A. & Davoodi, S. H. (2020). Collagen supplementation for skin health: A mechanistic systematic review. Journal of cosmetic dermatology, 19(11), 2820–2829. Bolke, L., Schlippe, G., Gerß, J. & Voss, W. (2019). A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients, 11(10), 2494. Borumand, M. & Sibilla, S. (2015). Effects of a nutritional supplement containing collagen peptides on skin elasticity, hydration and wrinkles. J Med Nutr Nutraceut, 4(1), 47-53. Ganceviciene, R., Liakou, A. I., Theodoridis, A., Makrantonaki, E. & Zouboulis, C. C. (2012). Skin anti-aging strategies. Dermato-endocrinology, 4(3), 308–319. García-Coronado, J. M., Martínez-Olvera, L., Elizondo-Omaña, R. E., Acosta-Olivo, C. A., Vilchez-Cavazos, F., Simental-Mendía, L. E. & Simental-Mendía, M. (2019). Effect of collagen supplementation on osteoarthritis symptoms: a meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. International orthopaedics, 43(3), 531–538. Goodman, G. D., Kaufman, J., Day, D., Weiss, R., Kawata, A. K., Garcia, J. K., Santangelo, S. & Gallagher, C. J. (2019). Impact of Smoking and Alcohol Use on Facial Aging in Women: Results of a Large Multinational, Multiracial, Cross-sectional Survey. The Journal of clinical and aesthetic dermatology, 12(8), 28–39. Kaziród, K., Hunek, A., Zapała, M., Wiśniewska-Skomra, J., Chmielarz, K., Tylutka, K. & Hapon, A. (2023). Collagen supplementation-does it bring real benefits?. Quality in Sport, 13(1), 88-107. Khatri, M., Naughton, R. J., Clifford, T., Harper, L. D. & Corr, L. (2021). The effects of collagen peptide supplementation on body composition, collagen synthesis, and recovery from joint injury and exercise: a systematic review. Amino acids, 53(10), 1493–1506. León-López, A., Morales-Peñaloza, A., Martínez-Juárez, V. M., Vargas-Torres, A., Zeugolis, D. I. & Aguirre-Álvarez, G. (2019). Hydrolyzed collagen—sources and applications. Molecules, 24(22), 4031. Liu, D., Nikoo, M., Boran, G., Zhou, P. & Regenstein, J. M. (2015). Collagen and gelatin. Annual review of food science and technology, 6, 527–557. Campos, L. D., Santos Junior, V. A., Pimentel, J. D., Carregã, G. L. F. & Cazarin, C. B. B. (2023). Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon, 9(4), e14961. Lupu, M. A., Gradisteanu Pircalabioru, G., Chifiriuc, M. C., Albulescu, R. & Tanase, C. (2020). Beneficial effects of food supplements based on hydrolyzed collagen for skin care (Review). Experimental and therapeutic medicine, 20(1), 12–17. Park, K. (2015). Role of micronutrients in skin health and function. Biomolecules & therapeutics, 23(3), 207–217. Paul, C., Leser, S. & Oesser, S. (2019). Significant Amounts of Functional Collagen Peptides Can Be Incorporated in the Diet While Maintaining Indispensable Amino Acid Balance. Nutrients, 11(5), 1079. Pu, S. Y., Huang, Y. L., Pu, C. M., Kang, Y. N., Hoang, K. D., Chen, K. H. & Chen, C. (2023). Effects of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(9), 2080. Reilly, D.M. & Lozano, J. (2021). Skin collagen through the lifestages: importance for skin health and beauty. Plastic and Aesthetic Research, 8:2. Tu, Y. & Quan, T. (2016). Oxidative stress and human skin connective tissue aging. Cosmetics, 3(3), 28. Żelaszczyk, D., Waszkielewicz, A. & Marona, H. (2012). Kolagen–struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej. Estetol. Med. Kosmetol, 2(1), 14-20.
Dobrochna Kwarta, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Co niszczy kolagen w organizmie? – Jak zapobiec jego utracie?
Kolagen jest najbardziej powszechnym białkiem występującym w organizmie człowieka, odpowiadającym za strukturę i wytrzymałość wielu tkanek. Po około 25. roku życia produkcja tego związku zaczyna stopniowo zmniejszać się. Dodatkowo istnieje szereg czynników związanych ze stylem życia, które mogą niszczyć włókna kolagenowe. Z artykułu dowiesz się także jak wspomóc produkcję kolagenu w organizmie. Wstęp:Jednym ze związków mogących wspierać zdrowie i wygląd skóry jest kolagen, nazywany „białkiem młodości”. Białko kolagenowe występuje w wielu miejscach w naszym ciele np. w skórze, kościach, ścięgnach, mięśniach czy naczyniach krwionośnych. Struktura białka kolagenowego może być zróżnicowana w zależności od funkcji i miejsca występowania. W związku z tym wyróżnia się różne typy kolagenu o odmiennych właściwościach. W naszym organizmie najpopularniejszy jest typ I, II i III. Dla przykładu w skórze dominuje kolagen typu I, z kolei kolagen typu II jest tym dominującym w chrząstce stawowej.Utrata kolagenu – czynniki, które ją powodująNa utratę kolagenu mogą wpływać czynniki wewnętrzne (genetyka, zmiany hormonalne) lub czynniki zewnętrzne, czyli te związane z naszym stylem życia. Nadmierne narażenie na promieniowanie UV, zanieczyszczone powietrze oraz palenie tytoniu generują wolne rodniki, których nadmiar prowadzi do stresu oksydacyjnego i aktywacji enzymów niszczących kolagen. Jakość i ilość kolagenu w organizmie w dużym stopniu uzależniona jest także od prawidłowego odżywiania. Dieta uboga w antyoksydanty i białko, a obfitująca w żywność bogatą w cukry proste będzie sprzyjała degradacji „białka młodości”. Kolagen a alkohol? To fatalne połączenie. Nadużywanie alkoholu również może prowadzić do destrukcji kolagenu. Niekorzystny wpływ będą miały także stany zapalne, niedostateczna ilość snu oraz przewlekły stres. Zarówno unikanie aktywności fizycznej, jak i nadmierny wysiłek fizyczny mogą wiązać się z utratą kolagenu. Synteza kolagenu a procesy starzeniaDo około 25. roku życia proces wytwarzania kolagenu przeważa nad procesami jego degradacji. Wraz z wiekiem zdolność do syntezy kolagenu maleje, a procesy degradacji nasilają się. Doprowadza to do spadku poziomu kolagenu w naszym ciele o około 1-1,5% rocznie. Proces ten ulega znacznemu przyspieszeniu w okresie menopauzy na skutek zmian hormonalnych.Jak ograniczyć niszczenie kolagenu w organizmie?Chociaż fizjologiczne starzenie się jest uwarunkowane genetycznie, starzeniu zewnętrznemu można zapobiegać. Kluczowa jest wiedza na temat tego co niszczy kolagen w organizmie, a następnie zadbanie o wiele elementów związanych ze stylem życia. Podstawą powinno być unikanie używek takich jak papierosy oraz alkohol. W związku z negatywnym wpływem promieniowania UV na degradację kolagenu należy ograniczyć ekspozycję na słońce oraz stosować filtry przeciwsłoneczne. W diecie powinno unikać się spożywania dużych ilości produktów zawierających cukry proste. Jadłospis powinien z kolei obfitować w produkty będące źródłem antyoksydantów, które neutralizacją wolne rodniki niszczące kolagen jak np. warzywa czy owoce. Istotne jest również zadbanie o odpowiedni czas snu, redukcję stresu oraz regularną aktywność fizyczną.Jakie są objawy niedoboru kolagenu?Potocznie nazywany „niedobór kolagenu” może wynikać ze starzenia organizmu lub/i narażenia na czynniki wpływające na jego destrukcję. Kolagen w skórze stanowi główny komponent strukturalny. Utrata kolagenu wraz z wiekiem jest wyraźnie powiązana z pogorszoną kondycją skóry. Pierwsze skutki tzw. niedoboru kolagenu będą widoczne w postaci spadku elastyczności i jędrności skóry, a z czasem pojawiających się drobnych linii i zmarszczek. Osłabione i rozdwajające się włosy oraz paznokcie należą do charakterystycznych objawów „niedoboru kolagenu”. Oprócz zmian w wyglądzie skóry, włosów i paznokci dochodzić może do poważniejszych następstw np. do pogorszenia funkcjonowania stawów czy kości. Jak pobudzić skórę do produkcji kolagenu?Fibroblasty są komórkami tkanki łącznej występującymi w skórze właściwej, które są odpowiedzialne za produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego. Suplementacja peptydów kolagenowych oprócz dostarczania aminokwasów do budowy włókien kolagenowych, może również stymulować fibroblasty do produkcji kolagenu wewnątrz organizmu. Aktywność fizyczna poprzez polepszanie krążenia może poprawiać pracę różnych komórek, w tym fibroblastów. Warto również skonsultować się z kosmetologiem lub dermatologiem w celu dobrania odpowiednich zabiegów i produktów do pielęgnacji, mogących przyczyniać się do pobudzenia skóry do produkcji kolagenu. Jak wspomóc produkcję kolagenu w organizmie? – źródła kolagenu w pożywieniuPrzede wszystkim, aby zachodziła synteza kolagenu niezbędne jest dostarczanie białka, które będzie źródłem aminokwasów do syntezy włókien kolagenowych. Dodatkowo podczas procesu produkcji tego związku wykorzystywane są różne witaminy i składniki mineralne. Dlatego tak ważne jest dbanie o różnorodną i odżywczą dietę. W żywności kolagen znajduje się wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Do produktów zawierających kolagen należą m.in. kurze łapki, kości, żelatyna i produkty powstałe na jej bazie, podroby, ryby i jaja. W związku z popularnością „białka młodości” w ostatnim czasie do łask powróciły długo gotowane wywary na kościach i chrząstkach jak np. rosół.Istnieją również składniki, które są istotne dla syntezy kolagenu i/lub chronią przed jego degradacją. Oprócz właściwości przeciwutleniających witamina C odgrywa szczególnie ważną rolę w produkcji kolagenu. Duże ilości tego związku znajdują się w natce pietruszki, czarnej porzeczce, czerwonej papryce czy owocach cytrusowych. Warto, aby w diecie znajdowały się również produkty zawierające witaminę E, która bierze udział w biosyntezie kolagenu oraz znacząco hamuje jego rozkład. Do ważnych składników dla tego białka należą również cynk, miedź, żelazo, krzem oraz witamina A. Jak uzupełnić kolagen? – Suplementacja kolagenuNa rynku istnieją różne rodzaje kolagenu, który można stosować doustnie. Suplementy z kolagenem mogą różnić się między sobą formą podania, dawką, pochodzeniem surowca oraz dodatkami. W ostatnim czasie dużą popularnością cieszy się kolagen rybi (zwany również kolagenem morskim). Interesujące efekty są także obserwowane po suplementacji kolagenem wołowym i wieprzowym. Bardzo dobrą przyswajalnością charakteryzuje się hydrolizowany kolagen w formie peptydów. Preparaty z kolagenem często wzbogacane są różnymi składnikami, które dodatkowo stymulują biosyntezę kolagenu (np. wit. C, cynk). Dawkowanie powinno być indywidualnie dobrane na podstawie potrzeb i celów. Warto zwracać uwagę na skład i jakość suplementów kolagenowych.Suplementacja kolagenu może przynieść różne korzyści dla zdrowia i urody. Chcąc opóźnić procesy starzenia skóry można uzupełnić kolagen w skórze poprzez suplementację peptydów kolagenowych, które dzięki niskiej masie cząsteczkową są łatwo wchłaniane. Badania sugerują, że suplementy kolagenowe po podaniu doustnym poprawiają jędrność, elastyczność i nawilżenie skóry. Dodatkowo mogą zmniejszać widoczność zmarszczek i szorstkość skóry. Kolagen w stawach stanowi istotny element ich struktury. Peptydy kolagenowe mogą być, więc pomocne w uzupełnianiu kolagenu w stawach i dzięki temu poprawiać ich ruchomość, zmniejszać sztywność oraz ból.Warto zapamiętać: 1. Kolagen w organizmie człowieka jest najbardziej powszechnym białkiem. 2. Starzenie organizmu wpływa na zmniejszenie produkcji kolagenu i nasilenie procesów degradacyjnych. 3. Wiele działań związanych ze stylem życia może doprowadzać do niszczenia kolagenu jak np. nadmierne opalanie się, palenie papierosów, stres czy spożywanie alkoholu i dużych ilości żywności bogatej w cukry proste.4. Istnieje kilka składników, które są istotne dla syntezy kolagenu (np. wit. C, cynk). W związku z tym szczególnie istotne jest zadbanie o codzienną dietę, bogatą w różne witaminy i składniki mineralne.5. W odbudowie kolagenu w organizmie pomocna może okazać się suplementacja. Warto wybierać peptydy kolagenowe, które są wysoko przyswajalne. Źródła1. Al-Atif, H. (2022). Collagen Supplements for Aging and Wrinkles: A Paradigm Shift in the Fields of Dermatology and Cosmetics. Dermatology practical & conceptual, 12(1), e2022018. Arct, J., Wrońska, L. & Pytkowska, K. (2018). Wpływ dymu tytoniowego na skórę. Polish Journal of Cosmetology, 21(1), 20-24. Barati, M., Jabbari, M., Navekar, R., Farahmand, F., Zeinalian, R., Salehi-Sahlabadi, A., Abbaszadeh, N., Mokari-Yamchi, A. & Davoodi, S. H. (2020). Collagen supplementation for skin health: A mechanistic systematic review. Journal of cosmetic dermatology, 19(11), 2820–2829. Bolke, L., Schlippe, G., Gerß, J. & Voss, W. (2019). A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients, 11(10), 2494. Borumand, M. & Sibilla, S. (2015). Effects of a nutritional supplement containing collagen peptides on skin elasticity, hydration and wrinkles. J Med Nutr Nutraceut, 4(1), 47-53. Ganceviciene, R., Liakou, A. I., Theodoridis, A., Makrantonaki, E. & Zouboulis, C. C. (2012). Skin anti-aging strategies. Dermato-endocrinology, 4(3), 308–319. García-Coronado, J. M., Martínez-Olvera, L., Elizondo-Omaña, R. E., Acosta-Olivo, C. A., Vilchez-Cavazos, F., Simental-Mendía, L. E. & Simental-Mendía, M. (2019). Effect of collagen supplementation on osteoarthritis symptoms: a meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. International orthopaedics, 43(3), 531–538. Goodman, G. D., Kaufman, J., Day, D., Weiss, R., Kawata, A. K., Garcia, J. K., Santangelo, S. & Gallagher, C. J. (2019). Impact of Smoking and Alcohol Use on Facial Aging in Women: Results of a Large Multinational, Multiracial, Cross-sectional Survey. The Journal of clinical and aesthetic dermatology, 12(8), 28–39. Kaziród, K., Hunek, A., Zapała, M., Wiśniewska-Skomra, J., Chmielarz, K., Tylutka, K. & Hapon, A. (2023). Collagen supplementation-does it bring real benefits?. Quality in Sport, 13(1), 88-107. Khatri, M., Naughton, R. J., Clifford, T., Harper, L. D. & Corr, L. (2021). The effects of collagen peptide supplementation on body composition, collagen synthesis, and recovery from joint injury and exercise: a systematic review. Amino acids, 53(10), 1493–1506. León-López, A., Morales-Peñaloza, A., Martínez-Juárez, V. M., Vargas-Torres, A., Zeugolis, D. I. & Aguirre-Álvarez, G. (2019). Hydrolyzed collagen—sources and applications. Molecules, 24(22), 4031. Liu, D., Nikoo, M., Boran, G., Zhou, P. & Regenstein, J. M. (2015). Collagen and gelatin. Annual review of food science and technology, 6, 527–557. Campos, L. D., Santos Junior, V. A., Pimentel, J. D., Carregã, G. L. F. & Cazarin, C. B. B. (2023). Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon, 9(4), e14961. Lupu, M. A., Gradisteanu Pircalabioru, G., Chifiriuc, M. C., Albulescu, R. & Tanase, C. (2020). Beneficial effects of food supplements based on hydrolyzed collagen for skin care (Review). Experimental and therapeutic medicine, 20(1), 12–17. Park, K. (2015). Role of micronutrients in skin health and function. Biomolecules & therapeutics, 23(3), 207–217. Paul, C., Leser, S. & Oesser, S. (2019). Significant Amounts of Functional Collagen Peptides Can Be Incorporated in the Diet While Maintaining Indispensable Amino Acid Balance. Nutrients, 11(5), 1079. Pu, S. Y., Huang, Y. L., Pu, C. M., Kang, Y. N., Hoang, K. D., Chen, K. H. & Chen, C. (2023). Effects of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(9), 2080. Reilly, D.M. & Lozano, J. (2021). Skin collagen through the lifestages: importance for skin health and beauty. Plastic and Aesthetic Research, 8:2. Tu, Y. & Quan, T. (2016). Oxidative stress and human skin connective tissue aging. Cosmetics, 3(3), 28. Żelaszczyk, D., Waszkielewicz, A. & Marona, H. (2012). Kolagen–struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej. Estetol. Med. Kosmetol, 2(1), 14-20.
Hanna Mika, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Jaki kolagen wybrać? – Co wyróżnia najlepszy kolagen?
Czym kierować się przy wyborze kolagenu? Poradnik dotyczący źródła, rodzaju i formy suplementacji. Wielu z nas marzy o doskonałym wyglądzie, błyszczących włosach, zdrowych stawach, lecz upływ czasu negatywnie wpływa na gładkość i jędrność skóry czy sprężysty chód. Odpowiedzią na ten problem może być kolagen, który w ostatnich latach bardzo zyskał na popularności, stając się jednym z najczęściej suplementowanych składników. Chcielibyśmy wiedzieć jaki jest najlepszy kolagen na rynku. Wertujemy internet z nadzieją znalezienia rzetelnego rankingu kolagenu w suplementach diety oferowanych przez różnych producentów. Osoby, które dostrzegają negatywne zmiany w wyglądzie skóry, zastanawiają się, jaki kolagen wybrać na zmarszczki, podczas gdy ci, którym doskwiera ból kolan, sprawdzają, jaki jest najlepiej przyswajalny kolagen na stawy. Wybór jest ogromny i oferta bardzo różnorodna. Jaki kolagen wybrać? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od wielu czynników. Spis treści: Z tego artykułu dowiesz się: 1. Jaką rolę w organizmie pełni kolagen? 2. Jaki kolagen wybrać – rybi czy wołowy? Czy źródło ma znaczenie? 3. Czy istnieje kolagen roślinny? 4. Kolagen do picia czy w tabletkach? – Jaką postać wybrać? 5. Jaki typ kolagenu wybrać? 6. Jaki kolagen jest najlepiej przyswajalny? 7. Kolagen hydrolizowany czy liofilizowany? 8. Jaki kolagen wybrać? – Czysty kolagen czy wzbogacony o dodatkowe składniki aktywne? 1. Jaką rolę w organizmie pełni kolagen? Kolagen jest ważnym białkiem strukturalnym. Stanowi on ok 1/3 wszystkich białek w naszym organizmie i główny składnik białkowy w tkance łącznej. Włókna kolagenowe nadają jej wytrzymałość, elastyczność i są niejako rusztowaniem dla wszystkich tkanek. To dzięki kolagenowi skóra, narządy wewnętrzne, naczynia krwionośne, a nawet kości zachowują swój kształt. Odpowiednia ilość tego białka w organizmie sprawia, że nasze mięśnie są elastyczne, a stawy przygotowane na ciągły ruch i ścieranie mechaniczne. 2. Jaki kolagen wybrać – rybi czy wołowy? Czy źródło ma znaczenie? Na rynku jest obecnie wiele suplementów z kolagenem. W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na źródło jego pochodzenia. Naturalny kolagen pozyskuje się ze zwierzęcej tkanki łącznej, tak więc do wyboru mamy: • Kolagen morski - pozyskiwany głównie ze skór, łusek i kości ryb (kolagen rybi), rzadziej z bezkręgowych organizmów morskich. • Kolagen wołowy - zwykle pozyskiwany z kości, skóry i ścięgien bydła (kolagen bydlęcy). • Kolagen kurzy - zazwyczaj pozyskiwany z kości i chrząstek kurczaka, mniej powszechnie wykorzystywane są też membrany jaj (błony między skorupką a białkiem jaja kurzego) • Kolagen wieprzowy - pozyskiwany ze skóry, kości i ścięgien świń. Kolagen rybi jest zazwyczaj promowany jako najmocniejszy kolagen dla skóry, włosów i paznokci, ze względu na wysoką zawartość kolagenu typu I. Będzie to idealny wybór dla osób unikających produktów wołowych z powodów dietetycznych lub religijnych. Pamiętajmy, że najlepszy kolagen rybi powinien mieć badania na wszelkie zanieczyszczenia, którymi obciążone są często organizmy morskie, tj. jak metale ciężkie czy dioksyny.Popularnym wyborem oraz dobrą alternatywą dla wszystkich uczulonych na ryby jest z kolei kolagen wołowy. Zawiera on przede wszystkim kolagen typu I i III. Ma on dość neutralny smak, co ma znaczenie, gdy decydujemy się na suplementację kolagenu w proszku i przeszkadza nam dość specyficzny intensywny posmak czy zapach kolagenu morskiego. Kolagen wołowy jest też zazwyczaj bardziej dostępny i tańszy niż kolagen morski, co może przekładać się na możliwość stosowania wyższych dawek czy odpowiednio długiej, regularnej suplementacji, która jest istotna dla skuteczności działania kolagenu. Kolagen wieprzowy jest propozycją również bardzo popularną i dość uniwersalną, ze względu na zawartość I, II i II typu kolagenu. Jeśli chodzi o kolagen kurzy, to ten pozyskiwany z chrząstek kurczaka, jest najbardziej kojarzony ze wsparciem stawów. Zawiera on głównie kolagen typu II mający wpływ przede wszystkim na elastyczność i wytrzymałość chrząstki stawowej. Dodatkowo kolagen natywny (o którym będzie szerzej w dalszej części artykułu) otrzymywany właśnie z mostków kurczaka jest uznawany za najmocniejszy kolagen na stawy dotknięte schorzeniami reumatycznymi. Mniej powszechny kolagen pochodzący z błon jaj kurzych będzie częściej wybierany pod kątem urody. Membrany jaj oprócz kolagenu typu I zawierają również inne ważne składniki istotne dla utrzymania odpowiedniego nawilżenia skóry i jej jędrności, takie jak kwas hialuronowy czy elastynę. Kolagen z błon jaj może być interesującą alternatywą dla osób unikających produktów pochodzenia mięsnego czy rybnego, np. wegetarian. Jednak jest to w dalszym ciągu kolagen zwierzęcy, a więc nie wegański. Wybór między kolagenami pochodzącymi z różnych źródeł powinien zależeć przede wszystkim od reakcji organizmu na określone źródła białka, co ma znaczenie przy alergiach i nietolerancjach. Na szczęście działania niepożądane w postaci dolegliwości ze strony układu są bardzo rzadkie. Warto szukać takiego kolagenu, po którym po prostu dobrze się czujemy. Nie ma tu żadnej reguły, a większość z nas będzie dobrze tolerowała zarówno kolagen rybi czy wołowy, lub też kolagen wieprzowy czy też inny. 3. Czy istnieje kolagen roślinny? Kolagen jest białkiem pochodzenia zwierzęcego i nie występuje naturalnie w roślinach. Istnieje możliwość wyprodukowania wegańskiego surowca kolagenowego za pomocą genetycznie modyfikowanych mikroorganizmów takich jak drożdże, np. Saccharomyces cerevisiae, czy bakterie, np. Escherichia coli. Rezultatem jest kolagen rekombinowany, który strukturalnie i funkcjonalnie jest podobny do kolagenu zwierzęcego, nawet ludzkiego, ale nie pochodzi bezpośrednio ze źródeł zwierzęcych. Aktualnie taki kolagen jest trudno dostępny na rynku, jednak jego produkcja jest stale udoskonalana. Podyktowane jest to licznymi zaletami wegańskiego kolagenu, a mianowicie: mniejszym ryzykiem alergii, lepszym profilem bezpieczeństwa, potencjalnie tańszą i mniej szkodliwą dla środowiska produkcją w porównaniu z pozyskiwaniem kolagenu ze źródeł zwierzęcych. Pośrednio za roślinną alternatywę kolagenu uznać można produkty wspierające jego syntezę poprzez zawartość poszczególnych aminokwasów i innych składników odżywczych, które stymulują organizm do wytwarzania białka kolagenowego. Obejmują one suplementy diety bądź żywność bogatą w białko, zawierające przede wszystkim aminokwasy takie jak prolina, hydroksyprolina i glicyna, jak również kwas askorbinowy, cynk, siarkę czy krzem. 4. Kolagen do picia czy w tabletkach? – Jaką postać wybrać? Wybór między kolagenem do picia, który występuje w postaci proszku lub gotowego płynu, a tabletkami czy kapsułkami zależy od kilku czynników, w tym od wygody stosowania, przyswajania i skuteczności. Kolagen do picia w gotowych fiolkach jest często promowany jako lepiej przyswajalny od tego w kapsułkach, ale nie jest to prawda. Hydrolizat kolagenu w postaci łatwo wchłaniających się małych cząsteczek, czyli peptydów, może występować zarówno w płynie, proszku, tabletkach i kapsułkach. Ważne w tym przypadku jest sprawdzenie składu danego produktu, żeby określić jaki kolagen zawiera. Efekty picia kolagenu z małych buteleczek wcale nie muszą być szybsze czy lepsze niż tego łykanego z innej formie. Ponadto gotowa forma płynna nawet najlepszego kolagenu do picia wymaga zazwyczaj dodania substancji konserwujących (syntetycznych bądź naturalnych) dla zachowania stabilności i czystości mikrobiologicznej. Kolagen w proszku jest natomiast stabilny chemicznie, nawet przy dłuższym przechowywaniu i nie wymaga dodatkowych substancji zapewniających trwałość. Oferuje także znaczną elastyczność w sposobie spożywania, ponieważ można go rozpuszczać w różnych płynach, takich jak woda, sok, smoothie, a nawet kawa. Taka forma powoduje, że kuracja kolagenem jest łatwiejsza i bardziej urozmaicona umożliwiając np. jednoczesne nawadnianie organizmu lub włączanie dodatkowych porcji świeżych owoców i warzyw (w koktajlach). Dowolny wybór płynu, w którym rozpuszczamy kolagen jest też przydatny w maskowaniu specyficznych smaków, na przykład kolagenu rybiego, co może być szczególnie korzystne dla osób wrażliwych na smaki. Postać proszkowa umożliwia dostosowanie dawki do indywidualnych potrzeb i podzielenie jej na mniejsze porcje, co nie jest możliwe w przypadku tabletek. Kolagen w tabletkach czy kapsułkach jest za to formą bardzo wygodną w użyciu, łatwą do przenoszenia i nie wymagającą przygotowania. Dawka takiego kolagenu jest precyzyjnie określona, a więc powtarzalna, co ułatwia regularną suplementację. Ogromnym plusem jest na pewno brak smaku, zwłaszcza dla osób wrażliwych na jakikolwiek nieprzyjemny posmak. Przewagą kapsułek nad tabletkami jest ich skład. Kapsułki zwykle nie wymagają dodatkowych substancji, takich jak wypełniacze czy spoiwa, które są niezbędne w produkcji nawet najlepszego kolagenu w tabletkach. Pamiętajmy, że dobry kolagen nie powinien zawierać składników, które mogły obciążać organizm. Czytajmy zatem etykiety i oceniajmy skład wybieranych produktów zwłaszcza pod tym kątem. 5. Jaki typ kolagenu wybrać? Do tej pory zidentyfikowane 28 typów kolagenu. Różnią się one między sobą budową przestrzenną, zawartością poszczególnych aminokwasów, funkcją i miejscem występowania w organizmie. Oto przegląd najczęściej występujących w suplementach typów kolagenu i ich charakterystycznych właściwości: • Kolagen Typu I: Jest najpowszechniej występującym typem kolagenu w ludzkim ciele. Głównie występuje w skórze, kościach, ścięgnach, zębach i więzadłach oraz rogówce. Zapewnia strukturę i wytrzymałość tkanek. Uznawany na najlepszy kolagen na skórę. Popularne źródła pochodzenia: kolagen rybi i kolagen wołowy (pozyskiwane ze skór). • Kolagen Typu II: Głównie znajduje się w chrząstkach, zapewniając ich elastyczność i wytrzymałość. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie stawów. Popularne źródła pochodzenia: kolagen kurzy (z chrząstek). • Kolagen Typu III: Często występuje razem z kolagenem typu I, szczególnie w skórze i tkankach łącznych. Ważny dla utrzymania dobrej kondycji skóry oraz dla funkcji naczyń krwionośnych i układu krążenia. Popularne źródła pochodzenia: kolagen wołowy i kolagen wieprzowy. Jeżeli kolagen jest hydrolizowany, czyli rozłożony na mniejsze elementy (głównie peptydy) to sam typ kolagenu nie będzie miał aż takiego znaczenia, gdyż suplementacja nim będzie dostarczała niezbędnych składników do produkcji różnych typów kolagenu w naszym ciele. 6. Jaki kolagen jest najlepiej przyswajalny? Przyswajalność kolagenu zależy od wielkości jego cząsteczek wyrażanej najczęściej w kilodaltonach (kDa). Białko kolagenowe ma masę ok.300 kDa, czyli jest dość dużym związkiem, trudnym do strawienia i wchłonięcia. Jego biodostępność zwiększa proces hydrolizy, przeprowadzanej przy użyciu enzymów, które powodują pocięcie dużej cząsteczki na mniejsze elementy – od łańcuchów polipeptydowych o wielkości 20-90 kDa, które tworzą żelatynę, po peptydy kolagenowe o wielkości 0,3-9 kDa. Te najmniejsze zbudowane są zaledwie z kilku aminokwasów. Za najlepiej przyswajalny kolagen uznaje się ten w postaci peptydów kolagenowych o wielkości cząsteczki max. 2-5 kDa. Zatem jeśli szukamy suplementu dostarczającego składników do budowy naszego własnego kolagenu wybierzmy ten z hydrolizowanym kolagenem o cząsteczkach właśnie tej wielkości. Wchłanianie kolagenu będzie tym lepsze im mniejsze jego cząsteczki. Pamiętajmy jednak, że przyswajalność kolagenu nie jest jedyną determinantą funkcjonalności kolagenowych suplementów. 7. Kolagen hydrolizowany czy liofilizowany? W suplementach diety poza hydrolizowanym kolagenem, tym najpopularniejszym i najlepiej przyswajalnym, bo rozdrobnionym na mniejsze cząsteczki, występuje także liofilizowany kolagen natywny (niezdenaturowany). Liofilizacja to proces suszenia przez zamrażanie, który pozwala na zachowanie struktury całego białka. W tym procesie woda jest usuwana z kolagenu, zachowując jego pierwotną budowę i właściwości, a tym samym aktywność biologiczną. Badania pokazują, że taki rodzaj kolagenu - głownie kolagen natywny typu II - może wykazywać korzystne efekty wśród osób dotkniętych chorobą zwyrodnieniową stawów czy reumatoidalnym zapaleniem stawów. Jego wpływ jest zupełnie inny niż anaboliczne działanie kolagenu hydrolizowanego. Kolagen natywny nie będzie się wchłaniał w układzie pokarmowym, dostarczając budulca do regeneracji własnego kolagenu tylko będzie modulował odpowiedź układu odpornościowego, jaką jest stan zapalny w obrębie stawu wywołujący ból czy obrzęk. Tak więc wybór pomiędzy kolagenem hydrolizowanym czy liofilizowanym powinien zależeć przede wszystkim od potrzeb zdrowotnych. Hydrolizat będzie lepszy, gdy potrzebny nam kolagen na skórę lub przeciążone kolana, natomiast liofilizat kolagenu natywnego będzie bardziej skuteczny na ostre dolegliwości stawów. 8. Jaki kolagen wybrać? – Czysty kolagen czy wzbogacony o dodatkowe składniki aktywne? Rynek suplementów oferuje bardzo szeroki asortyment produktów kolagenowych. Można wybierać spośród preparatów zawierających tylko np. czysty kolagen rybi czy wołowy (np. kolagen w proszku) i takich wzbogaconych o dodatkowe składniki aktywne (np. kolagen do picia czy w tabletkach). Przyjmując suplement diety, którego składem jest sam kolagen, skupiamy się na podstawowych korzyściach wynikających w uzupełniania konkretnego białka. Ograniczony skład może być lepszy dla alergików, ze względu na mniejszą ilość możliwych substancji wywołujących reakcję. Ułatwia to też łączenie takich produktów z innymi suplementami, bez ryzyka nadmiaru określonych witamin czy składników mineralnych. Z kolei wzbogacenie preparatów kolagenowych o inne składniki odżywcze umożliwi rozszerzenie korzyści zdrowotnych wynikających z suplementacji jednym produktem. Dołączenie witamin (np. witaminy C, A czy E) i składników mineralnych (takich jak miedź, cynk, żelazo i krzem) będzie wzmagać syntezę kolagenu w organizmie, gdyż związki te są niezbędne do jego produkcji. Wśród nich najważniejsza jest witamina C i na rynku jest sporo produktów łączących oba składniki. Ponadto suplement z dodatkiem np. kwasu hialuronowego zwiększy nawilżenie skóry, a taki zawierający również siarczan glukozaminy czy siarczan chondroityny będzie kompleksowo wpływać na prawidłowe funkcjonowanie stawów. Bogatsze składowo produkty kolagenowe mogą być uzupełniane też o określone ekstrakty roślinne, które wnoszą np. działanie antyoksydacyjne, przekładające się na ochronę przed wolnymi rodnikami, działającymi destrukcyjnie nie tylko na stawy czy skórę, ale generalnie na organizm. Warto zapamiętać: - Kolagen to istotne białko strukturalne wpływające na zdrowie skóry, stawów i innych tkanek, zyskujące coraz większą popularność jako składnik różnorodnych suplementów o różnych kierunkach działania.- Wybór źródła kolagenu (rybi, wołowy, kurzy czy wieprzowy) powinien zależeć od naszych preferencji i reakcji organizmu na konkretne białko (ewentualnych alergii czy nietolerancji).- Nie istnieje kolagen roślinny (kolagen jest białkiem zwierzęcym), ale weganie alternatywnie mogą wybierać produkty zawierające składniki wspierające naturalną produkcję kolagenu (witamina C, miedź, cynk, żelazo, krzem, poszczególne aminokwasy), a wegetarianie mogą korzystać z kolagenu pozyskiwanego z membran jaj.- Forma suplementu (proszek, płyn, kapsułka czy tabletka) powinna być dla nas wygodna i ułatwiać regularną suplementację.- Kolagen hydrolizowany różni się działaniem od kolagenu natywnego. - Hydrolizaty działają odbudowująco i są korzystne dla osób z ubytkiem kolagenu objawiającym się np. pogorszeniem elastyczności skóry, czy obciążeniem chrząstki stawowej intensywnymi ćwiczeniami.- Przyswajalność kolagenu hydrolizowanego jest tym większa, im mniejsze są jego cząsteczki.- Przy kolagenie hydrolizowanym typ kolagenu nie ma nadrzędnego znaczenia.- Kolagen natywny jest białkiem aktywnym biologicznie, wpływającym hamująco na reakcje organizmu. Ten rodzaj jest lepszym wyborem przy ostrych schorzeniach reumatycznych, objawiających się bólem czy obrzękiem.- Przy wyborze suplementu zawsze warto czytać skład, niezależnie czy kupujemy kolagen, magnez czy kwas foliowy.Bibliografia:1. Martínez-Puig, D., Costa-Larrión, E., Rubio-Rodríguez, N., Gálvez-Martín, P. (2023). Collagen Supplementation for Joint Health: The Link between Composition and Scientific Knowledge. Nutrients, 15(6), 1332. 2. León-López, A., Morales-Peñaloza, A., Martínez-Juárez, V.M., Vargas-Torres, A., Zeugolis, D.I., Aguirre-Álvarez, G. (2019). Hydrolyzed Collagen-Sources and Applications. Molecules, 24(22), 4031. 3. Báez, J., Olsen, D., Polarek, J.W. (2005). Recombinant microbial systems for the production of human collagen and gelatin. Applied Microbiology and Biotechnology, 69, 245–252. 4. Kaziród, K., Hunek, A., Zapała, M., Wiśniewska-Skomra, J., Chmielarz, K., Tylutka, K., Hapon, A. (2023). Collagen supplementation - does it bring real benefits? Quality in Sport, 13(1), 88-107. 5. Tomaszewski, W., Paradowska, A. (2017). Analiza skuteczności terapeutycznej wybranych typów kolagenu w profilaktyce i leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 1(6), 9-22. 6. Campos, L.D., Santos Junior, V.A., Pimentel, J.D., Carregã, G.L.F., Cazarin, C.B.B. (2023). Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon, 9(4), e14961. 7. Honvo, G., Lengelé, L., Charles, A., Reginster, J.Y., Bruyère, O. (2020). Role of Collagen Derivatives in Osteoarthritis and Cartilage Repair: A Systematic Scoping Review With Evidence Mapping. Rheumatology Therapeutics, 7(4), 703-740. 8. Zdzieblik, D., Oesser, S., Gollhofer, A., König, D. (2017). Improvement of activity-related knee joint discomfort following supplementation of specific collagen peptides. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 42(6), 588-595. 9. Zdzieblik, D., Brame, J., Oesser, S., Gollhofer, A., König, D. (2021). The Influence of Specific Bioactive Collagen Peptides on Knee Joint Discomfort in Young Physically Active Adults: A Randomized Controlled Trial. Nutrients, 13(2), 523. 10. Lin, C.R., Tsai, S.H.L., Huang, K.Y., Tsai, P.A., Chou, H., Chang, S.H. (2023). Analgesic efficacy of collagen peptide in knee osteoarthritis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Orthopaedic Surgery and Research, 18(1), 694. 11. Wei, W., Zhang, L.L., Xu, J.H., Xiao, F., Bao, C.D., Ni, L.Q., Li, X.F., Wu, Y.Q., Sun, L.Y., Zhang, R.H., Sun, B.L., Xu, S.Q., Liu, S., Zhang, W. (2009). A multicenter, double-blind, randomized, controlled phase III clinical trial of chicken type II collagen in rheumatoid arthritis. Arthritis Research & Therapy. 12. Feng, M., Betti, M. (2017). Transepithelial transport efficiency of bovine collagen hydrolysates in a human Caco-2 cell line model. Food Chemistry, 224, 242-250.
Hanna Mika, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Jaki kolagen wybrać? – Co wyróżnia najlepszy kolagen?
Czym kierować się przy wyborze kolagenu? Poradnik dotyczący źródła, rodzaju i formy suplementacji. Wielu z nas marzy o doskonałym wyglądzie, błyszczących włosach, zdrowych stawach, lecz upływ czasu negatywnie wpływa na gładkość i jędrność skóry czy sprężysty chód. Odpowiedzią na ten problem może być kolagen, który w ostatnich latach bardzo zyskał na popularności, stając się jednym z najczęściej suplementowanych składników. Chcielibyśmy wiedzieć jaki jest najlepszy kolagen na rynku. Wertujemy internet z nadzieją znalezienia rzetelnego rankingu kolagenu w suplementach diety oferowanych przez różnych producentów. Osoby, które dostrzegają negatywne zmiany w wyglądzie skóry, zastanawiają się, jaki kolagen wybrać na zmarszczki, podczas gdy ci, którym doskwiera ból kolan, sprawdzają, jaki jest najlepiej przyswajalny kolagen na stawy. Wybór jest ogromny i oferta bardzo różnorodna. Jaki kolagen wybrać? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od wielu czynników. Spis treści: Z tego artykułu dowiesz się: 1. Jaką rolę w organizmie pełni kolagen? 2. Jaki kolagen wybrać – rybi czy wołowy? Czy źródło ma znaczenie? 3. Czy istnieje kolagen roślinny? 4. Kolagen do picia czy w tabletkach? – Jaką postać wybrać? 5. Jaki typ kolagenu wybrać? 6. Jaki kolagen jest najlepiej przyswajalny? 7. Kolagen hydrolizowany czy liofilizowany? 8. Jaki kolagen wybrać? – Czysty kolagen czy wzbogacony o dodatkowe składniki aktywne? 1. Jaką rolę w organizmie pełni kolagen? Kolagen jest ważnym białkiem strukturalnym. Stanowi on ok 1/3 wszystkich białek w naszym organizmie i główny składnik białkowy w tkance łącznej. Włókna kolagenowe nadają jej wytrzymałość, elastyczność i są niejako rusztowaniem dla wszystkich tkanek. To dzięki kolagenowi skóra, narządy wewnętrzne, naczynia krwionośne, a nawet kości zachowują swój kształt. Odpowiednia ilość tego białka w organizmie sprawia, że nasze mięśnie są elastyczne, a stawy przygotowane na ciągły ruch i ścieranie mechaniczne. 2. Jaki kolagen wybrać – rybi czy wołowy? Czy źródło ma znaczenie? Na rynku jest obecnie wiele suplementów z kolagenem. W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na źródło jego pochodzenia. Naturalny kolagen pozyskuje się ze zwierzęcej tkanki łącznej, tak więc do wyboru mamy: • Kolagen morski - pozyskiwany głównie ze skór, łusek i kości ryb (kolagen rybi), rzadziej z bezkręgowych organizmów morskich. • Kolagen wołowy - zwykle pozyskiwany z kości, skóry i ścięgien bydła (kolagen bydlęcy). • Kolagen kurzy - zazwyczaj pozyskiwany z kości i chrząstek kurczaka, mniej powszechnie wykorzystywane są też membrany jaj (błony między skorupką a białkiem jaja kurzego) • Kolagen wieprzowy - pozyskiwany ze skóry, kości i ścięgien świń. Kolagen rybi jest zazwyczaj promowany jako najmocniejszy kolagen dla skóry, włosów i paznokci, ze względu na wysoką zawartość kolagenu typu I. Będzie to idealny wybór dla osób unikających produktów wołowych z powodów dietetycznych lub religijnych. Pamiętajmy, że najlepszy kolagen rybi powinien mieć badania na wszelkie zanieczyszczenia, którymi obciążone są często organizmy morskie, tj. jak metale ciężkie czy dioksyny.Popularnym wyborem oraz dobrą alternatywą dla wszystkich uczulonych na ryby jest z kolei kolagen wołowy. Zawiera on przede wszystkim kolagen typu I i III. Ma on dość neutralny smak, co ma znaczenie, gdy decydujemy się na suplementację kolagenu w proszku i przeszkadza nam dość specyficzny intensywny posmak czy zapach kolagenu morskiego. Kolagen wołowy jest też zazwyczaj bardziej dostępny i tańszy niż kolagen morski, co może przekładać się na możliwość stosowania wyższych dawek czy odpowiednio długiej, regularnej suplementacji, która jest istotna dla skuteczności działania kolagenu. Kolagen wieprzowy jest propozycją również bardzo popularną i dość uniwersalną, ze względu na zawartość I, II i II typu kolagenu. Jeśli chodzi o kolagen kurzy, to ten pozyskiwany z chrząstek kurczaka, jest najbardziej kojarzony ze wsparciem stawów. Zawiera on głównie kolagen typu II mający wpływ przede wszystkim na elastyczność i wytrzymałość chrząstki stawowej. Dodatkowo kolagen natywny (o którym będzie szerzej w dalszej części artykułu) otrzymywany właśnie z mostków kurczaka jest uznawany za najmocniejszy kolagen na stawy dotknięte schorzeniami reumatycznymi. Mniej powszechny kolagen pochodzący z błon jaj kurzych będzie częściej wybierany pod kątem urody. Membrany jaj oprócz kolagenu typu I zawierają również inne ważne składniki istotne dla utrzymania odpowiedniego nawilżenia skóry i jej jędrności, takie jak kwas hialuronowy czy elastynę. Kolagen z błon jaj może być interesującą alternatywą dla osób unikających produktów pochodzenia mięsnego czy rybnego, np. wegetarian. Jednak jest to w dalszym ciągu kolagen zwierzęcy, a więc nie wegański. Wybór między kolagenami pochodzącymi z różnych źródeł powinien zależeć przede wszystkim od reakcji organizmu na określone źródła białka, co ma znaczenie przy alergiach i nietolerancjach. Na szczęście działania niepożądane w postaci dolegliwości ze strony układu są bardzo rzadkie. Warto szukać takiego kolagenu, po którym po prostu dobrze się czujemy. Nie ma tu żadnej reguły, a większość z nas będzie dobrze tolerowała zarówno kolagen rybi czy wołowy, lub też kolagen wieprzowy czy też inny. 3. Czy istnieje kolagen roślinny? Kolagen jest białkiem pochodzenia zwierzęcego i nie występuje naturalnie w roślinach. Istnieje możliwość wyprodukowania wegańskiego surowca kolagenowego za pomocą genetycznie modyfikowanych mikroorganizmów takich jak drożdże, np. Saccharomyces cerevisiae, czy bakterie, np. Escherichia coli. Rezultatem jest kolagen rekombinowany, który strukturalnie i funkcjonalnie jest podobny do kolagenu zwierzęcego, nawet ludzkiego, ale nie pochodzi bezpośrednio ze źródeł zwierzęcych. Aktualnie taki kolagen jest trudno dostępny na rynku, jednak jego produkcja jest stale udoskonalana. Podyktowane jest to licznymi zaletami wegańskiego kolagenu, a mianowicie: mniejszym ryzykiem alergii, lepszym profilem bezpieczeństwa, potencjalnie tańszą i mniej szkodliwą dla środowiska produkcją w porównaniu z pozyskiwaniem kolagenu ze źródeł zwierzęcych. Pośrednio za roślinną alternatywę kolagenu uznać można produkty wspierające jego syntezę poprzez zawartość poszczególnych aminokwasów i innych składników odżywczych, które stymulują organizm do wytwarzania białka kolagenowego. Obejmują one suplementy diety bądź żywność bogatą w białko, zawierające przede wszystkim aminokwasy takie jak prolina, hydroksyprolina i glicyna, jak również kwas askorbinowy, cynk, siarkę czy krzem. 4. Kolagen do picia czy w tabletkach? – Jaką postać wybrać? Wybór między kolagenem do picia, który występuje w postaci proszku lub gotowego płynu, a tabletkami czy kapsułkami zależy od kilku czynników, w tym od wygody stosowania, przyswajania i skuteczności. Kolagen do picia w gotowych fiolkach jest często promowany jako lepiej przyswajalny od tego w kapsułkach, ale nie jest to prawda. Hydrolizat kolagenu w postaci łatwo wchłaniających się małych cząsteczek, czyli peptydów, może występować zarówno w płynie, proszku, tabletkach i kapsułkach. Ważne w tym przypadku jest sprawdzenie składu danego produktu, żeby określić jaki kolagen zawiera. Efekty picia kolagenu z małych buteleczek wcale nie muszą być szybsze czy lepsze niż tego łykanego z innej formie. Ponadto gotowa forma płynna nawet najlepszego kolagenu do picia wymaga zazwyczaj dodania substancji konserwujących (syntetycznych bądź naturalnych) dla zachowania stabilności i czystości mikrobiologicznej. Kolagen w proszku jest natomiast stabilny chemicznie, nawet przy dłuższym przechowywaniu i nie wymaga dodatkowych substancji zapewniających trwałość. Oferuje także znaczną elastyczność w sposobie spożywania, ponieważ można go rozpuszczać w różnych płynach, takich jak woda, sok, smoothie, a nawet kawa. Taka forma powoduje, że kuracja kolagenem jest łatwiejsza i bardziej urozmaicona umożliwiając np. jednoczesne nawadnianie organizmu lub włączanie dodatkowych porcji świeżych owoców i warzyw (w koktajlach). Dowolny wybór płynu, w którym rozpuszczamy kolagen jest też przydatny w maskowaniu specyficznych smaków, na przykład kolagenu rybiego, co może być szczególnie korzystne dla osób wrażliwych na smaki. Postać proszkowa umożliwia dostosowanie dawki do indywidualnych potrzeb i podzielenie jej na mniejsze porcje, co nie jest możliwe w przypadku tabletek. Kolagen w tabletkach czy kapsułkach jest za to formą bardzo wygodną w użyciu, łatwą do przenoszenia i nie wymagającą przygotowania. Dawka takiego kolagenu jest precyzyjnie określona, a więc powtarzalna, co ułatwia regularną suplementację. Ogromnym plusem jest na pewno brak smaku, zwłaszcza dla osób wrażliwych na jakikolwiek nieprzyjemny posmak. Przewagą kapsułek nad tabletkami jest ich skład. Kapsułki zwykle nie wymagają dodatkowych substancji, takich jak wypełniacze czy spoiwa, które są niezbędne w produkcji nawet najlepszego kolagenu w tabletkach. Pamiętajmy, że dobry kolagen nie powinien zawierać składników, które mogły obciążać organizm. Czytajmy zatem etykiety i oceniajmy skład wybieranych produktów zwłaszcza pod tym kątem. 5. Jaki typ kolagenu wybrać? Do tej pory zidentyfikowane 28 typów kolagenu. Różnią się one między sobą budową przestrzenną, zawartością poszczególnych aminokwasów, funkcją i miejscem występowania w organizmie. Oto przegląd najczęściej występujących w suplementach typów kolagenu i ich charakterystycznych właściwości: • Kolagen Typu I: Jest najpowszechniej występującym typem kolagenu w ludzkim ciele. Głównie występuje w skórze, kościach, ścięgnach, zębach i więzadłach oraz rogówce. Zapewnia strukturę i wytrzymałość tkanek. Uznawany na najlepszy kolagen na skórę. Popularne źródła pochodzenia: kolagen rybi i kolagen wołowy (pozyskiwane ze skór). • Kolagen Typu II: Głównie znajduje się w chrząstkach, zapewniając ich elastyczność i wytrzymałość. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie stawów. Popularne źródła pochodzenia: kolagen kurzy (z chrząstek). • Kolagen Typu III: Często występuje razem z kolagenem typu I, szczególnie w skórze i tkankach łącznych. Ważny dla utrzymania dobrej kondycji skóry oraz dla funkcji naczyń krwionośnych i układu krążenia. Popularne źródła pochodzenia: kolagen wołowy i kolagen wieprzowy. Jeżeli kolagen jest hydrolizowany, czyli rozłożony na mniejsze elementy (głównie peptydy) to sam typ kolagenu nie będzie miał aż takiego znaczenia, gdyż suplementacja nim będzie dostarczała niezbędnych składników do produkcji różnych typów kolagenu w naszym ciele. 6. Jaki kolagen jest najlepiej przyswajalny? Przyswajalność kolagenu zależy od wielkości jego cząsteczek wyrażanej najczęściej w kilodaltonach (kDa). Białko kolagenowe ma masę ok.300 kDa, czyli jest dość dużym związkiem, trudnym do strawienia i wchłonięcia. Jego biodostępność zwiększa proces hydrolizy, przeprowadzanej przy użyciu enzymów, które powodują pocięcie dużej cząsteczki na mniejsze elementy – od łańcuchów polipeptydowych o wielkości 20-90 kDa, które tworzą żelatynę, po peptydy kolagenowe o wielkości 0,3-9 kDa. Te najmniejsze zbudowane są zaledwie z kilku aminokwasów. Za najlepiej przyswajalny kolagen uznaje się ten w postaci peptydów kolagenowych o wielkości cząsteczki max. 2-5 kDa. Zatem jeśli szukamy suplementu dostarczającego składników do budowy naszego własnego kolagenu wybierzmy ten z hydrolizowanym kolagenem o cząsteczkach właśnie tej wielkości. Wchłanianie kolagenu będzie tym lepsze im mniejsze jego cząsteczki. Pamiętajmy jednak, że przyswajalność kolagenu nie jest jedyną determinantą funkcjonalności kolagenowych suplementów. 7. Kolagen hydrolizowany czy liofilizowany? W suplementach diety poza hydrolizowanym kolagenem, tym najpopularniejszym i najlepiej przyswajalnym, bo rozdrobnionym na mniejsze cząsteczki, występuje także liofilizowany kolagen natywny (niezdenaturowany). Liofilizacja to proces suszenia przez zamrażanie, który pozwala na zachowanie struktury całego białka. W tym procesie woda jest usuwana z kolagenu, zachowując jego pierwotną budowę i właściwości, a tym samym aktywność biologiczną. Badania pokazują, że taki rodzaj kolagenu - głownie kolagen natywny typu II - może wykazywać korzystne efekty wśród osób dotkniętych chorobą zwyrodnieniową stawów czy reumatoidalnym zapaleniem stawów. Jego wpływ jest zupełnie inny niż anaboliczne działanie kolagenu hydrolizowanego. Kolagen natywny nie będzie się wchłaniał w układzie pokarmowym, dostarczając budulca do regeneracji własnego kolagenu tylko będzie modulował odpowiedź układu odpornościowego, jaką jest stan zapalny w obrębie stawu wywołujący ból czy obrzęk. Tak więc wybór pomiędzy kolagenem hydrolizowanym czy liofilizowanym powinien zależeć przede wszystkim od potrzeb zdrowotnych. Hydrolizat będzie lepszy, gdy potrzebny nam kolagen na skórę lub przeciążone kolana, natomiast liofilizat kolagenu natywnego będzie bardziej skuteczny na ostre dolegliwości stawów. 8. Jaki kolagen wybrać? – Czysty kolagen czy wzbogacony o dodatkowe składniki aktywne? Rynek suplementów oferuje bardzo szeroki asortyment produktów kolagenowych. Można wybierać spośród preparatów zawierających tylko np. czysty kolagen rybi czy wołowy (np. kolagen w proszku) i takich wzbogaconych o dodatkowe składniki aktywne (np. kolagen do picia czy w tabletkach). Przyjmując suplement diety, którego składem jest sam kolagen, skupiamy się na podstawowych korzyściach wynikających w uzupełniania konkretnego białka. Ograniczony skład może być lepszy dla alergików, ze względu na mniejszą ilość możliwych substancji wywołujących reakcję. Ułatwia to też łączenie takich produktów z innymi suplementami, bez ryzyka nadmiaru określonych witamin czy składników mineralnych. Z kolei wzbogacenie preparatów kolagenowych o inne składniki odżywcze umożliwi rozszerzenie korzyści zdrowotnych wynikających z suplementacji jednym produktem. Dołączenie witamin (np. witaminy C, A czy E) i składników mineralnych (takich jak miedź, cynk, żelazo i krzem) będzie wzmagać syntezę kolagenu w organizmie, gdyż związki te są niezbędne do jego produkcji. Wśród nich najważniejsza jest witamina C i na rynku jest sporo produktów łączących oba składniki. Ponadto suplement z dodatkiem np. kwasu hialuronowego zwiększy nawilżenie skóry, a taki zawierający również siarczan glukozaminy czy siarczan chondroityny będzie kompleksowo wpływać na prawidłowe funkcjonowanie stawów. Bogatsze składowo produkty kolagenowe mogą być uzupełniane też o określone ekstrakty roślinne, które wnoszą np. działanie antyoksydacyjne, przekładające się na ochronę przed wolnymi rodnikami, działającymi destrukcyjnie nie tylko na stawy czy skórę, ale generalnie na organizm. Warto zapamiętać: - Kolagen to istotne białko strukturalne wpływające na zdrowie skóry, stawów i innych tkanek, zyskujące coraz większą popularność jako składnik różnorodnych suplementów o różnych kierunkach działania.- Wybór źródła kolagenu (rybi, wołowy, kurzy czy wieprzowy) powinien zależeć od naszych preferencji i reakcji organizmu na konkretne białko (ewentualnych alergii czy nietolerancji).- Nie istnieje kolagen roślinny (kolagen jest białkiem zwierzęcym), ale weganie alternatywnie mogą wybierać produkty zawierające składniki wspierające naturalną produkcję kolagenu (witamina C, miedź, cynk, żelazo, krzem, poszczególne aminokwasy), a wegetarianie mogą korzystać z kolagenu pozyskiwanego z membran jaj.- Forma suplementu (proszek, płyn, kapsułka czy tabletka) powinna być dla nas wygodna i ułatwiać regularną suplementację.- Kolagen hydrolizowany różni się działaniem od kolagenu natywnego. - Hydrolizaty działają odbudowująco i są korzystne dla osób z ubytkiem kolagenu objawiającym się np. pogorszeniem elastyczności skóry, czy obciążeniem chrząstki stawowej intensywnymi ćwiczeniami.- Przyswajalność kolagenu hydrolizowanego jest tym większa, im mniejsze są jego cząsteczki.- Przy kolagenie hydrolizowanym typ kolagenu nie ma nadrzędnego znaczenia.- Kolagen natywny jest białkiem aktywnym biologicznie, wpływającym hamująco na reakcje organizmu. Ten rodzaj jest lepszym wyborem przy ostrych schorzeniach reumatycznych, objawiających się bólem czy obrzękiem.- Przy wyborze suplementu zawsze warto czytać skład, niezależnie czy kupujemy kolagen, magnez czy kwas foliowy.Bibliografia:1. Martínez-Puig, D., Costa-Larrión, E., Rubio-Rodríguez, N., Gálvez-Martín, P. (2023). Collagen Supplementation for Joint Health: The Link between Composition and Scientific Knowledge. Nutrients, 15(6), 1332. 2. León-López, A., Morales-Peñaloza, A., Martínez-Juárez, V.M., Vargas-Torres, A., Zeugolis, D.I., Aguirre-Álvarez, G. (2019). Hydrolyzed Collagen-Sources and Applications. Molecules, 24(22), 4031. 3. Báez, J., Olsen, D., Polarek, J.W. (2005). Recombinant microbial systems for the production of human collagen and gelatin. Applied Microbiology and Biotechnology, 69, 245–252. 4. Kaziród, K., Hunek, A., Zapała, M., Wiśniewska-Skomra, J., Chmielarz, K., Tylutka, K., Hapon, A. (2023). Collagen supplementation - does it bring real benefits? Quality in Sport, 13(1), 88-107. 5. Tomaszewski, W., Paradowska, A. (2017). Analiza skuteczności terapeutycznej wybranych typów kolagenu w profilaktyce i leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 1(6), 9-22. 6. Campos, L.D., Santos Junior, V.A., Pimentel, J.D., Carregã, G.L.F., Cazarin, C.B.B. (2023). Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of the literature. Heliyon, 9(4), e14961. 7. Honvo, G., Lengelé, L., Charles, A., Reginster, J.Y., Bruyère, O. (2020). Role of Collagen Derivatives in Osteoarthritis and Cartilage Repair: A Systematic Scoping Review With Evidence Mapping. Rheumatology Therapeutics, 7(4), 703-740. 8. Zdzieblik, D., Oesser, S., Gollhofer, A., König, D. (2017). Improvement of activity-related knee joint discomfort following supplementation of specific collagen peptides. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 42(6), 588-595. 9. Zdzieblik, D., Brame, J., Oesser, S., Gollhofer, A., König, D. (2021). The Influence of Specific Bioactive Collagen Peptides on Knee Joint Discomfort in Young Physically Active Adults: A Randomized Controlled Trial. Nutrients, 13(2), 523. 10. Lin, C.R., Tsai, S.H.L., Huang, K.Y., Tsai, P.A., Chou, H., Chang, S.H. (2023). Analgesic efficacy of collagen peptide in knee osteoarthritis: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Orthopaedic Surgery and Research, 18(1), 694. 11. Wei, W., Zhang, L.L., Xu, J.H., Xiao, F., Bao, C.D., Ni, L.Q., Li, X.F., Wu, Y.Q., Sun, L.Y., Zhang, R.H., Sun, B.L., Xu, S.Q., Liu, S., Zhang, W. (2009). A multicenter, double-blind, randomized, controlled phase III clinical trial of chicken type II collagen in rheumatoid arthritis. Arthritis Research & Therapy. 12. Feng, M., Betti, M. (2017). Transepithelial transport efficiency of bovine collagen hydrolysates in a human Caco-2 cell line model. Food Chemistry, 224, 242-250.
Magdalena Kubik, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Kolagen typu 1, 2, 3 i inne rodzaje – typy kolagenu i ich funkcje
Podtytuł: Kolagen to nieodłączny element strukturalny ludzkiego ciała, który pełni istotna rolę w budowie i funkcjonowaniu skóry, kości, chrząstek oraz innych tkanek łącznych. Wstęp: W ostatnich latach kolagen, zwany inaczej „białkiem młodości”, zyskał na popularności, co sprawiło, ze stał się jednym z najczęściej wybieranych suplementów diety. W poniższym artykule postaramy się przeanalizować rodzaje kolagenu, ich budowę oraz właściwości. Dowiemy się również gdzie występuje kolagen oraz na co wpływa kolagen w ludzkim organizmie.Kolagen – co to i jakie ma działanie?Kolagen to główne białko strukturalne tkanek łącznych ludzkiego ciała. Stanowi 30% wszystkich białek kręgowców i wyróżnia się wysoką wytrzymałością oraz elastycznością. Kolagen pełni wiele istotnych ról w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Głównym zadaniem kolagenu w organizmie jest łączenie ze sobą komórek i zapewnienie elastyczności tkanek. Stanowi on element budulcowy organów, zwłaszcza skóry, kości, chrząstek oraz naczyń krwionośnych. Funkcje kolagenu:Kolagen na skórę: W anatomicznej budowie skóry wyróżniamy 3 warstwy: tkankę podskórną, skórę właściwą oraz naskórek. Białko kolagenowe zapewnia integralność skóry właściwej z naskórkiem. Dzięki temu zabezpiecza skórę właściwą przed urazami mechanicznymi. Odpowiada również za prawidłową elastyczność, nawilżenie a także przyspiesza jej regeneracje np. poprzez przyspieszenie procesu gojenia ran.Kolagen na włosy: Kolagen zapewnia organizmowi odpowiedni poziom aminokwasów, które odżywiają cebulki włosów oraz przyczyniają się do ich prawidłowego wzrostu. Kolagen na układ kostny i chrzęstny: Kolagen odpowiada za produkcje mazi stawowej oraz prawidłowy stan chrząstki. Zmniejsza aktywność enzymów wpływających na stan zapalany, a także przyspiesza regenerację chorych tkanek. Zwiększa wytrzymałość, gęstość i masę mineralną szkieletu kostnego, a także poprawia mobilność oraz regenerację mięśni. Kolagen na układ immunologiczny: Kolagen odpowiada za zmniejszenie wchłaniania i rozprzestrzeniania się drobnoustrojów chorobotwórczych w organizmie człowieka.Budowa kolagenu – z czego jest kolagen i jak wygląda jego struktura?Struktura kolagenu to potrójna helisa złożona z łańcuchów polipeptydowych. W ich skład wchodzi 19, regularnie rozmieszczonych aminokwasów, wśród których znajdziemy: glicynę, prolinę oraz hydroksyproline. Kolagen znajduje się w różnych tkankach organizmu, przez co jego struktura może się nieco różnić w zależności od rodzaju tkanki, pełnionej roli oraz pochodzenia kolagenu. Dla przykładu, budowa kolagenu skór ryb jest zdecydowanie mniej usieciowana niż kolagenu ze skór bydła czy wieprzowiny. Kolagen może również zmieniać swoją strukturę w wyniku działania czynników zewnętrznych, takich jak przeciążenie, intensywny ruch, choroby czy zmiany hormonalne. Jak przebiega synteza kolagenu?Produkcja kolagenu to proces wieloetapowy. Biosynteza kolagenu ma miejsce głównie w komórkach fibroblastów. Są to wyspecjalizowane komórki tkanki łącznej, które odpowiadają za tworzenie włókien oraz utrzymywanie prawidłowego kształtu całych tkanek oraz narządów. Synteza kolagenu może przebiegać zarówno wewnątrz- jak i zewnątrzkomórkowo. Spożywany przez nas pokarm bogaty w białko, zostaje rozłożony przez enzymy trawienne do najprostszej formy, czyli aminokwasów. Trafiają one do fibroblastów, w których dochodzi do syntezy tropokolagenów – prekursorów właściwego kolagenu – złożonych z pojedynczych alfa łańcuchów aminokwasów. Wytworzone tropokolageny łączą się ze sobą tworząc coraz to większe struktury, które ostatecznie tworzą włókna kolagenowe. Niestety już po 25 roku życia dochodzi do zmniejszenia aktywności fibroblastów, co wiąże się ze spadkiem produkcji kolagenu – około 1-1,5% rocznie. Proces ten mogą przyspieszać czynniki związane z prowadzonym stylem życia, np. palenie tytoniu czy nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne. Duży wpływ na syntezę kolagenu ma również witamina C. Wchodząca w skład struktury kolagenu – hydroksyprolina, powstaje poprzez modyfikację proliny. W procesie tym niezbędny jest udział witaminy C. Jej niedobór spowalnia produkcje hydroksyproliny i zatrzymuje syntezę kolagenu. Typy kolagenu a funkcje które pełniąOpisano już 29 typów kolagenu, które można podzielić na 2 grupy: kolageny fibrylarne (włókniste) zdolne do formowania włókien oraz kolageny niefibrylarne pełniące nieco inne funkcje. • Kolageny fibrylarne (włókniste)Kolageny fibrylarne zostały odkryte jako pierwsze spośród wszystkich białek kolagenowych. Zaliczamy do nich kolageny typu: I, II, III, V, XI, XXIV oraz XXVII, które zlokalizowane są w różnych narządach organizmu.1. Kolagen typu ITo najbardziej popularny typ kolagenu. Dominuje w skórze (80%), kościach i ścięgnach.2. Kolagen typu IIKolagen typu II jest jednym z podstawowych elementów budujących chrząstkę stawową. Wspiera elastyczność oraz wytrzymałość stawów.3. Kolagen typu IIIKolagen typu III jest drugim, najpowszechniejszym typem kolagenu w organizmie człowieka. Stanowi kluczowy składnik strukturalny kolagenu włóknistego. Łączy się wraz z kolagenem typu I tworząc włókienka, dzięki czemu odpowiada za kontrolowanie średnicy włókienek oraz uczestniczy w sieciowaniu kolagenu.4. Inne typy kolagenów fibrylarnychWśród kolagenów fibrylarnych, znajdziemy również kilka innych, mniej popularnych typów:Kolagen typu IV, który jest kolagenem błony podstawnej. Tworzy on cienkie membrany między różnymi tkankami organizmu.Kolagen typu V – kolagen śródmiąższowy, który stanowi dopełnienie kolagenu typu I.Typ VI – który jest odmianą typu V.Typ VII - obecny w tkance nabłonkowej, w skórze oraz na powierzchni tętnic.Typ VIII – obecny w śródbłonku. Występuje w tkankach tworzących wnętrze naczyń krwionośnych - żył i tętnic oraz błony śluzowe.Typ IX, X, XI – znajduje się wraz z typem II w chrząstkach.• Kolageny niefibrylarne Kolageny niefibrylarne stanowią jedynie 10% masy kolageny w organizmie. Wchodzą jednak w skład tak istotnych narządów jak mózg, oczy czy wątroba.1. Kolageny błony podstawnej (np. kolagen typu IV) 2. Kolageny tworzące mikrowłókna (np. kolagen typu VI)3. Kolageny tworzące tzw. Włókna kotwiczące (kolagen typu VII)4. Kolageny FACITs (IX, XII, XIV, XVI, XIX, XX, XXI, XXII, XXVI)5. Kolageny zawierające domeny transbłonowe MACITs (XIII, XVII, XXIII, XXV)6. Multipleksy -MULTIPLEXINs (XV, XVIII)Najpowszechniejsze typy kolagenu w organizmie człowiekaKolagen typu I oraz III to zdecydowanie najbardziej powszechne typy kolagenu w organizmie człowieka. Kolagen typu I jest najobficiej występującym kolagenem, który znajdziemy praktycznie we wszystkich tkankach łącznych w organizmie człowieka. Wchodzi w skład macierzy śródmiąższowej oraz stanowi główny składnik budulcowy białka kości, skóry, ścięgien, więzadeł, twardówki, rogówki oraz naczyń krwionośnych. Spośród wymienionych tkanek, to w skórze i kościach znajduje się największa ilość kolagenu typu I. Stanowi on bowiem około 95% całkowitej masy kolagenu w kościach.Kolagen typu III to drugi najpowszechniejszy typ kolagenu w organizmie człowieka. Stanowi główny składnik strukturalnej organizacji kolagenu włóknistego. Kolagen typu III łączy się z kolagenem typu I tworząc włókienka, które odpowiadają za kontrolowanie średnicę włókienek oraz biorą udział w sieciowaniu kolagenu. Badania udowodniły, że kolagen typu III potrafi łączyć się również z kolagenem typu II. Nie potwierdzono jednak, czy odgrywa on istotną rolę w strukturze chrząstki. Jaki typ kolagenu znajduje się w stawach?W stawach znajduje się aż 8 różnych typów kolagenu, a największą część stanowi kolagen typu II. Towarzyszą mu mniejsze kolageny (IV, VI, IX, X, XI, XII, XIII itd.), które nadają chrząstce stawowej odporność na rozciąganie. Te drobne kolageny mają wpływ nie tylko na strukturę stawu, ale także jego właściwości mechaniczne oraz kształt. Jaki typ kolagenu znajduje się w skórze?W skórze znajdziemy aż 20 różnych typów kolagenu. Głównymi typami kolagenu w skórze są kolageny włókniste typu I (80%) i III (15%). Towarzyszą im inne, mniejsze kolageny związane z błoną podstawną (typ IV, VII, XV, XVIII), kolageny skórne (V, VI, XII, XIV, XVI) oraz kolageny transbłonowe, tzw. MACIT, które są niezbędne do prawidłowego działania skóry. Źródła kolagenu w diecie – w czym jest najwięcej kolagenu?Źródłem kolagenu są tylko i wyłącznie produkty pochodzenia zwierzęcego. Najwyższą zawartość kolagenu posiada:• Bulion na kościach – bogaty w kolagen oraz inne wartościowe składniki takie jak glukozamina oraz chondroityna wspierające zdrowie stawów• Kurczak oraz ryby ze skórą• Kurczęce łapki• Podroby (wątróbka, nerki, serca)• Żelatyna (obecna w galaretkach owocowych, deserach czy galartach)Owoce oraz warzywa nie są źródłem kolagenu, jednak ich spożycie może wpływać na jego poziom. Wszystko za sprawą obecnej w nich witaminy C, która wspiera produkcję kolagenu. Suplementacja kolagenem – jaki kolagen wybrać?Dieta nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedni poziom kolagenu. Sytuacja ta dotyczy głównie wegan i wegetarian, których dieta jest praktycznie pozbawiona jego źródeł. W takim przypadku warto rozważyć suplementację. Poza tym suplementacja kolagenem bardzo często podyktowana jest faktem, iż wraz z wiekiem dochodzi do jego utraty. Poza samym procesem starzenia, utratę kolagenu mogą nasilać takie czynniki jak alkohol, papierosy oraz niezrównoważona dieta, pozbawiona witamin i minerałów. Badania naukowe wykazały, że suplementacja kolagenem zwiększa nawilżenie skóry (dzięki pobudzeniu produkcji kwasu hialuronowego), elastyczność skóry oraz prowadzi do redukcji zmarszczek. Zmniejsza łamliwość paznokci, stopień celluitu oraz poprawia kondycję włosów. Ma również wpływ na zmniejszenie bólu związanego z aktywnością fizyczną, a także bólu związanego z chorobami stawów, np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Na rynku suplementów diety znajdziemy bardzo szeroką ofertę kolagenów. Rozważając rozpoczęcie suplementacji kolagenu należy mieć na uwadze kilka istotnych kwestii:Pochodzenie oraz rodzaje kolagenu: Na rynku suplementów diety znajdziemy kolagen różnego pochodzenia:• kolagen rybi – pozyskiwany ze skóry, kości, płetw ryb słodkowodnych i słonowodnych,• kolagen wołowy – uzyskiwany ze skóry, kości oraz ścięgien krowich• kolagen wieprzowy – pozyskiwany ze skór i kości świń,• kurczęcy• z błon jaj.Kolagen morski to świetna opcja dla osób które unikają produktów wołowych i wieprzowych ze względów dietetycznych lub światopoglądowych. Charakteryzuje się wysoką zawartością kolagenu typu I, dzięki temu korzystnie wpływa na kondycje skóry, włosów oraz paznokci. Kolagen wołowy oraz wieprzowy to równie cenna forma tego suplementu. Oba rodzaje kolagenu bogate są w kolagen typu I i III. Posiadają neutralny smak, zdecydowanie mniej charakterystyczny niż kolagen morski. Kolagen kurzy jest najczęściej wybierany w celu wsparcia kondycji stawów. Jest on bogaty w kolagen typu II, który wspiera wytrzymałość oraz strukturę chrząstki stawowej. Niezdenaturowany kolagen typu II oddziałuje bezpośrednio na układ odpornościowy, działając przeciwzapalnie i zmniejszając destrukcję chrząstki. Kolagen z błon jaj natomiast, to częsty wybór w przypadku chęci wsparcia kondycji skóry. Jest on bogaty w elastynę oraz kwas hialuronowy – składniki aktywne niezbędne dla wsparcia jędrności skóry oraz jej nawilżenia. Forma kolagenu: Kolagen pozyskiwany ze źródeł zwierzęcych poddawany jest działaniu wysokiej temperatury (50 - 100 stopni Celsjusza) co prowadzi do hydrolizy i powstania żelatyny. Poza tym, kolagen występuje również w formie kolagenu hydrolizowanego (HC) oraz niezdenaturowanego. Kolagen hydrolizowany, w wyniku dodatkowej hydrolizy enzymatycznej rozpada się do peptydów – bardziej przyswajalnych cząsteczek kolagenu, o mniejszej masie. To właśnie suplementy diety zawierające kolagen w formie peptydów cieszą się największą popularnością. Bez względu na źródło pochodzenia peptydów, zbudowane są one z proliny, glicyny, hydroksyproliny oraz hydroksylizyny. Wymienione aminokwasy są kluczowe podczas suplementacji kolagenu. Zastanawiając się nad formą suplementu warto rozważyć suplementację peptydami kolagenowymi oraz hydrolizatem kolagenu, ponieważ są najlepiej przyswajalnymi formami powszechnie uznanymi za najlepszy kolagen. Dodatki w produkcie: Przy wyborze konkretnego preparatu warto zwrócić uwagę na dodatki zawarte w suplemencie. Odpowiednio dobrane składniki mogą wzbogacać wartość odżywczą produktu. Dodatek witamin (witamina C i E) oraz minerałów (miedź, cynk, żelazo) wspomaga syntezę kolagenu. Wartościowym dodatkiem będzie również kwas hialuronowy (wspomaga nawilżenie skóry) oraz siarczan glukozaminy lub siarczan chondroityny, który może stanowić wsparcie w funkcjonowaniu stawów. WARTO ZAPAMIĘTAĆ:1. Kolagen jest kluczowym białkiem strukturalnym w ludzkim ciele, który odpowiada głównie za utrzymanie elastyczności oraz integralność tkanek. 2. Kolagen składa się z potrójnej helisy, złożonej z łańcuchów polipeptydowych, a jego struktura może różnić się w zależności od rodzaju tkanki.3. Synteza kolagenu odbywa się w komórkach fibroblastów, a jej intensywność zależy od takich czynników jak wiek czy styl życia.4. Istnieje wiele typów kolagenu, z których najczęściej spotykane to typ I i III.5. Źródłem kolagenu są wyłącznie produkty pochodzenia zwierzęcego.6. Wybierając suplement z kolagenem warto wziąć pod uwagę pochodzenie, typ i formę produktu. 7. Na przyswajalność kolagenu wpływa wielkość jego cząstek.Źródła:1. Frankiewicz T. Niezdenaturowany kolagen typu II (UC-II) – nowe spojrzenie na patofizjologię oraz profilaktykę i leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów. Reumatologia News. 2017; 2(2): 97–102.2. Liu X., Wu H., Byrne M., Krane S., Jaenisch R. Type III collagen is crucial for collagen I fibrillogenesis and for normal cardiovascular development. Proceedings of the National Academy of Sciences. 1997; 94(5): 1852–1856.3. Kuivaniemi H., Tromp G. Type III collagen (COL3A1): Gene and protein structure, tissue distribution, and associated diseases. Gene. 2019; 707: 151–171. 4. Rørtveit R., Reiten M.R., Lingaas F. et al. Glomerular Collagen V Codeposition and Hepatic Perisinusoidal Collagen III Accumulation in Canine Collagen Type III Glomerulopathy. Veterinary Pathology. 2015; 52(6), 1134–1141. 5. Wang C., Brisson B. K., Terajima M., et al. Type III collagen is a key regulator of the collagen fibrillar structure and biomechanics of articular cartilage and meniscus. Matrix Biology. 2020; 85–86: 47–67. 6. Henriksen K., Karsdal M.A. Chapter 1 – type I Collagen. Biochemistry of Collagens, Laminins and Elastin. 2016; 1-11.7. Henriksen K., Karsdal M.A. Chapter 1 – Type I collagen. Biochemistry of Collagens, Laminins and Elastin. 2019; 1-12.8. Wu M., Cronin K., & Crane J. S. Biochemistry, Collagen Synthesis. W StatPearls. StatPearls Publishing. 2023 9. Reilly D. M., Lozano J. (2021). Skin collagen through the lifestages: Importance for skin health and beauty. Plastic and Aesthetic Research. 2021; 8: 2. 10. Bolke L., Schlippe G., GerB J., Voss W. A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients. 2019; 11(2494).11. Borumand M., Sibilla S. A Study Assess the Effect on Wrinkles of a Nutritional Supplement Containing High Dosage of Hydrolysed Collagen. Cosmeceuticals. 2014; 3: 93-96.12. Lin Ch., Tsai S., Huang K. et al. Analgesic efficacy of collagen peptide in knee osteoartritis: a meta-analysis of randomized controlled trial. Journal of Orthopaedic Surgery and Research. 2023; 18: 694. 13. Asserin J., Lati E., Shioya T. et al. The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials. Journal of Cosmetic Dermatology. 2015; 0: 1-11.14. Barati M., Jabbari M., Navekar R. Collagen supplementation for skin health:A mechanistic systematic review. Journal of Cosmetic Dermatology. 2020;00: 1-10.15. Lupu M., Pircalabioru G., Chifiriuc M. Beneficial effects of food supplements based on hydrolyzed collagen for skin care. Experimental and therapeutic Medicine. 2020; 20: 12-17.16. Song H., Li B. Beneficial Effects of Collagen Hydrolysate: A Review on Recent Developments. Biomed J Sci & Tech Res. 2017;1(2).17. Morąg M., Burza A. Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze. Journal of Health Study and Medicine. 2017;2: 77-100.18. Silvipriya K., Kumar K., Bhat A. et al. Collagen: Animal Sources and Biomedical Application. Journal of Applied Pharmaceutical Science. 201; 5(03): 123-127.19. Campos L., Santos Junior V., Pimentel J. Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of literature. Heliyon. 2023; 9.20. Garcia-Coronado J., Martinez-Olvera L., Elizondo-Omana R. Effect of collagen supplementation on osteoarthritis symptoms: a meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Internation Orthopeadics. 2018.21. Bakilan F., Armagan O., Ozgen M. et al. Effect od Native Type II Collagen Treatment on Knee Osteoarthritis: A Randomized Controlled Trial. Eurasian J Med. 2016; 48: 95-101.22. Pu Sz., Huang Y., Pu Chi. Et al. Effect of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2023; 15: 2080.23. Carvalho A., Marques A., Silva T. et al. Evaluation of the Potential of Collagen from Codfish Skin as Biomaterial for Biomedical Applications. Mar. Drugs. 2018; 16: 495.24. Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A. Kolagen – rola w organizmie w skutki niedoboru. Lek w Polsce. 2019; 29(12): 342-343.25. Alcaide – Ruggiero L., Molina-Harnandez V., Granados M. et al. Main and Minor Types of Collagens in teh Articular Cartilage: The Role of Collagens in Repair Tissue Evaluation in Chondral Defects. Int. J. Mol. Sci. 2021; 22 (13329).26. Theocharidis G., Conelly T. Minor collagens of the skin with not so minor functions. J. Anat. 2019; 235: 418-429.27. Perez-Sanchez A., Barrajon-Catalan E., Herranz-Lopez M. et al. Nutraceuticals for Skin Care: A Comprehensive Review of Human Clinical Studies. Nutrients. 2018; 10(403).28. Kim D., Chung H., Choi J. et al. Oral Intake of Low-Molecular-Weight Collagen Peptide Improves Hydration, Elasticity and Wrinkling in Human Skin: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study. Nutrients. 2018; 10(826).29. Haxsel D., Zague V., Schunck M. et al. Oral supplementation with specific bioactive collagen peptides improves nail growth and reduces symptoms of brittle nails. J Cosmet Dermatol. 2017; 1-7.30. Alcock R., Shaw G., Tee N. et al. Plasma Amino Acid Concentrations After the Ingestion of Dairy and Collagen Proteins, in Healthy Active Males. Frontiers in Nutrition. 2019; 6(163).31. Park K. Role of Micronutrients in Skin Health and Function. Biomol Ther. 2015; 23(3): 207-217.32. Ganceviciene R., Liakou A., Theodoridis A. et al. Skin anti-aging strategies. Dermato-Endocrinology. 2012; 4(3): 308-319.33. Reilly D., Lozano J. Skin collagen through the lifestages: importance for skin health and beauty. Plast Aesthet Res. 2021; 8(2).34. Czubak K., Żbikowska H. Struktura, funkcje i znaczenie biomedyczne kolagenów. Ann. Acad. Med. Siles. 2014; 68(4): 245-254.35. Kaziród K., Hunek A., Zapała M. et al. Collagen supplementation – does it bring benefits? Quality in Sport. 2023; 13(1): 88-107.36. Khatri M., Naughton R., Clifford T. et al. The effects of collagen peptide supplementation on body composition, collagen synthesis, and recovery from joint injury and exercise review. Amino Acids. 2021; 53: 1493-1506.37. Zdzieblik D., Brame J., Oesser S. et al. The Influence of Specific Bioactive Collagen Peptides on Knee Joint Discomfort in Young Physically Active Adults: A Radomized Controlled Trail. Nutrients. 2021; 13 (523).38. Luo Y., Sinkeviciute D., He Y. et al. The minor collagens in articular cartilage. Protein Cell. 2017; 8(8): 560-572.39. Gauza M., Kubisz L., Przybylski J. Właściwości preparatów kolagenowych ze skór ryb pozyskiwanych metodą kwaśnej hydratacji. Nowiny Lekarskie. 2010; 79(3): 157-162.
Magdalena Kubik, DietetykPięknoSportZdrowie i odporność
Kolagen typu 1, 2, 3 i inne rodzaje – typy kolagenu i ich funkcje
Podtytuł: Kolagen to nieodłączny element strukturalny ludzkiego ciała, który pełni istotna rolę w budowie i funkcjonowaniu skóry, kości, chrząstek oraz innych tkanek łącznych. Wstęp: W ostatnich latach kolagen, zwany inaczej „białkiem młodości”, zyskał na popularności, co sprawiło, ze stał się jednym z najczęściej wybieranych suplementów diety. W poniższym artykule postaramy się przeanalizować rodzaje kolagenu, ich budowę oraz właściwości. Dowiemy się również gdzie występuje kolagen oraz na co wpływa kolagen w ludzkim organizmie.Kolagen – co to i jakie ma działanie?Kolagen to główne białko strukturalne tkanek łącznych ludzkiego ciała. Stanowi 30% wszystkich białek kręgowców i wyróżnia się wysoką wytrzymałością oraz elastycznością. Kolagen pełni wiele istotnych ról w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Głównym zadaniem kolagenu w organizmie jest łączenie ze sobą komórek i zapewnienie elastyczności tkanek. Stanowi on element budulcowy organów, zwłaszcza skóry, kości, chrząstek oraz naczyń krwionośnych. Funkcje kolagenu:Kolagen na skórę: W anatomicznej budowie skóry wyróżniamy 3 warstwy: tkankę podskórną, skórę właściwą oraz naskórek. Białko kolagenowe zapewnia integralność skóry właściwej z naskórkiem. Dzięki temu zabezpiecza skórę właściwą przed urazami mechanicznymi. Odpowiada również za prawidłową elastyczność, nawilżenie a także przyspiesza jej regeneracje np. poprzez przyspieszenie procesu gojenia ran.Kolagen na włosy: Kolagen zapewnia organizmowi odpowiedni poziom aminokwasów, które odżywiają cebulki włosów oraz przyczyniają się do ich prawidłowego wzrostu. Kolagen na układ kostny i chrzęstny: Kolagen odpowiada za produkcje mazi stawowej oraz prawidłowy stan chrząstki. Zmniejsza aktywność enzymów wpływających na stan zapalany, a także przyspiesza regenerację chorych tkanek. Zwiększa wytrzymałość, gęstość i masę mineralną szkieletu kostnego, a także poprawia mobilność oraz regenerację mięśni. Kolagen na układ immunologiczny: Kolagen odpowiada za zmniejszenie wchłaniania i rozprzestrzeniania się drobnoustrojów chorobotwórczych w organizmie człowieka.Budowa kolagenu – z czego jest kolagen i jak wygląda jego struktura?Struktura kolagenu to potrójna helisa złożona z łańcuchów polipeptydowych. W ich skład wchodzi 19, regularnie rozmieszczonych aminokwasów, wśród których znajdziemy: glicynę, prolinę oraz hydroksyproline. Kolagen znajduje się w różnych tkankach organizmu, przez co jego struktura może się nieco różnić w zależności od rodzaju tkanki, pełnionej roli oraz pochodzenia kolagenu. Dla przykładu, budowa kolagenu skór ryb jest zdecydowanie mniej usieciowana niż kolagenu ze skór bydła czy wieprzowiny. Kolagen może również zmieniać swoją strukturę w wyniku działania czynników zewnętrznych, takich jak przeciążenie, intensywny ruch, choroby czy zmiany hormonalne. Jak przebiega synteza kolagenu?Produkcja kolagenu to proces wieloetapowy. Biosynteza kolagenu ma miejsce głównie w komórkach fibroblastów. Są to wyspecjalizowane komórki tkanki łącznej, które odpowiadają za tworzenie włókien oraz utrzymywanie prawidłowego kształtu całych tkanek oraz narządów. Synteza kolagenu może przebiegać zarówno wewnątrz- jak i zewnątrzkomórkowo. Spożywany przez nas pokarm bogaty w białko, zostaje rozłożony przez enzymy trawienne do najprostszej formy, czyli aminokwasów. Trafiają one do fibroblastów, w których dochodzi do syntezy tropokolagenów – prekursorów właściwego kolagenu – złożonych z pojedynczych alfa łańcuchów aminokwasów. Wytworzone tropokolageny łączą się ze sobą tworząc coraz to większe struktury, które ostatecznie tworzą włókna kolagenowe. Niestety już po 25 roku życia dochodzi do zmniejszenia aktywności fibroblastów, co wiąże się ze spadkiem produkcji kolagenu – około 1-1,5% rocznie. Proces ten mogą przyspieszać czynniki związane z prowadzonym stylem życia, np. palenie tytoniu czy nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne. Duży wpływ na syntezę kolagenu ma również witamina C. Wchodząca w skład struktury kolagenu – hydroksyprolina, powstaje poprzez modyfikację proliny. W procesie tym niezbędny jest udział witaminy C. Jej niedobór spowalnia produkcje hydroksyproliny i zatrzymuje syntezę kolagenu. Typy kolagenu a funkcje które pełniąOpisano już 29 typów kolagenu, które można podzielić na 2 grupy: kolageny fibrylarne (włókniste) zdolne do formowania włókien oraz kolageny niefibrylarne pełniące nieco inne funkcje. • Kolageny fibrylarne (włókniste)Kolageny fibrylarne zostały odkryte jako pierwsze spośród wszystkich białek kolagenowych. Zaliczamy do nich kolageny typu: I, II, III, V, XI, XXIV oraz XXVII, które zlokalizowane są w różnych narządach organizmu.1. Kolagen typu ITo najbardziej popularny typ kolagenu. Dominuje w skórze (80%), kościach i ścięgnach.2. Kolagen typu IIKolagen typu II jest jednym z podstawowych elementów budujących chrząstkę stawową. Wspiera elastyczność oraz wytrzymałość stawów.3. Kolagen typu IIIKolagen typu III jest drugim, najpowszechniejszym typem kolagenu w organizmie człowieka. Stanowi kluczowy składnik strukturalny kolagenu włóknistego. Łączy się wraz z kolagenem typu I tworząc włókienka, dzięki czemu odpowiada za kontrolowanie średnicy włókienek oraz uczestniczy w sieciowaniu kolagenu.4. Inne typy kolagenów fibrylarnychWśród kolagenów fibrylarnych, znajdziemy również kilka innych, mniej popularnych typów:Kolagen typu IV, który jest kolagenem błony podstawnej. Tworzy on cienkie membrany między różnymi tkankami organizmu.Kolagen typu V – kolagen śródmiąższowy, który stanowi dopełnienie kolagenu typu I.Typ VI – który jest odmianą typu V.Typ VII - obecny w tkance nabłonkowej, w skórze oraz na powierzchni tętnic.Typ VIII – obecny w śródbłonku. Występuje w tkankach tworzących wnętrze naczyń krwionośnych - żył i tętnic oraz błony śluzowe.Typ IX, X, XI – znajduje się wraz z typem II w chrząstkach.• Kolageny niefibrylarne Kolageny niefibrylarne stanowią jedynie 10% masy kolageny w organizmie. Wchodzą jednak w skład tak istotnych narządów jak mózg, oczy czy wątroba.1. Kolageny błony podstawnej (np. kolagen typu IV) 2. Kolageny tworzące mikrowłókna (np. kolagen typu VI)3. Kolageny tworzące tzw. Włókna kotwiczące (kolagen typu VII)4. Kolageny FACITs (IX, XII, XIV, XVI, XIX, XX, XXI, XXII, XXVI)5. Kolageny zawierające domeny transbłonowe MACITs (XIII, XVII, XXIII, XXV)6. Multipleksy -MULTIPLEXINs (XV, XVIII)Najpowszechniejsze typy kolagenu w organizmie człowiekaKolagen typu I oraz III to zdecydowanie najbardziej powszechne typy kolagenu w organizmie człowieka. Kolagen typu I jest najobficiej występującym kolagenem, który znajdziemy praktycznie we wszystkich tkankach łącznych w organizmie człowieka. Wchodzi w skład macierzy śródmiąższowej oraz stanowi główny składnik budulcowy białka kości, skóry, ścięgien, więzadeł, twardówki, rogówki oraz naczyń krwionośnych. Spośród wymienionych tkanek, to w skórze i kościach znajduje się największa ilość kolagenu typu I. Stanowi on bowiem około 95% całkowitej masy kolagenu w kościach.Kolagen typu III to drugi najpowszechniejszy typ kolagenu w organizmie człowieka. Stanowi główny składnik strukturalnej organizacji kolagenu włóknistego. Kolagen typu III łączy się z kolagenem typu I tworząc włókienka, które odpowiadają za kontrolowanie średnicę włókienek oraz biorą udział w sieciowaniu kolagenu. Badania udowodniły, że kolagen typu III potrafi łączyć się również z kolagenem typu II. Nie potwierdzono jednak, czy odgrywa on istotną rolę w strukturze chrząstki. Jaki typ kolagenu znajduje się w stawach?W stawach znajduje się aż 8 różnych typów kolagenu, a największą część stanowi kolagen typu II. Towarzyszą mu mniejsze kolageny (IV, VI, IX, X, XI, XII, XIII itd.), które nadają chrząstce stawowej odporność na rozciąganie. Te drobne kolageny mają wpływ nie tylko na strukturę stawu, ale także jego właściwości mechaniczne oraz kształt. Jaki typ kolagenu znajduje się w skórze?W skórze znajdziemy aż 20 różnych typów kolagenu. Głównymi typami kolagenu w skórze są kolageny włókniste typu I (80%) i III (15%). Towarzyszą im inne, mniejsze kolageny związane z błoną podstawną (typ IV, VII, XV, XVIII), kolageny skórne (V, VI, XII, XIV, XVI) oraz kolageny transbłonowe, tzw. MACIT, które są niezbędne do prawidłowego działania skóry. Źródła kolagenu w diecie – w czym jest najwięcej kolagenu?Źródłem kolagenu są tylko i wyłącznie produkty pochodzenia zwierzęcego. Najwyższą zawartość kolagenu posiada:• Bulion na kościach – bogaty w kolagen oraz inne wartościowe składniki takie jak glukozamina oraz chondroityna wspierające zdrowie stawów• Kurczak oraz ryby ze skórą• Kurczęce łapki• Podroby (wątróbka, nerki, serca)• Żelatyna (obecna w galaretkach owocowych, deserach czy galartach)Owoce oraz warzywa nie są źródłem kolagenu, jednak ich spożycie może wpływać na jego poziom. Wszystko za sprawą obecnej w nich witaminy C, która wspiera produkcję kolagenu. Suplementacja kolagenem – jaki kolagen wybrać?Dieta nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedni poziom kolagenu. Sytuacja ta dotyczy głównie wegan i wegetarian, których dieta jest praktycznie pozbawiona jego źródeł. W takim przypadku warto rozważyć suplementację. Poza tym suplementacja kolagenem bardzo często podyktowana jest faktem, iż wraz z wiekiem dochodzi do jego utraty. Poza samym procesem starzenia, utratę kolagenu mogą nasilać takie czynniki jak alkohol, papierosy oraz niezrównoważona dieta, pozbawiona witamin i minerałów. Badania naukowe wykazały, że suplementacja kolagenem zwiększa nawilżenie skóry (dzięki pobudzeniu produkcji kwasu hialuronowego), elastyczność skóry oraz prowadzi do redukcji zmarszczek. Zmniejsza łamliwość paznokci, stopień celluitu oraz poprawia kondycję włosów. Ma również wpływ na zmniejszenie bólu związanego z aktywnością fizyczną, a także bólu związanego z chorobami stawów, np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Na rynku suplementów diety znajdziemy bardzo szeroką ofertę kolagenów. Rozważając rozpoczęcie suplementacji kolagenu należy mieć na uwadze kilka istotnych kwestii:Pochodzenie oraz rodzaje kolagenu: Na rynku suplementów diety znajdziemy kolagen różnego pochodzenia:• kolagen rybi – pozyskiwany ze skóry, kości, płetw ryb słodkowodnych i słonowodnych,• kolagen wołowy – uzyskiwany ze skóry, kości oraz ścięgien krowich• kolagen wieprzowy – pozyskiwany ze skór i kości świń,• kurczęcy• z błon jaj.Kolagen morski to świetna opcja dla osób które unikają produktów wołowych i wieprzowych ze względów dietetycznych lub światopoglądowych. Charakteryzuje się wysoką zawartością kolagenu typu I, dzięki temu korzystnie wpływa na kondycje skóry, włosów oraz paznokci. Kolagen wołowy oraz wieprzowy to równie cenna forma tego suplementu. Oba rodzaje kolagenu bogate są w kolagen typu I i III. Posiadają neutralny smak, zdecydowanie mniej charakterystyczny niż kolagen morski. Kolagen kurzy jest najczęściej wybierany w celu wsparcia kondycji stawów. Jest on bogaty w kolagen typu II, który wspiera wytrzymałość oraz strukturę chrząstki stawowej. Niezdenaturowany kolagen typu II oddziałuje bezpośrednio na układ odpornościowy, działając przeciwzapalnie i zmniejszając destrukcję chrząstki. Kolagen z błon jaj natomiast, to częsty wybór w przypadku chęci wsparcia kondycji skóry. Jest on bogaty w elastynę oraz kwas hialuronowy – składniki aktywne niezbędne dla wsparcia jędrności skóry oraz jej nawilżenia. Forma kolagenu: Kolagen pozyskiwany ze źródeł zwierzęcych poddawany jest działaniu wysokiej temperatury (50 - 100 stopni Celsjusza) co prowadzi do hydrolizy i powstania żelatyny. Poza tym, kolagen występuje również w formie kolagenu hydrolizowanego (HC) oraz niezdenaturowanego. Kolagen hydrolizowany, w wyniku dodatkowej hydrolizy enzymatycznej rozpada się do peptydów – bardziej przyswajalnych cząsteczek kolagenu, o mniejszej masie. To właśnie suplementy diety zawierające kolagen w formie peptydów cieszą się największą popularnością. Bez względu na źródło pochodzenia peptydów, zbudowane są one z proliny, glicyny, hydroksyproliny oraz hydroksylizyny. Wymienione aminokwasy są kluczowe podczas suplementacji kolagenu. Zastanawiając się nad formą suplementu warto rozważyć suplementację peptydami kolagenowymi oraz hydrolizatem kolagenu, ponieważ są najlepiej przyswajalnymi formami powszechnie uznanymi za najlepszy kolagen. Dodatki w produkcie: Przy wyborze konkretnego preparatu warto zwrócić uwagę na dodatki zawarte w suplemencie. Odpowiednio dobrane składniki mogą wzbogacać wartość odżywczą produktu. Dodatek witamin (witamina C i E) oraz minerałów (miedź, cynk, żelazo) wspomaga syntezę kolagenu. Wartościowym dodatkiem będzie również kwas hialuronowy (wspomaga nawilżenie skóry) oraz siarczan glukozaminy lub siarczan chondroityny, który może stanowić wsparcie w funkcjonowaniu stawów. WARTO ZAPAMIĘTAĆ:1. Kolagen jest kluczowym białkiem strukturalnym w ludzkim ciele, który odpowiada głównie za utrzymanie elastyczności oraz integralność tkanek. 2. Kolagen składa się z potrójnej helisy, złożonej z łańcuchów polipeptydowych, a jego struktura może różnić się w zależności od rodzaju tkanki.3. Synteza kolagenu odbywa się w komórkach fibroblastów, a jej intensywność zależy od takich czynników jak wiek czy styl życia.4. Istnieje wiele typów kolagenu, z których najczęściej spotykane to typ I i III.5. Źródłem kolagenu są wyłącznie produkty pochodzenia zwierzęcego.6. Wybierając suplement z kolagenem warto wziąć pod uwagę pochodzenie, typ i formę produktu. 7. Na przyswajalność kolagenu wpływa wielkość jego cząstek.Źródła:1. Frankiewicz T. Niezdenaturowany kolagen typu II (UC-II) – nowe spojrzenie na patofizjologię oraz profilaktykę i leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów. Reumatologia News. 2017; 2(2): 97–102.2. Liu X., Wu H., Byrne M., Krane S., Jaenisch R. Type III collagen is crucial for collagen I fibrillogenesis and for normal cardiovascular development. Proceedings of the National Academy of Sciences. 1997; 94(5): 1852–1856.3. Kuivaniemi H., Tromp G. Type III collagen (COL3A1): Gene and protein structure, tissue distribution, and associated diseases. Gene. 2019; 707: 151–171. 4. Rørtveit R., Reiten M.R., Lingaas F. et al. Glomerular Collagen V Codeposition and Hepatic Perisinusoidal Collagen III Accumulation in Canine Collagen Type III Glomerulopathy. Veterinary Pathology. 2015; 52(6), 1134–1141. 5. Wang C., Brisson B. K., Terajima M., et al. Type III collagen is a key regulator of the collagen fibrillar structure and biomechanics of articular cartilage and meniscus. Matrix Biology. 2020; 85–86: 47–67. 6. Henriksen K., Karsdal M.A. Chapter 1 – type I Collagen. Biochemistry of Collagens, Laminins and Elastin. 2016; 1-11.7. Henriksen K., Karsdal M.A. Chapter 1 – Type I collagen. Biochemistry of Collagens, Laminins and Elastin. 2019; 1-12.8. Wu M., Cronin K., & Crane J. S. Biochemistry, Collagen Synthesis. W StatPearls. StatPearls Publishing. 2023 9. Reilly D. M., Lozano J. (2021). Skin collagen through the lifestages: Importance for skin health and beauty. Plastic and Aesthetic Research. 2021; 8: 2. 10. Bolke L., Schlippe G., GerB J., Voss W. A Collagen Supplement Improves Skin Hydration, Elasticity, Roughness, and Density: Results of a Randomized, Placebo-Controlled, Blind Study. Nutrients. 2019; 11(2494).11. Borumand M., Sibilla S. A Study Assess the Effect on Wrinkles of a Nutritional Supplement Containing High Dosage of Hydrolysed Collagen. Cosmeceuticals. 2014; 3: 93-96.12. Lin Ch., Tsai S., Huang K. et al. Analgesic efficacy of collagen peptide in knee osteoartritis: a meta-analysis of randomized controlled trial. Journal of Orthopaedic Surgery and Research. 2023; 18: 694. 13. Asserin J., Lati E., Shioya T. et al. The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials. Journal of Cosmetic Dermatology. 2015; 0: 1-11.14. Barati M., Jabbari M., Navekar R. Collagen supplementation for skin health:A mechanistic systematic review. Journal of Cosmetic Dermatology. 2020;00: 1-10.15. Lupu M., Pircalabioru G., Chifiriuc M. Beneficial effects of food supplements based on hydrolyzed collagen for skin care. Experimental and therapeutic Medicine. 2020; 20: 12-17.16. Song H., Li B. Beneficial Effects of Collagen Hydrolysate: A Review on Recent Developments. Biomed J Sci & Tech Res. 2017;1(2).17. Morąg M., Burza A. Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze. Journal of Health Study and Medicine. 2017;2: 77-100.18. Silvipriya K., Kumar K., Bhat A. et al. Collagen: Animal Sources and Biomedical Application. Journal of Applied Pharmaceutical Science. 201; 5(03): 123-127.19. Campos L., Santos Junior V., Pimentel J. Collagen supplementation in skin and orthopedic diseases: A review of literature. Heliyon. 2023; 9.20. Garcia-Coronado J., Martinez-Olvera L., Elizondo-Omana R. Effect of collagen supplementation on osteoarthritis symptoms: a meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Internation Orthopeadics. 2018.21. Bakilan F., Armagan O., Ozgen M. et al. Effect od Native Type II Collagen Treatment on Knee Osteoarthritis: A Randomized Controlled Trial. Eurasian J Med. 2016; 48: 95-101.22. Pu Sz., Huang Y., Pu Chi. Et al. Effect of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2023; 15: 2080.23. Carvalho A., Marques A., Silva T. et al. Evaluation of the Potential of Collagen from Codfish Skin as Biomaterial for Biomedical Applications. Mar. Drugs. 2018; 16: 495.24. Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A. Kolagen – rola w organizmie w skutki niedoboru. Lek w Polsce. 2019; 29(12): 342-343.25. Alcaide – Ruggiero L., Molina-Harnandez V., Granados M. et al. Main and Minor Types of Collagens in teh Articular Cartilage: The Role of Collagens in Repair Tissue Evaluation in Chondral Defects. Int. J. Mol. Sci. 2021; 22 (13329).26. Theocharidis G., Conelly T. Minor collagens of the skin with not so minor functions. J. Anat. 2019; 235: 418-429.27. Perez-Sanchez A., Barrajon-Catalan E., Herranz-Lopez M. et al. Nutraceuticals for Skin Care: A Comprehensive Review of Human Clinical Studies. Nutrients. 2018; 10(403).28. Kim D., Chung H., Choi J. et al. Oral Intake of Low-Molecular-Weight Collagen Peptide Improves Hydration, Elasticity and Wrinkling in Human Skin: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Study. Nutrients. 2018; 10(826).29. Haxsel D., Zague V., Schunck M. et al. Oral supplementation with specific bioactive collagen peptides improves nail growth and reduces symptoms of brittle nails. J Cosmet Dermatol. 2017; 1-7.30. Alcock R., Shaw G., Tee N. et al. Plasma Amino Acid Concentrations After the Ingestion of Dairy and Collagen Proteins, in Healthy Active Males. Frontiers in Nutrition. 2019; 6(163).31. Park K. Role of Micronutrients in Skin Health and Function. Biomol Ther. 2015; 23(3): 207-217.32. Ganceviciene R., Liakou A., Theodoridis A. et al. Skin anti-aging strategies. Dermato-Endocrinology. 2012; 4(3): 308-319.33. Reilly D., Lozano J. Skin collagen through the lifestages: importance for skin health and beauty. Plast Aesthet Res. 2021; 8(2).34. Czubak K., Żbikowska H. Struktura, funkcje i znaczenie biomedyczne kolagenów. Ann. Acad. Med. Siles. 2014; 68(4): 245-254.35. Kaziród K., Hunek A., Zapała M. et al. Collagen supplementation – does it bring benefits? Quality in Sport. 2023; 13(1): 88-107.36. Khatri M., Naughton R., Clifford T. et al. The effects of collagen peptide supplementation on body composition, collagen synthesis, and recovery from joint injury and exercise review. Amino Acids. 2021; 53: 1493-1506.37. Zdzieblik D., Brame J., Oesser S. et al. The Influence of Specific Bioactive Collagen Peptides on Knee Joint Discomfort in Young Physically Active Adults: A Radomized Controlled Trail. Nutrients. 2021; 13 (523).38. Luo Y., Sinkeviciute D., He Y. et al. The minor collagens in articular cartilage. Protein Cell. 2017; 8(8): 560-572.39. Gauza M., Kubisz L., Przybylski J. Właściwości preparatów kolagenowych ze skór ryb pozyskiwanych metodą kwaśnej hydratacji. Nowiny Lekarskie. 2010; 79(3): 157-162.
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Piękno od wewnątrz i z zewnątrz
Czy kosmetyk wystarczy, aby cieszyć się piękną i zdrową cerą?Każda z nas dąży do pięknej cery - zdrowej i świetlistej. W naszych łazienkach półki pełne są przeróżnych produktów, które obiecują pozbycie się niedoskonałości, spłycenie zmarszczek, przeciwdziałanie przebarwieniom i idealne nawilżenie. Ale czy sprawa jest aż tak prosta? Czy kilka bardzo dobrych kremów zapewni nam wymarzone glow? Skóra to nasz największy narząd, którego powierzchnia może osiągać nawet 2 m2, a masa 20 kg. Jest również najbardziej widoczna, nic więc dziwnego, że często koncentrujemy się na kondycji skóry w kontekście estetycznym. Przede wszystkim jednak, pełni ona bardzo ważną funkcję - separuje nasz organizm od środowiska zewnętrznego i chroni go przed szkodliwymi czynnikami, przy jednoczesnym utrzymaniu odpowiedniej wymiany substancji i informacji. Jest dotleniana poprzez układ krążenia i odżywiana składnikami dostarczanymi w codziennej diecie. Wchodząc w ciągłą interakcję ze środowiskiem zewnętrznym, skóra narażona jest na więcej uszkodzeń niż większość narządów. To właśnie na niej pojawiają się pierwsze widoczne oznaki starzenia, a jej wygląd odzwierciedla kondycję naszego organizmu. Mając to wszystko na uwadze, warto do pielęgnacji skóry podejść wielopłaszczyznowo.KOSMETYK DLA NASKÓRKA, SUPLEMENT DLA SKÓRY WŁAŚCIWEJSkóra zbudowana jest z trzech warstw:- naskórka - skóry właściwej - tkanki podskórnejGRAFIKA Warstwa rogowa naskórka działa jako skuteczna bariera wodna i zapobiega wnikaniu do organizmu substancji z zewnątrz. Niektóre nienaładowane i rozpuszczalne w lipidach (tłuszczach) cząsteczki mogą przenikać przez warstwę powierzchniową, ale jest mało prawdopodobne, aby składniki aktywne, dostarczane miejscowo na skórę za pomocą kosmetyków, przedostały się do skóry właściwej. Będą zatem działać głównie na powierzchni naskórka. Jednocześnie, naskórek pozbawiony jest naczyń krwionośnych, które dostarczają składniki odżywcze do komórek organizmu, a więc odżywienie go jest bardzo ograniczone. Dodatkowym utrudnieniem jest budowa zewnętrznych warstw naskórka, w których przepływ płynu pozakomórkowego między komórkami jest niewielki ze względu na złożoną strukturę lipidów i białek tworzących barierę skórną. Wszystko to sprawia, że składniki odżywcze z diety nie będą w stanie łatwo dotrzeć do komórek w najbardziej zewnętrznych warstwach naskórka. Działanie dwutorowe jest zatem kluczowe, aby kompleksowo zadbać o kondycję i zdrowie naszej skóry. Połączenie pielęgnacji od wewnątrz poprzez suplementację oraz z zewnątrz za pomocą kosmetyków, pozwoli na odżywienie zarówno skóry właściwej, jak i naskórka.MIKROBIOTAMikrobiota, czyli mikroorganizmy kolonizujące nasze organizmy występują bardzo powszechnie i licznie w całym ciele - zaczynając od powierzchni skóry, a kończąc na jelitach. Wiele z nich jest bardzo pożytecznych dla naszego zdrowia. Dysbiotyczny styl życia (np. niezdrowa dieta typu zachodniego) zmniejsza różnorodność oraz bogactwo gatunkowe pożytecznej mikrobioty. Dysbioza jelit może prowadzić do ich zwiększonej przepuszczalności, jednocześnie upośledzając wchłanianie składników odżywczych, metabolizm żywności i regulację układu odpornościowego. Wykazano, że kilka patologii skóry (m.in. niedoskonałości cery) współistnieje z zaburzeniami przewodu pokarmowego i z zaburzeniami mikroflory jelitowej, które określane są jako dysbioza. Jest to niekorzystne zjawisko zaburzenia zdrowej mikrobioty i może prowadzić do zwiększonej przepuszczalność jelit i gromadzenia się szkodliwych metabolitów bakteryjnych w skórze upośledzając różnicowanie naskórka oraz integralność skóry. Zależność pomiędzy kondycją jelit i skóry nazywana jest osią jelito-skóra. Warto o nią zadbać poprzez odpowiedną podaż błonnika oraz regularne spożycie sprawdzonych szczepów probiotycznych.Więcej o doustnych produktach probiotycznych przeczytasz TU (Oliwia, tu podlinkujmy artykuł: https://formeds.pl/blogs/blog-przepisy/bicaps-microbacti-klucz-do-zdrowych-jelit) Czy wiesz, że…?Najstarszy raport na temat probiotyków pochodzi z 1907 r.? Ukraiński naukowiec, Elie Metchnikoff opisał korelację pomiędzy spożyciem bakterii kwasu mlekowego, a zwiększoną długowiecznością.Coraz powszechniejsza staje się wiedza o czwartej warstwie skóry – stratum mikrobiotum, czyli mikroorganizmach bytujących we wszystkich strukturach skóry – zarówno warstwa rogowa, gruczoły łojowe i potowe, jak i mieszki włosowe są licznie skolonizowane przez pożyteczne bakterie.Warto o nie zadbać i odżywić, ponieważ odpowiadają za regulację układu immunologicznego skóry i stymulowanie procesów naprawczych.Komensalne (pożyteczne) mikroorganizmy chronią przed rozwojem patogenów, a także są bardzo istotne w kontekście pracy skórnego układu immunologicznego, regulacji procesów naprawczych i wytwarzania składników płaszcza hydrolipidowego.W pielęgnacji tego obszaru z pomocą przychodzą produkty kosmetyczne dostarczające prebiotyków i postbiotyków. Prebiotyki to niestrawione składniki odżywcze, które selektywnie stymulują wzrost lub aktywność bakterii komensalnych, a postbiotyki to preparaty z mikroorganizmów nieożywionych - ich fragmenty i metabolity wytwarzają środowisko korzystne dla mikrobioty. W składzie INCI szukaj np. Ferment bacillus, alpha-glukan oligosaccharide, inulin czy Lactobacillus Ferment.Czy wiesz, że…?Do postbiotyków zaliczamy fermenty oraz lizaty.Filtraty to oczyszczone i pozbawione fragmentów lub metabolitów mikroorganizmów dlatego nie wykazują działania postbiotycznego. ANTYOKSYDACJA Nasze organizmy codziennie narażone są na stres oksydacyjny, który występuje po ekspozycji na stresory, takie jak promieniowanie UV, zanieczyszczenia środowiska, niezdrowa dieta czy pęd życia. Panaceum mogą być antyoksydanty, które redukują stres oksydacyjny i są bezcennymi składnikami zarówno w pielęgnacji od zewnątrz, jak i od wewnątrz.Witamina C jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, a działanie to wydaje się mieć szczególne znaczenie w naskórku. W badaniach in vitro i in vivo ustalono, że zarówno stosując witaminę C miejscowo (zewnętrznie), jak i dostarczając ją z dietą, można ograniczyć szkody wywoływane ekspozycją na promieniowanie UV. Czy wiesz, że…?Naskórek stanowi rezerwuar witaminy C? Może zawierać jej nawet 10 razy więcej skóra właściwa i jest to swego rodzaju tarcza ochronna przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Niestety, zapasy te są wyczerpywane, np. poprzez narażenie na promieniowanie UV, dlatego warto uzupełniać witaminę C zarówno od wewnątrz, jak i z zewnątrz.Witamina C jest szczególnie skuteczna, gdy jest stosowana w połączeniu z witaminą E, a wszystko za sprawą jej zdolności regeneracyjnej. Witamina E jest istotnym tłuszczo rozpuszczalnym antyoksydantem zdolnym do unieszkodliwienia wolnych rodników odpowiedzialnych za uszkodzenia struktur organizmu, np. błon komórkowych w trakcie stresu oksydacyjnego. A gdy jej zdolność antyoksydacyjna zostanie wyczerpana wtedy z pomocą przychodzi witamina C i umożliwiamy swego rodzaju recykling utlenionej witaminie E.Nasz organizm jest uzbrojony od wewnątrz do walki z destrukcyjnymi wolnymi rodnikami. Kluczowym w tej obronie jest enzym nazywany dysmutazą ponadtlenkową (SOD).Jest to najsilniejszy przeciwutleniacz działający w komórce w każdym organizmie tlenowym. Ze względu na zdolność do zmniejszania uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki, zapobiega zmarszczkom, niedoskonałościom, a także chroni przed promieniowaniem UV. Niestety poziom dysmutazy spada wraz z wiekiem, a w efekcie rośnie podatność na skutki związane ze stresem oksydacyjnym. Warto więc zadbać o jej uzupełnianie, a naturalnym źródłem SOD jest m.in. kapusta, brukselka, brokuł czy mikroalga Tetraselmis chuii. HEALTHY AGINGStarzenie się skóry, jak i całego organizmu, jest procesem naturalnym i niemożliwym do zatrzymania. Warto jednak starać się go spowalniać, aby zachować możliwie najdłużej dobrą kondycję. Starzenie skóry charakteryzuje się zmniejszeniem ilości kolagenu i stopniowym ścieńczeniem naskórka, co objawia się zmarszczkami, zwiotczeniem, utratą elastyczności i szorstkością. Warto więc już od 25 roku życia stymulować skórę, ponieważ to właśnie w tym wiek obserwujemy zwykle pierwsze oznaki starzenia. W jaki sposób wesprzeć naszą skórę? Koniecznie od wewnątrz i z zewnątrz! W kosmetykach warto szukać peptydów, czynników wzrostu, retinoidów i antyoksydantów. Bardzo popularnym peptydem jest argirelina (INCI: Acetyl Hexapeptide-8). Jest inhibitorem acetylocholiny i blokuje impulsy w obrębie nerw-mięsień, obniżając intensywność oraz częstotliwość skurczów mięśni twarzy. Dzięki temu mechanizmowi już po kilku dniach możemy zaobserwować wygładzenie skóry.Większymi cząsteczkami, zbudowanymi z kilku peptydów, są czynniki wzrostu (EGF), np. Oligopeptide-1Działanie polega na przyłączaniu do receptorów komórkowych, co inicjuje kaskadę sygnałową, a w efekcie stymuluje komórki do różnicowania się, podziałów i wzrostu. Dzięki temu możemy spodziewać się spłycenia zmarszczek oraz poprawy jędrności i elastyczności. W ostatnim czasie na popularności zyskuje również kolagen, jednak ten składnik większą wartość wykazuje w pielęgnacji od wewnątrz, np. w suplementacji. Wybierając produkt dla siebie, warto zwrócić uwagę na peptydy kolagenowe, ponieważ jest to składnik bioaktywny o mniejszych cząsteczkach niż klasyczny kolagen. To mieszanina specyficznych peptydów o różnej długości, z dużą zawartością aminokwasów - hydroksyproliny, glicyny i proliny, pozyskiwanych z kolagenu ekstrahowanego z tkanki łącznej zwierząt.Doskonałe uzupełnienie peptydów kolagenowych stanowi witamina C, która poza tym, że jest bardzo skutecznym antyoksydantem, to równie efektywnie wspiera produkcję kolagenu, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie skóry i naczyń krwionośnych. Witamina C jest kofaktorem (związkiem, który jest potrzebny enzymom do usprawniania reakcji) dla hydroksylaz proliny i lizyny, które stabilizują trzeciorzędową strukturę cząsteczki kolagenu. Jest więc niezbędna do sprawnej syntezy kolagenu.STYL ŻYCIANiestety, sama pielęgnacja to nie wszystko - nawet ta kompleksowa od wewnątrz i z zewnątrz. Nasze codzienne wybory wpływają na kondycję całego organizmu, a więc również skóry. Warto zadbać o podstawę zdrowia, a uzyskanie pięknej cery będzie o wiele łatwiejsze. 1. SENDowiedziono, że zasypianie po 22:00 obniża nawilżenie, zwiększa wydzielanie sebum oraz zmniejsza różnorodność i bogactwo gatunkowe mikrobioty skóry twarzy. 2. PROMIENIOWANIE SŁONECZNE80% widocznych oznak starzenia się skóry wynika z ekspozycji na promieniowanie UV. Dlatego podstawą pielęgnacji powinna być podaż antyoksydantów od zewnątrz i od wewnątrz oraz ochrona przed promieniami słonecznymi.3. ODŻYWIENIE Odżywianie jest kluczowym czynnikiem wpływającym na zdrowie skóry, a co za tym idzie na jej wygląd. Zadbaj o podaż witamin (zwłaszcza D, C, E i B), a także minerałów (m. in. cynku i selenu)4. JELITAChcąc zadbać o dobrą pracę jelit, zacznij od podstaw- uzupełnij dietę o błonnik.Jeżeli jesteś zdrową osobą dorosłą, WHO zaleca spożywanie 25 g błonnika dziennie.5. MIKROBIOTA SKÓRYAby mikroorganizmy mogły pracować dla zdrowia i piękna Twojej skóry, nie możesz im przeszkadzać! Unikaj agresywnej pielęgnacji, szorowania skóry, zaburzenia rytmu okołodobowego i zachodniego stylu żywienia.6. DOTLENIENIESkóra oddycha tak samo, jak każdy inny narząd. Warto więc zadbać o odpowiednie dotlenienie na spacerze w lesie, podczas treningu jogi czy za pomocą ćwiczeń oddechowych. Bibliografia[1] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jocd.12174[2] First line defence antioxidants-superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and glutathione peroxidase (GPX): Their fundamental role in the entire antioxidant defence grid O.M. Ighodaro, O.A. Akinloye [3] Therapeutic potentials of superoxide dismutase, H. Younus[4] Współdziałanie antyoksydantów egzogennych i endogennych w organizmie człowieka, B. Gryszczyńska, M. Iskra, Nowiny Lekarskie 2008[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8705837/[6] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8705837/[7] https://www.mdpi.com/2072-6643/12/6/1795[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579659/
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Piękno od wewnątrz i z zewnątrz
Czy kosmetyk wystarczy, aby cieszyć się piękną i zdrową cerą?Każda z nas dąży do pięknej cery - zdrowej i świetlistej. W naszych łazienkach półki pełne są przeróżnych produktów, które obiecują pozbycie się niedoskonałości, spłycenie zmarszczek, przeciwdziałanie przebarwieniom i idealne nawilżenie. Ale czy sprawa jest aż tak prosta? Czy kilka bardzo dobrych kremów zapewni nam wymarzone glow? Skóra to nasz największy narząd, którego powierzchnia może osiągać nawet 2 m2, a masa 20 kg. Jest również najbardziej widoczna, nic więc dziwnego, że często koncentrujemy się na kondycji skóry w kontekście estetycznym. Przede wszystkim jednak, pełni ona bardzo ważną funkcję - separuje nasz organizm od środowiska zewnętrznego i chroni go przed szkodliwymi czynnikami, przy jednoczesnym utrzymaniu odpowiedniej wymiany substancji i informacji. Jest dotleniana poprzez układ krążenia i odżywiana składnikami dostarczanymi w codziennej diecie. Wchodząc w ciągłą interakcję ze środowiskiem zewnętrznym, skóra narażona jest na więcej uszkodzeń niż większość narządów. To właśnie na niej pojawiają się pierwsze widoczne oznaki starzenia, a jej wygląd odzwierciedla kondycję naszego organizmu. Mając to wszystko na uwadze, warto do pielęgnacji skóry podejść wielopłaszczyznowo.KOSMETYK DLA NASKÓRKA, SUPLEMENT DLA SKÓRY WŁAŚCIWEJSkóra zbudowana jest z trzech warstw:- naskórka - skóry właściwej - tkanki podskórnejGRAFIKA Warstwa rogowa naskórka działa jako skuteczna bariera wodna i zapobiega wnikaniu do organizmu substancji z zewnątrz. Niektóre nienaładowane i rozpuszczalne w lipidach (tłuszczach) cząsteczki mogą przenikać przez warstwę powierzchniową, ale jest mało prawdopodobne, aby składniki aktywne, dostarczane miejscowo na skórę za pomocą kosmetyków, przedostały się do skóry właściwej. Będą zatem działać głównie na powierzchni naskórka. Jednocześnie, naskórek pozbawiony jest naczyń krwionośnych, które dostarczają składniki odżywcze do komórek organizmu, a więc odżywienie go jest bardzo ograniczone. Dodatkowym utrudnieniem jest budowa zewnętrznych warstw naskórka, w których przepływ płynu pozakomórkowego między komórkami jest niewielki ze względu na złożoną strukturę lipidów i białek tworzących barierę skórną. Wszystko to sprawia, że składniki odżywcze z diety nie będą w stanie łatwo dotrzeć do komórek w najbardziej zewnętrznych warstwach naskórka. Działanie dwutorowe jest zatem kluczowe, aby kompleksowo zadbać o kondycję i zdrowie naszej skóry. Połączenie pielęgnacji od wewnątrz poprzez suplementację oraz z zewnątrz za pomocą kosmetyków, pozwoli na odżywienie zarówno skóry właściwej, jak i naskórka.MIKROBIOTAMikrobiota, czyli mikroorganizmy kolonizujące nasze organizmy występują bardzo powszechnie i licznie w całym ciele - zaczynając od powierzchni skóry, a kończąc na jelitach. Wiele z nich jest bardzo pożytecznych dla naszego zdrowia. Dysbiotyczny styl życia (np. niezdrowa dieta typu zachodniego) zmniejsza różnorodność oraz bogactwo gatunkowe pożytecznej mikrobioty. Dysbioza jelit może prowadzić do ich zwiększonej przepuszczalności, jednocześnie upośledzając wchłanianie składników odżywczych, metabolizm żywności i regulację układu odpornościowego. Wykazano, że kilka patologii skóry (m.in. niedoskonałości cery) współistnieje z zaburzeniami przewodu pokarmowego i z zaburzeniami mikroflory jelitowej, które określane są jako dysbioza. Jest to niekorzystne zjawisko zaburzenia zdrowej mikrobioty i może prowadzić do zwiększonej przepuszczalność jelit i gromadzenia się szkodliwych metabolitów bakteryjnych w skórze upośledzając różnicowanie naskórka oraz integralność skóry. Zależność pomiędzy kondycją jelit i skóry nazywana jest osią jelito-skóra. Warto o nią zadbać poprzez odpowiedną podaż błonnika oraz regularne spożycie sprawdzonych szczepów probiotycznych.Więcej o doustnych produktach probiotycznych przeczytasz TU (Oliwia, tu podlinkujmy artykuł: https://formeds.pl/blogs/blog-przepisy/bicaps-microbacti-klucz-do-zdrowych-jelit) Czy wiesz, że…?Najstarszy raport na temat probiotyków pochodzi z 1907 r.? Ukraiński naukowiec, Elie Metchnikoff opisał korelację pomiędzy spożyciem bakterii kwasu mlekowego, a zwiększoną długowiecznością.Coraz powszechniejsza staje się wiedza o czwartej warstwie skóry – stratum mikrobiotum, czyli mikroorganizmach bytujących we wszystkich strukturach skóry – zarówno warstwa rogowa, gruczoły łojowe i potowe, jak i mieszki włosowe są licznie skolonizowane przez pożyteczne bakterie.Warto o nie zadbać i odżywić, ponieważ odpowiadają za regulację układu immunologicznego skóry i stymulowanie procesów naprawczych.Komensalne (pożyteczne) mikroorganizmy chronią przed rozwojem patogenów, a także są bardzo istotne w kontekście pracy skórnego układu immunologicznego, regulacji procesów naprawczych i wytwarzania składników płaszcza hydrolipidowego.W pielęgnacji tego obszaru z pomocą przychodzą produkty kosmetyczne dostarczające prebiotyków i postbiotyków. Prebiotyki to niestrawione składniki odżywcze, które selektywnie stymulują wzrost lub aktywność bakterii komensalnych, a postbiotyki to preparaty z mikroorganizmów nieożywionych - ich fragmenty i metabolity wytwarzają środowisko korzystne dla mikrobioty. W składzie INCI szukaj np. Ferment bacillus, alpha-glukan oligosaccharide, inulin czy Lactobacillus Ferment.Czy wiesz, że…?Do postbiotyków zaliczamy fermenty oraz lizaty.Filtraty to oczyszczone i pozbawione fragmentów lub metabolitów mikroorganizmów dlatego nie wykazują działania postbiotycznego. ANTYOKSYDACJA Nasze organizmy codziennie narażone są na stres oksydacyjny, który występuje po ekspozycji na stresory, takie jak promieniowanie UV, zanieczyszczenia środowiska, niezdrowa dieta czy pęd życia. Panaceum mogą być antyoksydanty, które redukują stres oksydacyjny i są bezcennymi składnikami zarówno w pielęgnacji od zewnątrz, jak i od wewnątrz.Witamina C jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, a działanie to wydaje się mieć szczególne znaczenie w naskórku. W badaniach in vitro i in vivo ustalono, że zarówno stosując witaminę C miejscowo (zewnętrznie), jak i dostarczając ją z dietą, można ograniczyć szkody wywoływane ekspozycją na promieniowanie UV. Czy wiesz, że…?Naskórek stanowi rezerwuar witaminy C? Może zawierać jej nawet 10 razy więcej skóra właściwa i jest to swego rodzaju tarcza ochronna przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Niestety, zapasy te są wyczerpywane, np. poprzez narażenie na promieniowanie UV, dlatego warto uzupełniać witaminę C zarówno od wewnątrz, jak i z zewnątrz.Witamina C jest szczególnie skuteczna, gdy jest stosowana w połączeniu z witaminą E, a wszystko za sprawą jej zdolności regeneracyjnej. Witamina E jest istotnym tłuszczo rozpuszczalnym antyoksydantem zdolnym do unieszkodliwienia wolnych rodników odpowiedzialnych za uszkodzenia struktur organizmu, np. błon komórkowych w trakcie stresu oksydacyjnego. A gdy jej zdolność antyoksydacyjna zostanie wyczerpana wtedy z pomocą przychodzi witamina C i umożliwiamy swego rodzaju recykling utlenionej witaminie E.Nasz organizm jest uzbrojony od wewnątrz do walki z destrukcyjnymi wolnymi rodnikami. Kluczowym w tej obronie jest enzym nazywany dysmutazą ponadtlenkową (SOD).Jest to najsilniejszy przeciwutleniacz działający w komórce w każdym organizmie tlenowym. Ze względu na zdolność do zmniejszania uszkodzeń spowodowanych przez wolne rodniki, zapobiega zmarszczkom, niedoskonałościom, a także chroni przed promieniowaniem UV. Niestety poziom dysmutazy spada wraz z wiekiem, a w efekcie rośnie podatność na skutki związane ze stresem oksydacyjnym. Warto więc zadbać o jej uzupełnianie, a naturalnym źródłem SOD jest m.in. kapusta, brukselka, brokuł czy mikroalga Tetraselmis chuii. HEALTHY AGINGStarzenie się skóry, jak i całego organizmu, jest procesem naturalnym i niemożliwym do zatrzymania. Warto jednak starać się go spowalniać, aby zachować możliwie najdłużej dobrą kondycję. Starzenie skóry charakteryzuje się zmniejszeniem ilości kolagenu i stopniowym ścieńczeniem naskórka, co objawia się zmarszczkami, zwiotczeniem, utratą elastyczności i szorstkością. Warto więc już od 25 roku życia stymulować skórę, ponieważ to właśnie w tym wiek obserwujemy zwykle pierwsze oznaki starzenia. W jaki sposób wesprzeć naszą skórę? Koniecznie od wewnątrz i z zewnątrz! W kosmetykach warto szukać peptydów, czynników wzrostu, retinoidów i antyoksydantów. Bardzo popularnym peptydem jest argirelina (INCI: Acetyl Hexapeptide-8). Jest inhibitorem acetylocholiny i blokuje impulsy w obrębie nerw-mięsień, obniżając intensywność oraz częstotliwość skurczów mięśni twarzy. Dzięki temu mechanizmowi już po kilku dniach możemy zaobserwować wygładzenie skóry.Większymi cząsteczkami, zbudowanymi z kilku peptydów, są czynniki wzrostu (EGF), np. Oligopeptide-1Działanie polega na przyłączaniu do receptorów komórkowych, co inicjuje kaskadę sygnałową, a w efekcie stymuluje komórki do różnicowania się, podziałów i wzrostu. Dzięki temu możemy spodziewać się spłycenia zmarszczek oraz poprawy jędrności i elastyczności. W ostatnim czasie na popularności zyskuje również kolagen, jednak ten składnik większą wartość wykazuje w pielęgnacji od wewnątrz, np. w suplementacji. Wybierając produkt dla siebie, warto zwrócić uwagę na peptydy kolagenowe, ponieważ jest to składnik bioaktywny o mniejszych cząsteczkach niż klasyczny kolagen. To mieszanina specyficznych peptydów o różnej długości, z dużą zawartością aminokwasów - hydroksyproliny, glicyny i proliny, pozyskiwanych z kolagenu ekstrahowanego z tkanki łącznej zwierząt.Doskonałe uzupełnienie peptydów kolagenowych stanowi witamina C, która poza tym, że jest bardzo skutecznym antyoksydantem, to równie efektywnie wspiera produkcję kolagenu, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie skóry i naczyń krwionośnych. Witamina C jest kofaktorem (związkiem, który jest potrzebny enzymom do usprawniania reakcji) dla hydroksylaz proliny i lizyny, które stabilizują trzeciorzędową strukturę cząsteczki kolagenu. Jest więc niezbędna do sprawnej syntezy kolagenu.STYL ŻYCIANiestety, sama pielęgnacja to nie wszystko - nawet ta kompleksowa od wewnątrz i z zewnątrz. Nasze codzienne wybory wpływają na kondycję całego organizmu, a więc również skóry. Warto zadbać o podstawę zdrowia, a uzyskanie pięknej cery będzie o wiele łatwiejsze. 1. SENDowiedziono, że zasypianie po 22:00 obniża nawilżenie, zwiększa wydzielanie sebum oraz zmniejsza różnorodność i bogactwo gatunkowe mikrobioty skóry twarzy. 2. PROMIENIOWANIE SŁONECZNE80% widocznych oznak starzenia się skóry wynika z ekspozycji na promieniowanie UV. Dlatego podstawą pielęgnacji powinna być podaż antyoksydantów od zewnątrz i od wewnątrz oraz ochrona przed promieniami słonecznymi.3. ODŻYWIENIE Odżywianie jest kluczowym czynnikiem wpływającym na zdrowie skóry, a co za tym idzie na jej wygląd. Zadbaj o podaż witamin (zwłaszcza D, C, E i B), a także minerałów (m. in. cynku i selenu)4. JELITAChcąc zadbać o dobrą pracę jelit, zacznij od podstaw- uzupełnij dietę o błonnik.Jeżeli jesteś zdrową osobą dorosłą, WHO zaleca spożywanie 25 g błonnika dziennie.5. MIKROBIOTA SKÓRYAby mikroorganizmy mogły pracować dla zdrowia i piękna Twojej skóry, nie możesz im przeszkadzać! Unikaj agresywnej pielęgnacji, szorowania skóry, zaburzenia rytmu okołodobowego i zachodniego stylu żywienia.6. DOTLENIENIESkóra oddycha tak samo, jak każdy inny narząd. Warto więc zadbać o odpowiednie dotlenienie na spacerze w lesie, podczas treningu jogi czy za pomocą ćwiczeń oddechowych. Bibliografia[1] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jocd.12174[2] First line defence antioxidants-superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) and glutathione peroxidase (GPX): Their fundamental role in the entire antioxidant defence grid O.M. Ighodaro, O.A. Akinloye [3] Therapeutic potentials of superoxide dismutase, H. Younus[4] Współdziałanie antyoksydantów egzogennych i endogennych w organizmie człowieka, B. Gryszczyńska, M. Iskra, Nowiny Lekarskie 2008[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8705837/[6] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8705837/[7] https://www.mdpi.com/2072-6643/12/6/1795[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579659/
Aleksandra Nakonieczna, Dietetyk PięknoZdrowie i odporność
Self-love: sprawdź, jak dbać o siebie
SelfLove – z miłości do siebie
W dzisiejszych czasach, gdy tempo życia, nadmiar obowiązków i nieodłączny stres mogą nas przytłaczać, zadbanie o swój własny dobrostan staje się kluczowym elementem zdrowego stylu życia. To właśnie tu pomocna staje się koncepcja selfcare, która nie tylko zdobywa coraz większą popularność, ale staje się nieodłączną częścią praktyk zdrowego funkcjonowania zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Selfcare – co to właściwie jest?
Self-care, czyli dbanie o siebie, to definicja ciesząca się w ostatnim czasie dużą popularnością. To działania na wielu różnych płaszczyznach, mające na celu utrzymanie i poprawę naszego zdrowia fizycznego, emocjonalnego, psychicznego, a także społecznego. Podejście to zakłada, że każdy z nas jest odpowiedzialny za własne dobre samopoczucie. Mamy na to realny wpływ, poprzez podejmowania działań w celu utrzymania równowagi i harmonii we wszystkich sferach życia – oczywiście wszystko w zgodzie z samym sobą.
Jednymi z podstawowych działań, które wpływają na nasze samopoczucie, są: regularna aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, dbanie o sen, odpowiednie zarządzanie stresem, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, utrzymywanie zdrowych relacji społecznych, a także gospodarowanie czasu dla siebie na relaks i odprężenie.
Warto podkreślić, że dbanie o siebie nie polega na jednorazowych działaniach, lecz jest to ciągły proces, który przede wszystkim wymaga zrozumienia własnych potrzeb. Dla każdej osoby będzie to zestaw różnorodnych działań, dostosowany do jej indywidualnych preferencji oraz aktualnej sytuacji życiowej. Przy holistycznym podejściu do tematu warto też rozważyć odpowiednią suplementację, która może przybliżyć nas do osiągnięcia oczekiwanych efektów.
Aktywność fizyczna jako element selfcare.
Aktywność fizyczna odgrywa istotną rolę w kontekście selfcare a regularność w tym aspekcie przynosi liczne korzyści zarówno dla zdrowia fizycznego jak i psychicznego. Możemy zatem upiec kilka pieczeni na jednym ogniu. W trakcie aktywności fizycznej uwalnianie są endorfiny, czyli „hormony szczęścia” – to naturalne substancje, które przeciwdziałają stresowi oraz poprawiają nastrój. Aktywność wpływa na zwiększenie poziomu energii, a także poprawia wydolność organizmu. Regularna aktywność fizyczna może przyczynić się do poprawy jakości snu – a co za tym idzie, po przebudzeniu będziemy czuć się zregenerowani i wypoczęci.
Dodatkową korzyścią płynącą z regularnej aktywności z pewnością jest poprawa wyglądu sylwetki. Utrata zbędnych kilogramów, a także poprawa napięcia skóry mogą pozytywnie wpłynąć na naszą pewność siebie i poprawić nasze samopoczucie.
W kontekście aktywności fizycznej korzystna może okazać się suplementacja. Z pewnością jednym z produktów, na które warto zwrócić uwagę jest F-COLLAGEN ZINC. Składniki zawarte w tym preparacie wpływają na utrzymanie zdrowych kości, a także pomagają w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Forma proszku pozwala na rozpuszczenie produktu w ulubionym koktajlu, który można spożyć od razu po treningu. Dobrym rozwiązaniem może okazać się stosowanie suplementu BICAPS coenzyme Q10, odpowiada on za prawidłowe funkcjonowanie mitochondriów, w których produkowana jest energia, a także jest uznawany za jeden z ważniejszych przeciwutleniaczy w organizmie – co przeciwdziała skutkom stresu oksydacyjnego.
Zdrowe ciało, zdrowy duch!
Selfcare to proces świadomego podejścia do dbania o siebie, co przyczynia się do ogólnego wzmocnienia organizmu i zwiększenia jego odporności na różnego rodzaju wyzwania. Odporność można zwiększać poprzez odziaływanie na różne obszary. Z pewnością jednym z nich jest zdrowa dieta, poprzez odpowiednio zbilansowane posiłki bogate w witaminy oraz składniki mineralne, wspieramy funkcjonowanie naszego układu odpornościowego. Dodatkową korzyścią, wpływającą na naszą odporność może być odpowiednio dobrana suplementacja. Włączenie do diety preparatu BICAPS zinc wspomoże nasz układ odpornościowy w prawidłowym funkcjonowaniu. Takie same korzyści przyniesie nam regularne stosowanie witaminy D3, którą znaleźć można w produkcie OLICAPS D3 4000.
Niewystraczająca ilość snu, a także jego obniżona jakość, to czynniki istotnie wpływające na osłabienie układu odpornościowego. Warto więc zgłębić temat dotyczący higieny snu, by odpowiednio zadbać o ten obszar. W końcu to od niego zależy nasza regeneracja, a co za tym idzie - energia na kolejny dzień.
Stres może również negatywnie wpływać na odporność, poznanie i wprowadzenie odpowiednich technik relaksacyjnych, medytacji oraz innych strategii zarządzania stresem, pomoże nam w utrzymaniu równowagi psychicznej. W kontekście dbania o odporność warto rozważyć ograniczenie do minimum spożycia substancji szkodliwych, takich jak alkohol czy papierosy, które przyczyniają się do jej obniżenia.
Podstawą w utrzymaniu wysokiej odporności oraz dobrego zdrowia będą na pewno regularne badania profilaktyczne. Badania przesiewowe mogą pomóc we wczesnym wykrywaniu potencjalnych problemów zdrowotnych, a co za tym idzie – ich skutecznym leczeniu.
Selfcare w odniesieniu do wyglądu.
W kontekście urody, selfcare odnosi się do praktyk i nawyków, które wspierają zdrowie skóry, włosów, paznokci oraz ogólnie wyglądu zewnętrznego. Obejmuje to zarówno rutynę pielęgnacyjną, jak i zdrowe nawyki, które przyczyniają się do poprawy wyglądu i samopoczucia. Prócz rytuałów, które wpływają od zewnątrz na wygląd naszych paznokci, skóry oraz włosów, bardzo istotne znaczenie będą miały też działania podejmowane od wewnątrz. W tym ponownie może pomóc nam odpowiednio dobrana suplementacja. Jest kilka produktów, na które warto zwrócić uwagę, jednym z nich jest BICAPS skin&hair zawierający aż 7 składników m.in. selen, cynk, biotynę, witaminę E oraz krzem. Z produktów monoskładnikowych polecić można BICAPS biotin, a także BICAPS selenium. Składniki zawarte w tych produktach przyczynią się do utrzymania dobrej kondycji naszej skóry, włosów oraz paznokci.
Ważne jest zrozumienie, że selfcare w kontekście urody nie polega tylko na zewnętrznych zabiegach, ale także na podejściu holistycznym do zdrowego stylu życia. Łączenie praktyk pielęgnacyjnych ze zdrowymi nawykami pozwolą nam uzyskać przede wszystkim trwały i pozytywny efekt.
Praktyki selfcare, które uwzględniają zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne, mogą przyczynić się do poprawy jakości życia i osiągnięcia równowagi między ciałem a umysłem. W ostatnim czasie szeroko pojęte selfcare staje się nieodłącznym elementem zdrowego stylu życia, a świadome podejście do troski o siebie ma kluczowe znaczenie w osiąganiu trwałego dobrostanu. Bardzo ważne jest holistyczne podejście do tematu i uświadomienie, że dla każdego z nas selfcare może oznaczać coś innego. Najważniejsze jest działanie w zgodzie z samym sobą.
Aleksandra Nakonieczna, Dietetyk PięknoZdrowie i odporność
Self-love: sprawdź, jak dbać o siebie
SelfLove – z miłości do siebie
W dzisiejszych czasach, gdy tempo życia, nadmiar obowiązków i nieodłączny stres mogą nas przytłaczać, zadbanie o swój własny dobrostan staje się kluczowym elementem zdrowego stylu życia. To właśnie tu pomocna staje się koncepcja selfcare, która nie tylko zdobywa coraz większą popularność, ale staje się nieodłączną częścią praktyk zdrowego funkcjonowania zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Selfcare – co to właściwie jest?
Self-care, czyli dbanie o siebie, to definicja ciesząca się w ostatnim czasie dużą popularnością. To działania na wielu różnych płaszczyznach, mające na celu utrzymanie i poprawę naszego zdrowia fizycznego, emocjonalnego, psychicznego, a także społecznego. Podejście to zakłada, że każdy z nas jest odpowiedzialny za własne dobre samopoczucie. Mamy na to realny wpływ, poprzez podejmowania działań w celu utrzymania równowagi i harmonii we wszystkich sferach życia – oczywiście wszystko w zgodzie z samym sobą.
Jednymi z podstawowych działań, które wpływają na nasze samopoczucie, są: regularna aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, dbanie o sen, odpowiednie zarządzanie stresem, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, utrzymywanie zdrowych relacji społecznych, a także gospodarowanie czasu dla siebie na relaks i odprężenie.
Warto podkreślić, że dbanie o siebie nie polega na jednorazowych działaniach, lecz jest to ciągły proces, który przede wszystkim wymaga zrozumienia własnych potrzeb. Dla każdej osoby będzie to zestaw różnorodnych działań, dostosowany do jej indywidualnych preferencji oraz aktualnej sytuacji życiowej. Przy holistycznym podejściu do tematu warto też rozważyć odpowiednią suplementację, która może przybliżyć nas do osiągnięcia oczekiwanych efektów.
Aktywność fizyczna jako element selfcare.
Aktywność fizyczna odgrywa istotną rolę w kontekście selfcare a regularność w tym aspekcie przynosi liczne korzyści zarówno dla zdrowia fizycznego jak i psychicznego. Możemy zatem upiec kilka pieczeni na jednym ogniu. W trakcie aktywności fizycznej uwalnianie są endorfiny, czyli „hormony szczęścia” – to naturalne substancje, które przeciwdziałają stresowi oraz poprawiają nastrój. Aktywność wpływa na zwiększenie poziomu energii, a także poprawia wydolność organizmu. Regularna aktywność fizyczna może przyczynić się do poprawy jakości snu – a co za tym idzie, po przebudzeniu będziemy czuć się zregenerowani i wypoczęci.
Dodatkową korzyścią płynącą z regularnej aktywności z pewnością jest poprawa wyglądu sylwetki. Utrata zbędnych kilogramów, a także poprawa napięcia skóry mogą pozytywnie wpłynąć na naszą pewność siebie i poprawić nasze samopoczucie.
W kontekście aktywności fizycznej korzystna może okazać się suplementacja. Z pewnością jednym z produktów, na które warto zwrócić uwagę jest F-COLLAGEN ZINC. Składniki zawarte w tym preparacie wpływają na utrzymanie zdrowych kości, a także pomagają w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Forma proszku pozwala na rozpuszczenie produktu w ulubionym koktajlu, który można spożyć od razu po treningu. Dobrym rozwiązaniem może okazać się stosowanie suplementu BICAPS coenzyme Q10, odpowiada on za prawidłowe funkcjonowanie mitochondriów, w których produkowana jest energia, a także jest uznawany za jeden z ważniejszych przeciwutleniaczy w organizmie – co przeciwdziała skutkom stresu oksydacyjnego.
Zdrowe ciało, zdrowy duch!
Selfcare to proces świadomego podejścia do dbania o siebie, co przyczynia się do ogólnego wzmocnienia organizmu i zwiększenia jego odporności na różnego rodzaju wyzwania. Odporność można zwiększać poprzez odziaływanie na różne obszary. Z pewnością jednym z nich jest zdrowa dieta, poprzez odpowiednio zbilansowane posiłki bogate w witaminy oraz składniki mineralne, wspieramy funkcjonowanie naszego układu odpornościowego. Dodatkową korzyścią, wpływającą na naszą odporność może być odpowiednio dobrana suplementacja. Włączenie do diety preparatu BICAPS zinc wspomoże nasz układ odpornościowy w prawidłowym funkcjonowaniu. Takie same korzyści przyniesie nam regularne stosowanie witaminy D3, którą znaleźć można w produkcie OLICAPS D3 4000.
Niewystraczająca ilość snu, a także jego obniżona jakość, to czynniki istotnie wpływające na osłabienie układu odpornościowego. Warto więc zgłębić temat dotyczący higieny snu, by odpowiednio zadbać o ten obszar. W końcu to od niego zależy nasza regeneracja, a co za tym idzie - energia na kolejny dzień.
Stres może również negatywnie wpływać na odporność, poznanie i wprowadzenie odpowiednich technik relaksacyjnych, medytacji oraz innych strategii zarządzania stresem, pomoże nam w utrzymaniu równowagi psychicznej. W kontekście dbania o odporność warto rozważyć ograniczenie do minimum spożycia substancji szkodliwych, takich jak alkohol czy papierosy, które przyczyniają się do jej obniżenia.
Podstawą w utrzymaniu wysokiej odporności oraz dobrego zdrowia będą na pewno regularne badania profilaktyczne. Badania przesiewowe mogą pomóc we wczesnym wykrywaniu potencjalnych problemów zdrowotnych, a co za tym idzie – ich skutecznym leczeniu.
Selfcare w odniesieniu do wyglądu.
W kontekście urody, selfcare odnosi się do praktyk i nawyków, które wspierają zdrowie skóry, włosów, paznokci oraz ogólnie wyglądu zewnętrznego. Obejmuje to zarówno rutynę pielęgnacyjną, jak i zdrowe nawyki, które przyczyniają się do poprawy wyglądu i samopoczucia. Prócz rytuałów, które wpływają od zewnątrz na wygląd naszych paznokci, skóry oraz włosów, bardzo istotne znaczenie będą miały też działania podejmowane od wewnątrz. W tym ponownie może pomóc nam odpowiednio dobrana suplementacja. Jest kilka produktów, na które warto zwrócić uwagę, jednym z nich jest BICAPS skin&hair zawierający aż 7 składników m.in. selen, cynk, biotynę, witaminę E oraz krzem. Z produktów monoskładnikowych polecić można BICAPS biotin, a także BICAPS selenium. Składniki zawarte w tych produktach przyczynią się do utrzymania dobrej kondycji naszej skóry, włosów oraz paznokci.
Ważne jest zrozumienie, że selfcare w kontekście urody nie polega tylko na zewnętrznych zabiegach, ale także na podejściu holistycznym do zdrowego stylu życia. Łączenie praktyk pielęgnacyjnych ze zdrowymi nawykami pozwolą nam uzyskać przede wszystkim trwały i pozytywny efekt.
Praktyki selfcare, które uwzględniają zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne, mogą przyczynić się do poprawy jakości życia i osiągnięcia równowagi między ciałem a umysłem. W ostatnim czasie szeroko pojęte selfcare staje się nieodłącznym elementem zdrowego stylu życia, a świadome podejście do troski o siebie ma kluczowe znaczenie w osiąganiu trwałego dobrostanu. Bardzo ważne jest holistyczne podejście do tematu i uświadomienie, że dla każdego z nas selfcare może oznaczać coś innego. Najważniejsze jest działanie w zgodzie z samym sobą.
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Antyoksydanty w kosmetykach – działanie i wpływ na skórę
Antyoksydanty w kosmetykach – działanie i wpływ na skóręStres oksydacyjny jest zjawiskiem naturalnie występującym w organizmie, a zatem dotyka nas wszystkich.W ostatnim czasie temat zyskuje na popularności i mówi się o nim coraz więcej. Czym jest stres oksydacyjny? Jak wpływa na naszą skórę? Czy serum antyoksydacyjne stanowi panaceum? Czym są wolne rodniki i jaki mają wpływ na skórę?Aby mówić o stresie oksydacyjnym warto na początek uświadomić sobie czym są wolne rodniki. To indywidua, które w swej strukturze mają jeden niesparowany elektron, co nadaje im wyjątkowo dużą reaktywność. Dążąc do uzupełnienia swojego brakującego elektronu, pobierają go z innych, zdrowych struktur organizmu, tym samym uszkadzając je. Proces ten nazywamy utlenieniem i mogą ulegać mu tłuszcze, białka czy DNA, a w konsekwencji przyczynić się do uszkodzenia całych tkanek. [1]Antyoksydanty – czym są i jak działają?Gdy mówimy o stresie oksydacyjnym, nie sposób nie wspomnieć o antyoksydantach.Antyoksydanty to grupa związków chemicznych, które zwalczają oksydanty, nazywane również wolnymi rodnikami. Unieszkodliwiają je poddając się ich działaniu, przy jednoczesnym braku szkody dla organizmu. Można więc powiedzieć, że są tarczą ochronną przeciwdziałając degradacji ważnych struktur, np. kolagenu. Antyoksydanty w kosmetykach – jaką pełnią rolę?Rola antyoksydantów w kosmetykach jest niezwykle istotna jeżeli zależy nam na zdrowej i pięknej cerze, na której nie widnieją przebarwienia czy zmarszczki. Wolne rodniki generują procesy destrukcyjne wpływając negatywnie na wygląd oraz funkcję skóry. Przeciwdziałać im może naturalna ochrona w postaci przeciwutleniaczy dlatego powinny one znaleźć się w pielęgnacji każdego rodzaju cery i w każdym wieku aby odpowiednio zadbać o barierę hydrolipidową, nawilżenie czy jędrność.Jakie antyoksydanty występują w kosmetykach? - Najsilniejsze antyoksydanty w kosmetyceWitamina CWitamina C jest niekwestionowaną gwiazdą pielęgnacji kosmetycznej ostatnich lat, a wszystko za sprawą jej wielozadaniowości. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne poprzez przenoszenie i oddawanie elektronów, hamuje procesy prowadzące do zwiększenia produkcji enzymów działających destrukcyjnie na kolagen, rozjaśnia skórę i przeciwdziała przebarwieniom.Tej witaminy w naskórku możemy znaleźć nawet 5 razy więcej niż w skórze właściwej i jest to swego rodzaju tarcza ochronna przed zewnętrznymi czynnikami generującymi stres oksydacyjny. Niestety nadmierna ekspozycja na zanieczyszczenia czy promieniowanie UV jest powiązana ze zmniejszeniem poziomu witaminy C w warstwie naskórka dlatego dobrym rozwiązaniem będzie uzupełnienie jej za pomocą kremu czy serum. Skuteczność kosmetyku będzie zależna od formulacji, formy chemicznej czy promotorów przenikania, a sama witamina C dostępna jest w wielu formach. Najbardziej aktywną biologicznie jest kwas L-askorbinowy. Niestety skóry wrażliwe może podrażniać, a dodatkowo jest cząsteczką hydrofilową (łatwo łączącą się z wodą) i niestabilną dlatego słabo penetruje warstwę rogową naskórka. Pozytywny wpływ na jej stabilność ma kwas felurowy dlatego kombinacje tych składników są bardzo popularne. Stabilniejszą formą chemiczną witaminy C jest tetraizopalmitynian askorbylu. Dzięki lipofilowym właściwościom (łatwo łączy się z tłuszczami) lepiej przedostaje się w głębsze warstwy naskórka i nie generuje podrażnień dlatego będzie doskonałym wyborem dla skór wrażliwych. Witamina EWitamina E (α-tokoferol) jest rozpuszczalna w tłuszczach i odrywa główną rolę w ochronie błon komórkowych przed peroksydacją lipidów wywołaną wolnymi rodnikami. Jej utleniona postać jest regenerowana przez witaminę C dlatego warto wybierać produkty, w których występują oba te składniki. Ze względu na swoje właściwości fizyczne, witamina E pochłania światło UV w obszarze widma słonecznego, które jest odpowiedzialne za większość szkodliwych skutków słońca.Niestety, podobnie jak w przypadku witaminy C, jej poziom szybko się zmniejsza po ekspozycji na promieniowanie UV. Synergistyczne działanie przeciwutleniające witaminy E i C udowodniono w fotoprotekcji oraz wykazano, że miejscowe stosowanie tej kombinacji zmniejsza obrażenia spowodowane promieniowaniem UV.ResweratrolPolifenole to duża i ważna grupa związków naturalnych, często występujących w świecie roślin. Należy do niej m.in. resweratrol, który popularność w kosmetologii i dermatologii zyskał dzięki udowodnionym zdolnościom do przenikania w głąb warstw skóry oraz działaniu przeciwstarzeniowemu i antyoksydacyjnemu.Resweratrol ma specyficzną budowę i właściwości, które sprawiają, że wykazuje strukturalne podobieństwo do estrogenu i zgodność z receptorami estrogenowymi, co jest szczególnie istotne w kosmetologii przeciwstarzeniowej. Receptory w skórze znajdują się m.in. na keratynocytach, a ich rola związana jest z wpływem na rozmnażanie i różnicowanie komórek naskórka. Stymulują również produkcję kolagenu typu I i II. Ponadto badania in vitro wykazały, że resweratrol chroni keratynocyty przed promieniowaniem UVA i UVB.Receptory estrogenowe mają również wpływ na pracę melanocytów, a poprzez regulację wydzielania melaniny resweratrol może wpływać na redukcję i zapobieganie powstawaniu przebarwień.Resweratrol w kosmetykach pełni przede wszystkim rolę silnego antyoksydantu co potwierdzają badania in vitro z wykorzystaniem testu zdolności pochłaniania rodników tlenowych (ORAC). Dowiedziono, że ma 17-krotnie wyższą aktywność przeciwutleniającą od popularnego koenzymu Q10. Przeciwdziała peroksydacji lipidów i utlenianiu białek, a jego aktywność jest wyższa niż witaminy E i C.MelatoninaMelatonina naturalnie występuje w naszych organizmach jako hormon szyszynki. Jej główną funkcją jest regulacja rytmu dobowego dlatego najwyższe stężenie przypada miedzy 24:00 a 3:00 w nocy.Ma bardzo silne właściwości przeciwutleniające oraz wpływa na regulację aktywności enzymów antyoksydacyjnych takich jak dysmutaza ponadtlenkowa czy peroksydaza glutationowa. Receptory melatoniny znajdują się w całym organizmie, również w skórze dlatego nie jest zaskoczeniem, że zarówno jakość, jak i ilość snu wpływa na kondycję cery. Badania potwierdziły również, że późne pory zasypiania negatywie wpływają na nawilżenie skóry. Antyoksydanty w kosmetykach a opóźnienie procesu starzeniaAż 80% przedwczesnego starzenia przypisuje się ekspozycji skóry na działanie promieniowania słonecznego UVA i UVB. Aktywowane w ten sposób wolne rodniki uruchamiają kaskadę sygnałową prowadząc do uszkodzeń struktur skóry, np. włókien kolagenowych, w efekcie czego pojawiają się głębokie zmarszczki oraz spada elastyczność i jędrność.Warto pamiętać, że to nie jedyna przyczyna stresu oksydacyjnego dlatego stosowanie kosmetyków z antyoksydantami jest absolutną podstawą pielęgnacji opóźniającej procesy starzenia. Jednak najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie przedwczesnego starzenia będzie działanie kompleksowe dlatego do kremu z antyoksydantami warto dodać stosowanie filtrów przeciwsłonecznych oraz zredukować do minimum stresory takiej jak promieniowanie słoneczne czy używki. Kiedy najlepiej aplikować kosmetyki z antyoksydantami?Bardzo dobrym zwyczajem jest aplikacja antyoksydantów na twarz w porannej pielęgnacji. Na większość stresorów środowiskowych jesteśmy narażeni w trakcie naszych dziennych aktywności, a nasza skóra nie jest przystosowana do tak wysokiego ich natężenia. Czynniki środowiskowe takie jak promieniowanie słoneczne, zanieczyszczenia środowiska i dym tytoniowy, mogą przyspieszyć uszkodzenia skóry poprzez powstawanie stresu oksydacyjnego.Warto zapamiętać:- jeżeli Twoja skóra jest wrażliwa wybieraj witaminę C w formie Ascorbyl Tetraisopalmitate- szukaj w kosmetykach składnika długowieczności czyli resweratrolu- stawiaj na synergię działań- minimalizuj ekspozycję na słońce, stosuj krem z filtrem i serum antyoksydacyjne- wysypiaj się- melatonina to silny i naturalny antyoksydant[1] Influence of environmental pollution on human health condition technology. Karolina Bombolewska, Joanna Dróżdż, Beata Koim-Puchowska.[2] Interaction of vitamins C and E as better cosmeceuticals. Karen E Burke. 2007[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10182820/[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5605218/[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10475008/[6] Review. The Roles of Vitamin C in Skin Health. Juliet M. Pullar, Anitra C. Carr and Margreet C. M. Vissers. 2017.[7] Review. Resveratrol as an active ingredient for cosmetic and dermatological applications: a review. 2018.[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8776015/[9] Advances in biochemistry. Prof. Władysław Fenrych. 2003.
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Antyoksydanty w kosmetykach – działanie i wpływ na skórę
Antyoksydanty w kosmetykach – działanie i wpływ na skóręStres oksydacyjny jest zjawiskiem naturalnie występującym w organizmie, a zatem dotyka nas wszystkich.W ostatnim czasie temat zyskuje na popularności i mówi się o nim coraz więcej. Czym jest stres oksydacyjny? Jak wpływa na naszą skórę? Czy serum antyoksydacyjne stanowi panaceum? Czym są wolne rodniki i jaki mają wpływ na skórę?Aby mówić o stresie oksydacyjnym warto na początek uświadomić sobie czym są wolne rodniki. To indywidua, które w swej strukturze mają jeden niesparowany elektron, co nadaje im wyjątkowo dużą reaktywność. Dążąc do uzupełnienia swojego brakującego elektronu, pobierają go z innych, zdrowych struktur organizmu, tym samym uszkadzając je. Proces ten nazywamy utlenieniem i mogą ulegać mu tłuszcze, białka czy DNA, a w konsekwencji przyczynić się do uszkodzenia całych tkanek. [1]Antyoksydanty – czym są i jak działają?Gdy mówimy o stresie oksydacyjnym, nie sposób nie wspomnieć o antyoksydantach.Antyoksydanty to grupa związków chemicznych, które zwalczają oksydanty, nazywane również wolnymi rodnikami. Unieszkodliwiają je poddając się ich działaniu, przy jednoczesnym braku szkody dla organizmu. Można więc powiedzieć, że są tarczą ochronną przeciwdziałając degradacji ważnych struktur, np. kolagenu. Antyoksydanty w kosmetykach – jaką pełnią rolę?Rola antyoksydantów w kosmetykach jest niezwykle istotna jeżeli zależy nam na zdrowej i pięknej cerze, na której nie widnieją przebarwienia czy zmarszczki. Wolne rodniki generują procesy destrukcyjne wpływając negatywnie na wygląd oraz funkcję skóry. Przeciwdziałać im może naturalna ochrona w postaci przeciwutleniaczy dlatego powinny one znaleźć się w pielęgnacji każdego rodzaju cery i w każdym wieku aby odpowiednio zadbać o barierę hydrolipidową, nawilżenie czy jędrność.Jakie antyoksydanty występują w kosmetykach? - Najsilniejsze antyoksydanty w kosmetyceWitamina CWitamina C jest niekwestionowaną gwiazdą pielęgnacji kosmetycznej ostatnich lat, a wszystko za sprawą jej wielozadaniowości. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne poprzez przenoszenie i oddawanie elektronów, hamuje procesy prowadzące do zwiększenia produkcji enzymów działających destrukcyjnie na kolagen, rozjaśnia skórę i przeciwdziała przebarwieniom.Tej witaminy w naskórku możemy znaleźć nawet 5 razy więcej niż w skórze właściwej i jest to swego rodzaju tarcza ochronna przed zewnętrznymi czynnikami generującymi stres oksydacyjny. Niestety nadmierna ekspozycja na zanieczyszczenia czy promieniowanie UV jest powiązana ze zmniejszeniem poziomu witaminy C w warstwie naskórka dlatego dobrym rozwiązaniem będzie uzupełnienie jej za pomocą kremu czy serum. Skuteczność kosmetyku będzie zależna od formulacji, formy chemicznej czy promotorów przenikania, a sama witamina C dostępna jest w wielu formach. Najbardziej aktywną biologicznie jest kwas L-askorbinowy. Niestety skóry wrażliwe może podrażniać, a dodatkowo jest cząsteczką hydrofilową (łatwo łączącą się z wodą) i niestabilną dlatego słabo penetruje warstwę rogową naskórka. Pozytywny wpływ na jej stabilność ma kwas felurowy dlatego kombinacje tych składników są bardzo popularne. Stabilniejszą formą chemiczną witaminy C jest tetraizopalmitynian askorbylu. Dzięki lipofilowym właściwościom (łatwo łączy się z tłuszczami) lepiej przedostaje się w głębsze warstwy naskórka i nie generuje podrażnień dlatego będzie doskonałym wyborem dla skór wrażliwych. Witamina EWitamina E (α-tokoferol) jest rozpuszczalna w tłuszczach i odrywa główną rolę w ochronie błon komórkowych przed peroksydacją lipidów wywołaną wolnymi rodnikami. Jej utleniona postać jest regenerowana przez witaminę C dlatego warto wybierać produkty, w których występują oba te składniki. Ze względu na swoje właściwości fizyczne, witamina E pochłania światło UV w obszarze widma słonecznego, które jest odpowiedzialne za większość szkodliwych skutków słońca.Niestety, podobnie jak w przypadku witaminy C, jej poziom szybko się zmniejsza po ekspozycji na promieniowanie UV. Synergistyczne działanie przeciwutleniające witaminy E i C udowodniono w fotoprotekcji oraz wykazano, że miejscowe stosowanie tej kombinacji zmniejsza obrażenia spowodowane promieniowaniem UV.ResweratrolPolifenole to duża i ważna grupa związków naturalnych, często występujących w świecie roślin. Należy do niej m.in. resweratrol, który popularność w kosmetologii i dermatologii zyskał dzięki udowodnionym zdolnościom do przenikania w głąb warstw skóry oraz działaniu przeciwstarzeniowemu i antyoksydacyjnemu.Resweratrol ma specyficzną budowę i właściwości, które sprawiają, że wykazuje strukturalne podobieństwo do estrogenu i zgodność z receptorami estrogenowymi, co jest szczególnie istotne w kosmetologii przeciwstarzeniowej. Receptory w skórze znajdują się m.in. na keratynocytach, a ich rola związana jest z wpływem na rozmnażanie i różnicowanie komórek naskórka. Stymulują również produkcję kolagenu typu I i II. Ponadto badania in vitro wykazały, że resweratrol chroni keratynocyty przed promieniowaniem UVA i UVB.Receptory estrogenowe mają również wpływ na pracę melanocytów, a poprzez regulację wydzielania melaniny resweratrol może wpływać na redukcję i zapobieganie powstawaniu przebarwień.Resweratrol w kosmetykach pełni przede wszystkim rolę silnego antyoksydantu co potwierdzają badania in vitro z wykorzystaniem testu zdolności pochłaniania rodników tlenowych (ORAC). Dowiedziono, że ma 17-krotnie wyższą aktywność przeciwutleniającą od popularnego koenzymu Q10. Przeciwdziała peroksydacji lipidów i utlenianiu białek, a jego aktywność jest wyższa niż witaminy E i C.MelatoninaMelatonina naturalnie występuje w naszych organizmach jako hormon szyszynki. Jej główną funkcją jest regulacja rytmu dobowego dlatego najwyższe stężenie przypada miedzy 24:00 a 3:00 w nocy.Ma bardzo silne właściwości przeciwutleniające oraz wpływa na regulację aktywności enzymów antyoksydacyjnych takich jak dysmutaza ponadtlenkowa czy peroksydaza glutationowa. Receptory melatoniny znajdują się w całym organizmie, również w skórze dlatego nie jest zaskoczeniem, że zarówno jakość, jak i ilość snu wpływa na kondycję cery. Badania potwierdziły również, że późne pory zasypiania negatywie wpływają na nawilżenie skóry. Antyoksydanty w kosmetykach a opóźnienie procesu starzeniaAż 80% przedwczesnego starzenia przypisuje się ekspozycji skóry na działanie promieniowania słonecznego UVA i UVB. Aktywowane w ten sposób wolne rodniki uruchamiają kaskadę sygnałową prowadząc do uszkodzeń struktur skóry, np. włókien kolagenowych, w efekcie czego pojawiają się głębokie zmarszczki oraz spada elastyczność i jędrność.Warto pamiętać, że to nie jedyna przyczyna stresu oksydacyjnego dlatego stosowanie kosmetyków z antyoksydantami jest absolutną podstawą pielęgnacji opóźniającej procesy starzenia. Jednak najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie przedwczesnego starzenia będzie działanie kompleksowe dlatego do kremu z antyoksydantami warto dodać stosowanie filtrów przeciwsłonecznych oraz zredukować do minimum stresory takiej jak promieniowanie słoneczne czy używki. Kiedy najlepiej aplikować kosmetyki z antyoksydantami?Bardzo dobrym zwyczajem jest aplikacja antyoksydantów na twarz w porannej pielęgnacji. Na większość stresorów środowiskowych jesteśmy narażeni w trakcie naszych dziennych aktywności, a nasza skóra nie jest przystosowana do tak wysokiego ich natężenia. Czynniki środowiskowe takie jak promieniowanie słoneczne, zanieczyszczenia środowiska i dym tytoniowy, mogą przyspieszyć uszkodzenia skóry poprzez powstawanie stresu oksydacyjnego.Warto zapamiętać:- jeżeli Twoja skóra jest wrażliwa wybieraj witaminę C w formie Ascorbyl Tetraisopalmitate- szukaj w kosmetykach składnika długowieczności czyli resweratrolu- stawiaj na synergię działań- minimalizuj ekspozycję na słońce, stosuj krem z filtrem i serum antyoksydacyjne- wysypiaj się- melatonina to silny i naturalny antyoksydant[1] Influence of environmental pollution on human health condition technology. Karolina Bombolewska, Joanna Dróżdż, Beata Koim-Puchowska.[2] Interaction of vitamins C and E as better cosmeceuticals. Karen E Burke. 2007[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10182820/[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5605218/[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10475008/[6] Review. The Roles of Vitamin C in Skin Health. Juliet M. Pullar, Anitra C. Carr and Margreet C. M. Vissers. 2017.[7] Review. Resveratrol as an active ingredient for cosmetic and dermatological applications: a review. 2018.[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8776015/[9] Advances in biochemistry. Prof. Władysław Fenrych. 2003.
Aleksandra Nakonieczna, Dietetyk Piękno
Cynk na włosy - jakie ma właściwości i korzyści? Po czym poznasz niedobory?
Cynk: Klucz do pięknych i zdrowych włosów Cynk odgrywa ważną rolę w zdrowiu włosów poprzez wpływ na ich wzrost, kondycję skóry głowy i regulację produkcji sebum. Czy warto stosować cynk na włosy? Cynk to jeden z mikroelementów o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania naszego organizmu. Codzienna dieta bogata w ten pierwiastek ma niepodważalny wpływ na stan włosów i paznokci. Przeczytaj więcej, aby dowiedzieć się o korzyściach płynących z właściwości cynku.SPIS TREŚCI Z tego artykułu dowiesz się:• Czym jest cynk i dlaczego jest ważny dla Twojego zdrowia? • W jaki sposób cynk wpływa na kondycję włosów i skóry głowy? • Niedobór i nadmiar cynku - konsekwencje dla zdrowia• Źródła cynku: gdzie znaleźć ten kluczowy dla kondycji włosów pierwiastek?Czym jest cynk i dlaczego jest ważny dla Twojego zdrowia? Cynk to jeden z pierwiastków o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania naszego organizmu, został wyizolowany jako czysty metal już w 1746r. Jest klasyfikowany jako mikroelement co oznacza, że w organizmie człowieka występuje w niewielkich ilościach. Magazynowany jest w mięśniach (50%) oraz w tkance kostnej (25-30%), a pozostała ilość rozmieszczona jest w innych tkankach (ok. 20%). Dzienne zapotrzebowanie na ten mikroelement dla osoby dorosłej wynosi 15 mg. Pełni on bardzo ważną rolę w wielu procesach biologicznych. Jest odpowiedzialny za regulację melanogenezy (proces polegający na powstawaniu melanin warunkujących m.in. barwę skóry) oraz procesów układu immunologicznego. Stymuluje on wydzielanie związków przeciwzapalnych wpływając na układ odpornościowy. Jednym z dowodów roli cynku w procesach odpornościowych jest korelacja między jego niedoborem a czasem trwania zakażeń wirusowych (np. opryszczki). Cynk wpływa również na strukturę i funkcjonowanie błon komórkowych, jest niezbędnym składnikiem ogrywającym rolę w biosyntezie i metabolizmie kwasów nukleinowych. Co ciekawe, cynk wykazuje działanie przeciwutleniające, pełni istotną rolę w magazynowaniu insuliny w trzustce oraz jej uwalnianiu. Wzmacnia on tkankę skórną i jest niezbędny w procesie prawidłowego gojenia się ran. W jaki sposób cynk wpływa na kondycję włosów i skóry głowy? O istotności cynku w naturalnym wzroście włosów świadczy fakt, że jego stężenie we włosach jest 100 razy większe niż w surowicy krwi. Cynk jest niezbędnym mikroelementem o kolosalnym znaczeniu dla funkcjonowania mieszków włosowych, bierze on udział w tworzeniu enzymów spełniających ważną rolę w ich fizjologii. Bez tego pierwiastka nie jest możliwe tworzenie keratyny – związku będącego podstawowym budulcem włosa. Cynk jest zaangażowany w kontrolowanie produkcji sebum, czyli naturalnego oleju wytwarzanego przez gruczoły łojowe skóry. Jego niewłaściwa produkcja może prowadzić do przetłuszczania się skóry głowy, przyczyniając się do powstawania łupieżu. Z tego względu warto odpowiednio zareagować, gdy zauważymy u nas problem przetłuszczających się włosów. Co ważne, cynk jest niezbędnym składnikiem mineralnym biorącym udział w metabolizmie kolagenu, który również pełni istotną rolę we wzroście włosów a także paznokci. O odpowiednią pielęgnację włosów można zadbać nie tylko od wewnątrz ale również od zewnątrz, stosując odpowiednio dobrane kosmetyki. Niedobór i nadmiar cynku - konsekwencje dla zdrowia Niedobory cynku w organizmie mogą prowadzić do różnych dolegliwości, najczęstszymi objawami są wtórne zakażenia, słabe gojenie się ran oraz wysiękowe zapalenie skóry. W kontekście pielęgnacji włosów możemy zauważyć ich łamliwość oraz zwiększone wypadanie włosów. Niektóre formy łysienia, takie jak łysienie plackowate, mogą być związane z niedoborem cynku a badania wykazują, że porost włosów u osób cierpiących na te schorzenia jest efektem stosowania cynku. Przy tego typu dolegliwościach warto więc rozważyć badania, mające na celu skontrolowanie niedoborów tego pierwiastka. Nie tylko niedobór może nieść za sobą niepożądane konsekwencje zdrowotne. Nadmiar cynku w organizmie również negatywnie wpływa na jego funkcjonowanie. Zwiększone ilości cynku przyjmowanego w diecie mogą skutkować zaburzeniami wchłaniania innych pierwiastków, takich jak miedź czy molibden. Może to powodować upośledzenie przemian żelaza i syntezy hemu, co stanowi ryzyko wystąpienia anemii. Przedawkowanie cynku może być zatem realnym zagrożenie dla naszego zdrowia. Źródła cynku: gdzie znaleźć ten kluczowy dla kondycji włosów pierwiastek? Jako bogate źródła cynku wskazać można pestki dyni i słonecznika, nasiona roślin strączkowych oraz produkty z pełnego ziarna. Należy pamiętać, że dieta bogata w pokarmy roślinne dostarcza dużą ilość kwasu fitynowego, który ogranicza wchłanianie cynku. Przy dużych niedoborach tego pierwiastka warto rozważyć jego suplementację, zwłaszcza gdy istnieje ryzyko braku cynku w codziennej diecie. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zawierających cynk w tabletkach, w kapsułkach, jak i w formach płynnych. Zawsze warto zwrócić uwagę na opinie innych użytkowników oraz ceny oferowanych produktów. Zastanawiając się jaki cynk na włosy wybrać dobrze jest przeanalizować skład produktu, aby dostarczyć odpowiednie składniki odżywcze. W suplementach diety najczęściej zawarty jest cynk organiczny, często występujący w formie cytrynianu cynku. Korzystnie jest wybierać produkty ze składem bogatym w inne substancje poprawiające kondycję włosów, są to składniki mineralne takie jak selen lub krzem, oraz witaminy na włosy, takie jak biotyna. Czy cynk jest dobry na włosy i paznokcie?Jak widać jest to składnik mineralny, który wielowymiarowo oddziałuje na kondycję naszych włosów, wpływając na ich odżywienie i regenerację. Ma on wpływ na zachowanie zdrowej skóry głowy oraz bierze udział w procesie keratynizacji, ponadto jego niedobór może przyczynić się do wypadania włosów. Warto więc zadbać o właściwy poziom cynku stosując odpowiednią dietę lub wybierając dobre jakościowo suplementy diety zawierające cynk na włosy i paznokcie. Jeśli masz problemy z włosami lub paznokciami, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby ustalić, czy niedobór cynku w organizmie może być przyczyną tych problemów i jak najlepiej go rozwiązać. Warto zapamiętać:• Cynk odgrywa ważną rolę w zdrowiu włosów, wpływając na ich wzrost, kondycję skóry głowy i regulację produkcji sebum. Dieta bogata w cynk ma pozytywny wpływ na stan włosów i paznokci.• Cynk pełni wiele istotnych funkcji w organizmie, w tym reguluje melanogenezę, wspomaga układ immunologiczny, wpływa na strukturę błon komórkowych i procesy odpornościowe.• Niedobór cynku może prowadzić do różnych dolegliwości, takich jak słabe gojenie się ran, zwiększone wypadanie włosów i problemy z paznokciami. Natomiast jego nadmiar może powodować zaburzenia wchłaniania innych pierwiastków.• Źródła cynku w diecie obejmują pestki dyni i słonecznika, nasiona roślin strączkowych i produkty z pełnego ziarna. W przypadku dużych niedoborów cynku, warto rozważyć suplementację.• Cynk jest korzystny dla włosów, paznokci i skóry, ale zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby ustalić, czy niedobór cynku jest przyczyną problemów z włosami lub paznokciami. Źródła: • Chruściel P., Kubasińska-Sajnóg A. „Charakterystyka oraz zastosowanie cynku w kosmetologii i dietetyce.” Aesth Cosmetol Med. 2021;10(4):189-193. https://doi.org./10.52336/acm.2021.10.4.03• A. Winiarska-Mieczan, W. Samolińskiej, E. Kowalczuk-Vasilev, „Czynniki żywieniowe a stan skóry, włosów i paznokci. Fizjologia, dietoterapia, suplementy diety, bezpieczeństwo i skuteczność terapii, toksykologia.” Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie 2022 Lublin• Hind M. Almohanna, Azhar A. Ahmed,2 John P. Tsatalis,3 and Antonella Tosti3; Dermatol Ther (Heidelb). „The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review”, Hind M. 2019 Mar; 9(1): 51–70.• Szcześniak M., Grimling B., Meler J. „Cynk – pierwiastek zdrowia.” Farm Pol 2014; 70(7): 363-366• V. Tomaszewicz, J. Klawe, A. Światły-Figiel, M. Chrzanowska „Wybrane niedobory pierwiastkowe, powodujące wypadanie włosów” EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA ROK X NUMER 1/2017 (34) S. 517
Aleksandra Nakonieczna, Dietetyk Piękno
Cynk na włosy - jakie ma właściwości i korzyści? Po czym poznasz niedobory?
Cynk: Klucz do pięknych i zdrowych włosów Cynk odgrywa ważną rolę w zdrowiu włosów poprzez wpływ na ich wzrost, kondycję skóry głowy i regulację produkcji sebum. Czy warto stosować cynk na włosy? Cynk to jeden z mikroelementów o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania naszego organizmu. Codzienna dieta bogata w ten pierwiastek ma niepodważalny wpływ na stan włosów i paznokci. Przeczytaj więcej, aby dowiedzieć się o korzyściach płynących z właściwości cynku.SPIS TREŚCI Z tego artykułu dowiesz się:• Czym jest cynk i dlaczego jest ważny dla Twojego zdrowia? • W jaki sposób cynk wpływa na kondycję włosów i skóry głowy? • Niedobór i nadmiar cynku - konsekwencje dla zdrowia• Źródła cynku: gdzie znaleźć ten kluczowy dla kondycji włosów pierwiastek?Czym jest cynk i dlaczego jest ważny dla Twojego zdrowia? Cynk to jeden z pierwiastków o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania naszego organizmu, został wyizolowany jako czysty metal już w 1746r. Jest klasyfikowany jako mikroelement co oznacza, że w organizmie człowieka występuje w niewielkich ilościach. Magazynowany jest w mięśniach (50%) oraz w tkance kostnej (25-30%), a pozostała ilość rozmieszczona jest w innych tkankach (ok. 20%). Dzienne zapotrzebowanie na ten mikroelement dla osoby dorosłej wynosi 15 mg. Pełni on bardzo ważną rolę w wielu procesach biologicznych. Jest odpowiedzialny za regulację melanogenezy (proces polegający na powstawaniu melanin warunkujących m.in. barwę skóry) oraz procesów układu immunologicznego. Stymuluje on wydzielanie związków przeciwzapalnych wpływając na układ odpornościowy. Jednym z dowodów roli cynku w procesach odpornościowych jest korelacja między jego niedoborem a czasem trwania zakażeń wirusowych (np. opryszczki). Cynk wpływa również na strukturę i funkcjonowanie błon komórkowych, jest niezbędnym składnikiem ogrywającym rolę w biosyntezie i metabolizmie kwasów nukleinowych. Co ciekawe, cynk wykazuje działanie przeciwutleniające, pełni istotną rolę w magazynowaniu insuliny w trzustce oraz jej uwalnianiu. Wzmacnia on tkankę skórną i jest niezbędny w procesie prawidłowego gojenia się ran. W jaki sposób cynk wpływa na kondycję włosów i skóry głowy? O istotności cynku w naturalnym wzroście włosów świadczy fakt, że jego stężenie we włosach jest 100 razy większe niż w surowicy krwi. Cynk jest niezbędnym mikroelementem o kolosalnym znaczeniu dla funkcjonowania mieszków włosowych, bierze on udział w tworzeniu enzymów spełniających ważną rolę w ich fizjologii. Bez tego pierwiastka nie jest możliwe tworzenie keratyny – związku będącego podstawowym budulcem włosa. Cynk jest zaangażowany w kontrolowanie produkcji sebum, czyli naturalnego oleju wytwarzanego przez gruczoły łojowe skóry. Jego niewłaściwa produkcja może prowadzić do przetłuszczania się skóry głowy, przyczyniając się do powstawania łupieżu. Z tego względu warto odpowiednio zareagować, gdy zauważymy u nas problem przetłuszczających się włosów. Co ważne, cynk jest niezbędnym składnikiem mineralnym biorącym udział w metabolizmie kolagenu, który również pełni istotną rolę we wzroście włosów a także paznokci. O odpowiednią pielęgnację włosów można zadbać nie tylko od wewnątrz ale również od zewnątrz, stosując odpowiednio dobrane kosmetyki. Niedobór i nadmiar cynku - konsekwencje dla zdrowia Niedobory cynku w organizmie mogą prowadzić do różnych dolegliwości, najczęstszymi objawami są wtórne zakażenia, słabe gojenie się ran oraz wysiękowe zapalenie skóry. W kontekście pielęgnacji włosów możemy zauważyć ich łamliwość oraz zwiększone wypadanie włosów. Niektóre formy łysienia, takie jak łysienie plackowate, mogą być związane z niedoborem cynku a badania wykazują, że porost włosów u osób cierpiących na te schorzenia jest efektem stosowania cynku. Przy tego typu dolegliwościach warto więc rozważyć badania, mające na celu skontrolowanie niedoborów tego pierwiastka. Nie tylko niedobór może nieść za sobą niepożądane konsekwencje zdrowotne. Nadmiar cynku w organizmie również negatywnie wpływa na jego funkcjonowanie. Zwiększone ilości cynku przyjmowanego w diecie mogą skutkować zaburzeniami wchłaniania innych pierwiastków, takich jak miedź czy molibden. Może to powodować upośledzenie przemian żelaza i syntezy hemu, co stanowi ryzyko wystąpienia anemii. Przedawkowanie cynku może być zatem realnym zagrożenie dla naszego zdrowia. Źródła cynku: gdzie znaleźć ten kluczowy dla kondycji włosów pierwiastek? Jako bogate źródła cynku wskazać można pestki dyni i słonecznika, nasiona roślin strączkowych oraz produkty z pełnego ziarna. Należy pamiętać, że dieta bogata w pokarmy roślinne dostarcza dużą ilość kwasu fitynowego, który ogranicza wchłanianie cynku. Przy dużych niedoborach tego pierwiastka warto rozważyć jego suplementację, zwłaszcza gdy istnieje ryzyko braku cynku w codziennej diecie. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zawierających cynk w tabletkach, w kapsułkach, jak i w formach płynnych. Zawsze warto zwrócić uwagę na opinie innych użytkowników oraz ceny oferowanych produktów. Zastanawiając się jaki cynk na włosy wybrać dobrze jest przeanalizować skład produktu, aby dostarczyć odpowiednie składniki odżywcze. W suplementach diety najczęściej zawarty jest cynk organiczny, często występujący w formie cytrynianu cynku. Korzystnie jest wybierać produkty ze składem bogatym w inne substancje poprawiające kondycję włosów, są to składniki mineralne takie jak selen lub krzem, oraz witaminy na włosy, takie jak biotyna. Czy cynk jest dobry na włosy i paznokcie?Jak widać jest to składnik mineralny, który wielowymiarowo oddziałuje na kondycję naszych włosów, wpływając na ich odżywienie i regenerację. Ma on wpływ na zachowanie zdrowej skóry głowy oraz bierze udział w procesie keratynizacji, ponadto jego niedobór może przyczynić się do wypadania włosów. Warto więc zadbać o właściwy poziom cynku stosując odpowiednią dietę lub wybierając dobre jakościowo suplementy diety zawierające cynk na włosy i paznokcie. Jeśli masz problemy z włosami lub paznokciami, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby ustalić, czy niedobór cynku w organizmie może być przyczyną tych problemów i jak najlepiej go rozwiązać. Warto zapamiętać:• Cynk odgrywa ważną rolę w zdrowiu włosów, wpływając na ich wzrost, kondycję skóry głowy i regulację produkcji sebum. Dieta bogata w cynk ma pozytywny wpływ na stan włosów i paznokci.• Cynk pełni wiele istotnych funkcji w organizmie, w tym reguluje melanogenezę, wspomaga układ immunologiczny, wpływa na strukturę błon komórkowych i procesy odpornościowe.• Niedobór cynku może prowadzić do różnych dolegliwości, takich jak słabe gojenie się ran, zwiększone wypadanie włosów i problemy z paznokciami. Natomiast jego nadmiar może powodować zaburzenia wchłaniania innych pierwiastków.• Źródła cynku w diecie obejmują pestki dyni i słonecznika, nasiona roślin strączkowych i produkty z pełnego ziarna. W przypadku dużych niedoborów cynku, warto rozważyć suplementację.• Cynk jest korzystny dla włosów, paznokci i skóry, ale zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia, aby ustalić, czy niedobór cynku jest przyczyną problemów z włosami lub paznokciami. Źródła: • Chruściel P., Kubasińska-Sajnóg A. „Charakterystyka oraz zastosowanie cynku w kosmetologii i dietetyce.” Aesth Cosmetol Med. 2021;10(4):189-193. https://doi.org./10.52336/acm.2021.10.4.03• A. Winiarska-Mieczan, W. Samolińskiej, E. Kowalczuk-Vasilev, „Czynniki żywieniowe a stan skóry, włosów i paznokci. Fizjologia, dietoterapia, suplementy diety, bezpieczeństwo i skuteczność terapii, toksykologia.” Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie 2022 Lublin• Hind M. Almohanna, Azhar A. Ahmed,2 John P. Tsatalis,3 and Antonella Tosti3; Dermatol Ther (Heidelb). „The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review”, Hind M. 2019 Mar; 9(1): 51–70.• Szcześniak M., Grimling B., Meler J. „Cynk – pierwiastek zdrowia.” Farm Pol 2014; 70(7): 363-366• V. Tomaszewicz, J. Klawe, A. Światły-Figiel, M. Chrzanowska „Wybrane niedobory pierwiastkowe, powodujące wypadanie włosów” EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA ROK X NUMER 1/2017 (34) S. 517
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Czy ten kosmetyk spełni moje oczekiwania?
Czy ten kosmetyk spełni moje oczekiwania?
To pytanie często zadajemy sobie przy kolejnej wizycie w drogerii czy aptece. Ogrom produktów może przytłaczać, a ilość składników i opakowań przykuwających naszą uwagę stale się zwiększa. Reklamowane są produkty na kolejne potrzeby skóry, które kuszą nas coraz to wspanialszymi obietnicami. Jaki produkt wybrać aby spełnił nasze oczekiwania? Na co warto zwrócić uwagę nim zawierzymy obietnicom producenta? Gdy już wiemy czego potrzebuje nasza skóra, jaki jest jej rodzaj oraz jakie są cele naszej pielęgnacji to możemy rozpocząć zakupy. Przed ostateczna decyzją warto sprawdzić czy producent weryfikuje skuteczność oferowanych produktów i czy może pochwalić się badaniami aplikacyjnymi oraz aparaturowymi . Spis treści: 1. Czym są badania aplikacyjne a czym aparaturowe? 2. Popularne badania aparaturowe- na czym polegają? 3. Badania INAMIA INAMIA HYDRO BALANCE INAMIA HEALTHY AGING INAMIA REDNESS RELIEF
Czym są badania aplikacyjne a czym aparaturowe?
Obecnie laboratoria dostarczają twórcom kosmetyków wiele narzędzi dzięki którym można zweryfikować czy opracowana formulacja spełnia założenia i czy produkt będzie skuteczny. Badania aplikacyjne znane również jako badania użytkowe lub użytkowo-aplikacyjne oraz aparaturowe mają za zadanie potwierdzić deklarowany wpływ produktów kosmetycznych na skórę. Z całą pewnością każdy producent tworzy receptur zgodnie z jego najlepsza wiedzą oraz z zmyślą o pozytywnym wpływie, jednak dopiero potwierdzenie w badaniach pozwala na oficjalne komunikowanie walorów produktu. Warto wiedzieć, że takie działania są obowiązkowe w przypadku stosowania przez producentów obietnic co do skuteczności reklamowanego produktu. Badania są prowadzone pod kontrolą lekarza dermatologa, przez ustalony czas oraz w odpowiedniej, skwalifikowanej grupie probantów. Parametry, które są weryfikowane, uzależnione są od właściwości i zakładanego działania kosmetyku. Również wybór odpowiedniej grupy probantów nie jest bez znaczenia, badając kosmetyk redukujący zmarszczki warto aby probanci byli w wieku dojrzałym z widocznymi oznakami upływającego czasu. Badania aplikacyjne polegają na opinii probantów. Do produktu przypisane są konkretne działania które umieszcza się w ankiecie, a probanci wypowiadają się, czy działanie zauważyli po stosowaniu produktu. W taki sposób można potwierdzić lub zaprzeczyć m.in. że produkt daje uczucie nawilżenia i ukojenia. Z kolei badania aparaturowe polegają na potwierdzeniu założonych właściwości kosmetyku które są wywierane na skórę, za pomocą obiektywnych wyników generowanych przy użyciu różnych urządzeń.
Popularne badania aparaturowe- na czym polegają?
Obecnie dostępność urządzeń i aparatów do pomiarów parametrów skóry jest ogromna. Można weryfikować nawilżenie krótko i długotrwałe, jędrność i elastyczność, głębokość i szerokość zmarszczek, a nawet zmiany zachodzące w mikrobiocie skóry w trakcie stosowania produktu. Badane parametry weryfikowane są przed pierwszą aplikacją produktu i porównywane do tych uzyskanych w trakcie lub krótko po zakończeniu stosowania. Takie dane pozwalają na wyciągnięcie wniosków czy produkt spełnia obiecywane użytkownikom deklaracje.
Każdy rodzaj skóry wymaga nawilżenia więc nie jest zaskakujące, że ta właściwość jest najpowszechniej deklarowana. Nawilżenie naskórka można zbadać przy użyciu korneometru. Badanie jest szybkie i polega na przyłożeniu głowicy do powierzchni skóry, która na podstawie skuteczności przepływu prądu określa w postaci krzywej zawartość wody- im więcej wody zawiera warstwa rogowa, tym lepiej płynie prąd świadcząc o wyższym poziomie nawilżenia Inną, niemniej popularną deklaracją jest poprawa elastyczności i jędrności. Do weryfikacji można zastosować kutometr, który zasysa fragment skóry poddając mechanicznej deformacji. Odporność skóry na działanie podciśnienia określa jędrność, a zdolność powrotu do pierwotnej pozycji elastyczność. W przypadku cer tłustych i problematycznych często szukamy produktów które ograniczą nadmierne wydzielanie sebum. Aby potwierdzić realną efektywność kosmetyku przychodzi z pomocą sebumetr oceniający natłuszczenie i aktywność gruczołów łojowych poprzez absorbcję sebum przez taśmę z powierzchni skóry. Metoda pozwala na zdiagnozowanie łojotoku skóry oraz określeniu rodzaju cery.
Porównując tak pozyskane wyniki z pomiarów wykonanych zarówno przed rozpoczęciem stosowania produktu jak i po zakończeniu możemy jednoznacznie określić czy aplikacja kosmetyku przynosi zamierzone efekty. 3. Badania aplikacyjne INAMIA INAMIA HYDRO BALANCE 100% potwierdza, że produktu zmniejsza uczucie ściągnięcia skóry i przywraca komfort oraz nawilżenie 95% zauważyło redukcję zaczerwienienia i ukojenia I. SKUTECZNE NAWILŻENIE Badania aparaturowe nawilżenia skóry za pomocą korneometru Grupa badawcza: kobiety, 60-63 lata, skóra sucha Produkt poprawił nawilżenie do 12,2% po 14 dniach aplikacji II. ZDROWA MIKROBIOTA Badanie w oparciu o pobranie wymazu ze skóry twarzy. Grupa badawcza: kobiety, 27-48 lat, skóra sucha Produkt wpływa korzystnie na mikrobiom skóry twarzy, wspiera, chroni i nie zaburza naturalnego po 28 dniach aplikacji. III. ŁAGODZENIE WRAŻLIWOŚCI Badanie aplikacyjne efektu łagodzenia za pomocą stinging test. Grupa badawcza kobiety, 35-69 lat, skóra sucha i wrażliwa Produkt wykazuje efekt łagodzący średnio o 47% po 28 dniach stosowania INAMIA HEALTHY AGING 95% zauważyło poprawę w wyglądzie skóry, wygładzenie i ujednolicenie kolorytu
84% potwierdziło, że skóra staje się bardziej napięta, jędrna, a zmarszczki się redukują
74% stwierdziło, że po 5 dniach skóra wygląda 5 lat młodziej I. POPRAWA ELASTYCZNOŚCI Badania aparaturowe elastyczności skóry za pomocą kutometru Grupa badawcza: Kobiety, 35 – 65 lat, każdy typ skóry
Produkt poprawił elastyczność u 100% badanych, średnio o 21% II. WIDOCZNA REDUKCJA ZMARSZCZEK Badania aparaturowe głębokości i szerokości zmarszczek za pomocą Antera 3D® Grupa badawcza: Kobiety, 35 – 65 lat, każdy typ skóry Produkt zmniejsza głębokość zmarszczek u 100% badanych średnio o 20% Produkt zmniejsza szerokość zmarszczek u 90% badanych średnio o 6%
INAMIA REDNESS RELIEF 89% potwierdza zmniejszenie ściągnięcia skóry 80% produkt zmniejsza widoczność zaczerwienienia, naczynek i „pajączków” 78% zauważyło przywrócenie komfortu i nawilżenia I. WYRÓWNANIE KOLORYTU Badania aparaturowe poziomu melaniny w skórze za pomocą Antera 3D®
Grupa badawcza: Kobiety, 20 – 65 lat, skóra wrażliwa z nierównomiernym kolorytem Produkt rozjaśnia przebarwienia i wyrównuje koloryt skóry u 89% badanych.
REDUKCJA ZACZERWIENIENIA Badania aparaturowe poziomu hemoglobiny w skórze za pomocą Antera 3D®.
Grupa badawcza: Kobiety, 20 – 65 lat, skóra wrażliwa z nierównomiernym kolorytem
Produkt zmniejsza zaczerwienienie skóry u 70% badanych.
Warto zapamiętać: - badania aparaturowe i aplikacyjne nie są obowiązkiem producenta - bez wykonania badań kosmetyk nie może obiecywać konkretnego działania - sprawdzaj czy i jakie badania zostały wykonane [1] Sonia Stachowiak, Aleksandra Buszmak, Teresa Matthews-Brzozowska, Leszek Kubisz „Instrumentalne możliwości oceny parametrów skóry — przegląd piśmiennictwa”
[2] Gardien KL, Baas DC, de Vet HC, Middelkoop E. Transepidermal water loss measured with the Tewameter TM300 in burn scars. Burns 2016 [3] Neto P, Ferreira M, Bahia F, Costa P. Improvement of the methods for skin mechanical properties evaluation through correlation between different techniques and factor analysis. Skin Research and Technology 2013
Joanna Wacławska-Jurago, TechnologPiękno
Czy ten kosmetyk spełni moje oczekiwania?
Czy ten kosmetyk spełni moje oczekiwania?
To pytanie często zadajemy sobie przy kolejnej wizycie w drogerii czy aptece. Ogrom produktów może przytłaczać, a ilość składników i opakowań przykuwających naszą uwagę stale się zwiększa. Reklamowane są produkty na kolejne potrzeby skóry, które kuszą nas coraz to wspanialszymi obietnicami. Jaki produkt wybrać aby spełnił nasze oczekiwania? Na co warto zwrócić uwagę nim zawierzymy obietnicom producenta? Gdy już wiemy czego potrzebuje nasza skóra, jaki jest jej rodzaj oraz jakie są cele naszej pielęgnacji to możemy rozpocząć zakupy. Przed ostateczna decyzją warto sprawdzić czy producent weryfikuje skuteczność oferowanych produktów i czy może pochwalić się badaniami aplikacyjnymi oraz aparaturowymi . Spis treści: 1. Czym są badania aplikacyjne a czym aparaturowe? 2. Popularne badania aparaturowe- na czym polegają? 3. Badania INAMIA INAMIA HYDRO BALANCE INAMIA HEALTHY AGING INAMIA REDNESS RELIEF
Czym są badania aplikacyjne a czym aparaturowe?
Obecnie laboratoria dostarczają twórcom kosmetyków wiele narzędzi dzięki którym można zweryfikować czy opracowana formulacja spełnia założenia i czy produkt będzie skuteczny. Badania aplikacyjne znane również jako badania użytkowe lub użytkowo-aplikacyjne oraz aparaturowe mają za zadanie potwierdzić deklarowany wpływ produktów kosmetycznych na skórę. Z całą pewnością każdy producent tworzy receptur zgodnie z jego najlepsza wiedzą oraz z zmyślą o pozytywnym wpływie, jednak dopiero potwierdzenie w badaniach pozwala na oficjalne komunikowanie walorów produktu. Warto wiedzieć, że takie działania są obowiązkowe w przypadku stosowania przez producentów obietnic co do skuteczności reklamowanego produktu. Badania są prowadzone pod kontrolą lekarza dermatologa, przez ustalony czas oraz w odpowiedniej, skwalifikowanej grupie probantów. Parametry, które są weryfikowane, uzależnione są od właściwości i zakładanego działania kosmetyku. Również wybór odpowiedniej grupy probantów nie jest bez znaczenia, badając kosmetyk redukujący zmarszczki warto aby probanci byli w wieku dojrzałym z widocznymi oznakami upływającego czasu. Badania aplikacyjne polegają na opinii probantów. Do produktu przypisane są konkretne działania które umieszcza się w ankiecie, a probanci wypowiadają się, czy działanie zauważyli po stosowaniu produktu. W taki sposób można potwierdzić lub zaprzeczyć m.in. że produkt daje uczucie nawilżenia i ukojenia. Z kolei badania aparaturowe polegają na potwierdzeniu założonych właściwości kosmetyku które są wywierane na skórę, za pomocą obiektywnych wyników generowanych przy użyciu różnych urządzeń.
Popularne badania aparaturowe- na czym polegają?
Obecnie dostępność urządzeń i aparatów do pomiarów parametrów skóry jest ogromna. Można weryfikować nawilżenie krótko i długotrwałe, jędrność i elastyczność, głębokość i szerokość zmarszczek, a nawet zmiany zachodzące w mikrobiocie skóry w trakcie stosowania produktu. Badane parametry weryfikowane są przed pierwszą aplikacją produktu i porównywane do tych uzyskanych w trakcie lub krótko po zakończeniu stosowania. Takie dane pozwalają na wyciągnięcie wniosków czy produkt spełnia obiecywane użytkownikom deklaracje.
Każdy rodzaj skóry wymaga nawilżenia więc nie jest zaskakujące, że ta właściwość jest najpowszechniej deklarowana. Nawilżenie naskórka można zbadać przy użyciu korneometru. Badanie jest szybkie i polega na przyłożeniu głowicy do powierzchni skóry, która na podstawie skuteczności przepływu prądu określa w postaci krzywej zawartość wody- im więcej wody zawiera warstwa rogowa, tym lepiej płynie prąd świadcząc o wyższym poziomie nawilżenia Inną, niemniej popularną deklaracją jest poprawa elastyczności i jędrności. Do weryfikacji można zastosować kutometr, który zasysa fragment skóry poddając mechanicznej deformacji. Odporność skóry na działanie podciśnienia określa jędrność, a zdolność powrotu do pierwotnej pozycji elastyczność. W przypadku cer tłustych i problematycznych często szukamy produktów które ograniczą nadmierne wydzielanie sebum. Aby potwierdzić realną efektywność kosmetyku przychodzi z pomocą sebumetr oceniający natłuszczenie i aktywność gruczołów łojowych poprzez absorbcję sebum przez taśmę z powierzchni skóry. Metoda pozwala na zdiagnozowanie łojotoku skóry oraz określeniu rodzaju cery.
Porównując tak pozyskane wyniki z pomiarów wykonanych zarówno przed rozpoczęciem stosowania produktu jak i po zakończeniu możemy jednoznacznie określić czy aplikacja kosmetyku przynosi zamierzone efekty. 3. Badania aplikacyjne INAMIA INAMIA HYDRO BALANCE 100% potwierdza, że produktu zmniejsza uczucie ściągnięcia skóry i przywraca komfort oraz nawilżenie 95% zauważyło redukcję zaczerwienienia i ukojenia I. SKUTECZNE NAWILŻENIE Badania aparaturowe nawilżenia skóry za pomocą korneometru Grupa badawcza: kobiety, 60-63 lata, skóra sucha Produkt poprawił nawilżenie do 12,2% po 14 dniach aplikacji II. ZDROWA MIKROBIOTA Badanie w oparciu o pobranie wymazu ze skóry twarzy. Grupa badawcza: kobiety, 27-48 lat, skóra sucha Produkt wpływa korzystnie na mikrobiom skóry twarzy, wspiera, chroni i nie zaburza naturalnego po 28 dniach aplikacji. III. ŁAGODZENIE WRAŻLIWOŚCI Badanie aplikacyjne efektu łagodzenia za pomocą stinging test. Grupa badawcza kobiety, 35-69 lat, skóra sucha i wrażliwa Produkt wykazuje efekt łagodzący średnio o 47% po 28 dniach stosowania INAMIA HEALTHY AGING 95% zauważyło poprawę w wyglądzie skóry, wygładzenie i ujednolicenie kolorytu
84% potwierdziło, że skóra staje się bardziej napięta, jędrna, a zmarszczki się redukują
74% stwierdziło, że po 5 dniach skóra wygląda 5 lat młodziej I. POPRAWA ELASTYCZNOŚCI Badania aparaturowe elastyczności skóry za pomocą kutometru Grupa badawcza: Kobiety, 35 – 65 lat, każdy typ skóry
Produkt poprawił elastyczność u 100% badanych, średnio o 21% II. WIDOCZNA REDUKCJA ZMARSZCZEK Badania aparaturowe głębokości i szerokości zmarszczek za pomocą Antera 3D® Grupa badawcza: Kobiety, 35 – 65 lat, każdy typ skóry Produkt zmniejsza głębokość zmarszczek u 100% badanych średnio o 20% Produkt zmniejsza szerokość zmarszczek u 90% badanych średnio o 6%
INAMIA REDNESS RELIEF 89% potwierdza zmniejszenie ściągnięcia skóry 80% produkt zmniejsza widoczność zaczerwienienia, naczynek i „pajączków” 78% zauważyło przywrócenie komfortu i nawilżenia I. WYRÓWNANIE KOLORYTU Badania aparaturowe poziomu melaniny w skórze za pomocą Antera 3D®
Grupa badawcza: Kobiety, 20 – 65 lat, skóra wrażliwa z nierównomiernym kolorytem Produkt rozjaśnia przebarwienia i wyrównuje koloryt skóry u 89% badanych.
REDUKCJA ZACZERWIENIENIA Badania aparaturowe poziomu hemoglobiny w skórze za pomocą Antera 3D®.
Grupa badawcza: Kobiety, 20 – 65 lat, skóra wrażliwa z nierównomiernym kolorytem
Produkt zmniejsza zaczerwienienie skóry u 70% badanych.
Warto zapamiętać: - badania aparaturowe i aplikacyjne nie są obowiązkiem producenta - bez wykonania badań kosmetyk nie może obiecywać konkretnego działania - sprawdzaj czy i jakie badania zostały wykonane [1] Sonia Stachowiak, Aleksandra Buszmak, Teresa Matthews-Brzozowska, Leszek Kubisz „Instrumentalne możliwości oceny parametrów skóry — przegląd piśmiennictwa”
[2] Gardien KL, Baas DC, de Vet HC, Middelkoop E. Transepidermal water loss measured with the Tewameter TM300 in burn scars. Burns 2016 [3] Neto P, Ferreira M, Bahia F, Costa P. Improvement of the methods for skin mechanical properties evaluation through correlation between different techniques and factor analysis. Skin Research and Technology 2013